อิตเรน เจวํ วตฺตพฺพํ ‘‘ติสฺโส ภิกฺขู’’ติ วา ‘‘ติสฺสา ภิกฺขุนี’’ติ วา ‘‘ติสฺโส สามเณโร’’ติ วา ‘‘ติสฺสา สามเณรี’’ติ วา ‘‘ติสฺสา สิกฺขมานา’’ติ วาฯ

ปุน เตน ‘‘อหํ ติสฺสสฺส ติสฺสาย วา ทมฺมี’’ติ วิกปฺเปตฺวา เตเนว ‘‘ติสฺสสฺส ภิกฺขุโน, ติสฺสาย ภิกฺขุนิยา, ติสฺสสฺส สามเณรสฺส, ติสฺสาย สามเณริยา, ติสฺสาย สิกฺขมานาย สนฺตกํ ปริภุญฺช วา วิสฺสชฺเชหิ วา ยถาปจฺจยํ วา กโรหี’’ติ ปจฺจุทฺธริตพฺพํฯ

[228]

ทูรสนฺติกตฺเตกตฺตพหุภาวํ วิชานิย;

‘‘เอตํ อิม’’นฺติ ‘‘เอตานิ, อิมานี’’เตตฺถ โยชเยฯ

[229]

ทสาหํ มาสเมกํ วา, ปญฺจ วา กถินตฺถเต;

ปาริปูรตฺถมูนสฺส, ปจฺจาสา สติ มาสกํ;

นุปฺปาทยติ นิสฺสคฺคิํ, นาธิฏฺฐิตวิกปฺปิตนฺติฯ

32. นิสฺสยนิทฺเทโส

นิสฺสโยติ –

[230]

พฺยตฺตสฺส ปญฺจวสฺสสฺส, นตฺถิ นิสฺสย การิยํ;

ยาวชีวมฺปิ อพฺยตฺโต, นิสฺสิโตเยว ชีวติฯ

[231]

เอกํสํ จีวรํ กตฺวา, ปคฺคณฺหิตฺวาน อญฺชลิํ;

อุกฺกุฏิกํ นิสีทิตฺวา, วเท ยาวตตียกํ;

‘‘อาจริโย เม, ภนฺเต, โหหิ,

อายสฺมโต นิสฺสาย วจฺฉามี’’ติฯ

[232]

ปกฺกนฺเต ปกฺขสงฺกนฺเต, วิพฺภนฺเต วาปิ นิสฺสโย;

มรณาณตฺตุปชฺฌาย-สโมธาเนหิ สมฺมติฯ

[233]

นิสฺสาย น วเสลชฺชิํ, อปุพฺพํ ฐานมาคโต;

อาคเม จตุปญฺจาหํ, ญาตุํ ภิกฺขุสภาคตํฯ

[234]

อทฺธิกสฺส คิลานสฺส, คิลานุปฏฺฐกสฺส จ;

ยาจิตสฺส อรญฺเญ วา, สลฺลกฺขนฺเตน ผาสุกํ;

สภาเค ทายเกสนฺเต, วสิตุํ ตาว ลพฺภตีติฯ

33. กายพนฺธนนิทฺเทโส

กายพนฺธนนฺติ –

[235]

อกายพนฺธโน คามํ, ทุกฺกฏํ ปวิเสยฺย เจ;

พนฺเธยฺย ยตฺถ สรติ, ตตฺเถวาสติยา คโตฯ

[236]

ปฏฺฏิกา สูกรนฺตนฺติ, ทุวิธํ กายพนฺธนํ;

ทุสฺสปฏฺโฏ จ รชฺชุ จ, เอกา ตทนุโลมิกาฯ

[237]

มจฺฉกณฺฏกขชฺชูรี-ปตฺตา มฏฺฐา จ ปฏฺฏิกา;

ลพฺภา ทสา จตสฺโสปิ, อนฺเต ทิคุณสุตฺตกํฯ

[238]

มาลาทิํ กกฺกฏจฺฉาทิํ, ทสฺเสตฺวา คุณสุตฺตก;

โกฏฺฏิตา กุญฺชรจฺฉาทิํ, ปฏฺฏิกา น จ กปฺปติฯ

[239]

ฆฏกํ มกรมุขาทิํ, น กปฺปนฺติ ทสามุเข;

อุภนฺเต ฆฏกา เลขา, วิเธ อญฺญญฺจ จิตฺตกํฯ

[240]

เทฑฺฑุภกญฺจ มุรชํ, มทฺทวีณํ กลาพุกํ;

น กปฺปนฺติ ทสาสุ ทฺเว, มชฺฌิมาเยว กปฺปเรฯ

[241]

เวฬุทนฺตวิสาณฏฺฐิกฏฺฐลาขาผลามยา;

สงฺขนาภิมยา สุตฺตนฬโลหมยาปิ จ;

วิธา กปฺปนฺติ กปฺปิยา, คณฺฐิโย จาปิ ตมฺมยาติฯ

ปฐมภาณวารํ นิฏฺฐิตํฯ

34. ปถวีนิทฺเทโส

ปถวี จาติ –

[242]