31. วิกปฺปนานิทฺเทโส

วิกปฺปนา เจวาติ –

[221]

สมฺมุขา ปรมฺมุขาติ, ทุเว วุตฺตา วิกปฺปนา;

สมฺมุขาย วิกปฺเปนฺโต, พฺยตฺตสฺเสกสฺส สนฺติเก;

‘‘อิมํ จีวรํ ตุยฺหํ, วิกปฺเปมี’’ติ ภาสเยฯ

[222]

เอตฺตาวตา นิเธตุํว, กปฺปตี น จ กปฺปติ;

ปริโภคาทิกํ เตน, อปฺปจฺจุทฺธฏภาวโตฯ

[223] ‘‘มยฺหํ สนฺตกํ ปริภุญฺช วา วิสฺสชฺเชหิ วา ยถาปจฺจยํ วา กโรหี’’ติ –

เตน ปจฺจุทฺธเฏเยว, ปริโภคาทิ กปฺปติฯ

[224]

อปรา สมฺมุขาเวกา, ภิกฺขุสฺเสกสฺส สนฺติเก;

คเหตฺวา นามเมกสฺส, ปญฺจนฺนํ สหธมฺมินํฯ

[225] ‘‘อิมํ จีวรํ ติสฺสสฺส ภิกฺขุโน, ติสฺสาย ภิกฺขุนิยา, ติสฺสสฺส สามเณรสฺส, ติสฺสาย สามเณริยา, ติสฺสาย สิกฺขมานาย วิกปฺเปมี’’ติ วตฺตพฺพํฯ

เตน ภิกฺขุนา ‘‘ติสฺสสฺส ภิกฺขุโน, ติสฺสาย ภิกฺขุนิยา, ติสฺสสฺส สามเณรสฺส , ติสฺสาย สามเณริยา, ติสฺสาย สิกฺขมานาย สนฺตกํ ปริภุญฺช วา วิสฺสชฺเชหิ วา ยถาปจฺจยํ วา กโรหี’’ติ วตฺตพฺพํฯ

[226]

ปรมฺมุขาวิกปฺปเน-กสฺสนฺติเกวมีรเย;

‘‘อิมํ จีวรํ ตุยฺหํ วิกปฺปนตฺถาย ทมฺมี’’ติฯ

[227] เตน วตฺตพฺโพ ‘‘โก เต มิตฺโต วา สนฺทิฏฺโฐ วา’’ติฯ

อิตเรน เจวํ วตฺตพฺพํ ‘‘ติสฺโส ภิกฺขู’’ติ วา ‘‘ติสฺสา ภิกฺขุนี’’ติ วา ‘‘ติสฺโส สามเณโร’’ติ วา ‘‘ติสฺสา สามเณรี’’ติ วา ‘‘ติสฺสา สิกฺขมานา’’ติ วาฯ

ปุน เตน ‘‘อหํ ติสฺสสฺส ติสฺสาย วา ทมฺมี’’ติ วิกปฺเปตฺวา เตเนว ‘‘ติสฺสสฺส ภิกฺขุโน, ติสฺสาย ภิกฺขุนิยา, ติสฺสสฺส สามเณรสฺส, ติสฺสาย สามเณริยา, ติสฺสาย สิกฺขมานาย สนฺตกํ ปริภุญฺช วา วิสฺสชฺเชหิ วา ยถาปจฺจยํ วา กโรหี’’ติ ปจฺจุทฺธริตพฺพํฯ

[228]

ทูรสนฺติกตฺเตกตฺตพหุภาวํ วิชานิย;

‘‘เอตํ อิม’’นฺติ ‘‘เอตานิ, อิมานี’’เตตฺถ โยชเยฯ

[229]

ทสาหํ มาสเมกํ วา, ปญฺจ วา กถินตฺถเต;

ปาริปูรตฺถมูนสฺส, ปจฺจาสา สติ มาสกํ;

นุปฺปาทยติ นิสฺสคฺคิํ, นาธิฏฺฐิตวิกปฺปิตนฺติฯ

32. นิสฺสยนิทฺเทโส

นิสฺสโยติ –

[230]

พฺยตฺตสฺส ปญฺจวสฺสสฺส, นตฺถิ นิสฺสย การิยํ;

ยาวชีวมฺปิ อพฺยตฺโต, นิสฺสิโตเยว ชีวติฯ

[231]

เอกํสํ จีวรํ กตฺวา, ปคฺคณฺหิตฺวาน อญฺชลิํ;

อุกฺกุฏิกํ นิสีทิตฺวา, วเท ยาวตตียกํ;

‘‘อาจริโย เม, ภนฺเต, โหหิ,

อายสฺมโต นิสฺสาย วจฺฉามี’’ติฯ

[232]

ปกฺกนฺเต ปกฺขสงฺกนฺเต, วิพฺภนฺเต วาปิ นิสฺสโย;

มรณาณตฺตุปชฺฌาย-สโมธาเนหิ สมฺมติฯ

[233]