38. กุลทูสนนิทฺเทสวณฺณนา

[297] ‘‘กุลานิ ทูเสติ ปุปฺเผน วา ผเลน วา จุณฺเณน วา มตฺติกาย วา ทนฺตกฏฺเฐน วา เวฬุยา วา เวชฺชิกาย วา ชงฺฆเปสนิเยน วา’’ติ (ปารา. 437) วุตฺตตฺตา ตานิ อฏฺฐ วตฺถูนิ ทสฺเสตุํ ‘‘ปุปฺผ’’นฺติอาทิมาหฯ อิมาย มิจฺฉาปฏิปตฺติยา กุลานํ อญฺเญสุ สีลวนฺเตสุ ปสาทํ ทูเสติ วินาเสตีติ กุลทูสนํ ทุกฺกฏํ อาปชฺชติฯ ตํ ปน อตฺตโน สนฺตเก จ ปรสนฺตเก จ เวทิตพฺพํฯ

[298] อิทานิ อิเมสุ วตฺถูสุ น เกวลํ กุลทูสนทุกฺกฏเมว อาปชฺชติ, ถุลฺลจฺจยาทีนิปิ อาปชฺชตีติ ทสฺเสตุํ ‘‘ถุลฺลจฺจย’’นฺติอาทิมาหฯ สงฺฆิกํ ครุภณฺฑํ อิสฺสเรน เทนฺตสฺส ถุลฺลจฺจยนฺติ สมฺพนฺโธฯ เสนาสนตฺถาย นิยมิตํ ปน ปุปฺผาทิ ครุภณฺฑํ โหติฯ สงฺฆสฺส วา อญฺญสฺส วา สนฺตกํ เถยฺยจิตฺเตน เทนฺตสฺส ทุกฺกฏาทีนิ โหนฺตีติ ปาฐเสโส, ตสฺส ภณฺฑสฺส อคฺฆวเสน ทุกฺกฏถุลฺลจฺจยปาราชิกานิ โหนฺตีติ อตฺโถฯ

[299-300] สพฺพถาติ (ปารา. อฏฺฐ. 2.431) กปฺปิยโวหารอกปฺปิยโวหารปริยายโอภาสนิมิตฺตกมฺมาทีหิ น วฏฺฏตีติ อตฺโถฯ วติอาทีนิ กตฺวา ชคฺคิตุญฺจฯ อตฺตโน ปริโภคตฺถนฺติ ผลปริโภคตฺถํฯ โรปนาทีนีติ โรปาปนาทีนิฯ อาทิ-สทฺเทน สิญฺจาปนโอจินาปนาทีนิ คหิตานิฯ