[206] อิทานิ เยหิ ปฏิกฺขิตฺตํ โหติ, เต ทสฺเสตุํ ‘‘กมฺมารหา’’ติอาทิ วุตฺตํฯ ตตฺถ ขิตฺตจิตฺต-คฺคหเณน อุมฺมตฺตโกปิ คหิโตวฯ เอเตสนฺติ เย วุตฺตปฺปการา, เตสํ ปฏิกฺเขโป น รุหตีติ อตฺโถฯ
[207] อิทานิ ยสฺส ปฏิกฺเขโป รุหติ, ตํ ทสฺเสตุํ ‘‘ปกตตฺเตกสีมฏฺฐ-สมสํวาสภิกฺขุโน’’ติ วุตฺตํฯ ตสฺสตฺโถ (มหาว. 394) – เอวรูปสฺส ภิกฺขุโน ปฏิกฺโกสนา อนฺตมโส อานนฺตรสฺสาปิ อาโรเจนฺตสฺส รุหตีติฯ ‘‘ภิกฺขุสฺส, ภิกฺขเว , ปกตตฺตสฺส สมานสํวาสิกสฺส สมานสีมายํ ฐิตสฺส อนฺตมโส อานนฺตริกสฺสปิ ภิกฺขุโน วิญฺญาเปนฺตสฺส สงฺฆมชฺเฌ ปฏิกฺโกสนา รุหตี’’ติ (มหาว. 394) วุตฺตํฯ
[208] สมฺมุขา ยทิ ปฏิกฺโกเสยฺยาติ อตฺโถฯ ติโรกฺขาติ ปรมฺมุขาฯ กายสามคฺคิํ วา ฉนฺทํ วา โน ทเทยฺย, ทุกฺกฏนฺติ อตฺโถฯ กมฺมวินิจฺฉโยฯ
กมฺมนิทฺเทสวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ
29. มิจฺฉาชีววิวชฺชนานิทฺเทสวณฺณนา
[209] จุณฺณนฺติ สิรีสจุณฺณาทิกนฺติ อตฺโถฯ มตฺติกาติ ปกติมตฺติกา วา ปญฺจวณฺณา วา สุทฺธา กุงฺกุฏฺฐอาทิกา วาฯ กุลสงฺคหาติ เอเตหิ สงฺคหิตานํ สนฺติเก ลาภาสาย กุลสงฺคหตฺถนฺติ อตฺโถฯ เอตฺถ ปน อิเมหิ สงฺคหิตานํ สนฺติเก ‘‘กิญฺจิ ลภิสฺสามี’’ติ สงฺฆิกํ วา ปุคฺคลิกํ วา ทาตุํ น วฏฺฏติ เอวฯ อิมินา ปน นเยน ลทฺธํ ปญฺจนฺนมฺปิ สหธมฺมิกานํ น วฏฺฏติ, มิจฺฉาชีวญฺจ โหติฯ
[210-211] ลาภาสาย ทายกานํ ทารเก อุกฺขิปิตฺวา ปริภฏภาโว ปาริภฏกตา, ตาย ปาริภฏกตาย น ชีวเยติ สมฺพนฺโธฯ เสเสสุปิ เอเสว นโยฯ เขตฺตาทีสุ เปสิตสฺส คมนํ ปเหณกมฺมํฯ สาสนปฺปฏิสาสนหรณํ ทูตกมฺมํฯ เปสิตสฺส เคหโต เคหคมนํ ชงฺฆเปสนิยํฯ ลาภาสาย ลญฺชทานมนุปฺปทานํฯ อญฺเญน วาปีติ องฺควิชฺชาทินาฯ
[212] วิญฺญตฺตีติ (ปารา. 515 อาทโย; ปารา. อฏฺฐ. 2.515 อาทโย) อญฺญาตกวิญฺญตฺติฯ อเนสนาติ ปุพฺเพ วุตฺเตน ปุปฺผทานาทินา ปจฺจเยสนาฯ กุหนาทีหีติ (วิภ. 861; วิภ. อฏฺฐ. 861; มหานิ. 87) กุหนา ลปนา เนมิตฺตกตา นิปฺเปสิกตา ลาเภน ลาภํ นิชิคีสนตาติ อิเมหิ ปญฺจหิ วตฺถูหีติ อตฺโถฯ มิจฺฉาชีววินิจฺฉโยฯ
มิจฺฉาชีววิวชฺชนานิทฺเทสวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ
30. วตฺตนิทฺเทสวณฺณนา
[213] อิทานิ อาคนฺตุกวตฺตาทีนิ ทสฺเสตุํ ‘‘วตฺต’’นฺติ มาติกาปทํ อุทฺธฏํฯ ปริกฺขิตฺตสฺส (จูฬว. 356 อาทโย; จูฬว. อฏฺฐ. 357 อาทโย) วิหารสฺส ปริกฺเขปํ, อปริกฺขิตฺตสฺส ทฺวีหิ เลฑฺฑุปาเตหิ ปริจฺฉินฺนฏฺฐานํ ปตฺวา อุปาหนํ โอมุญฺจิตฺวา นีจํ กตฺวา ปปฺโผเฏตฺวา อุปาหนํ ทณฺฑเกน คเหตฺวา ฉตฺตํ อปนาเมตฺวา สีสํ วิวริตฺวา สีเส จีวรํ ขนฺเธ กริตฺวา สาธุกํ อตรมาเนน อาราโม ปวิสิตพฺโพติ อตฺโถฯ