เมนู

อนุชานามิ, ภิกฺขเว, วิชเฏตฺวา พิมฺโพหนํ กาตุํ, ตีณิ ตูลานิ รุกฺขตูลํ ลตาตูลํ โปฏกิตูล’’นฺติ (จูฬว. 297) วุตฺตตฺตา ตูลตฺตยญฺจ (จูฬว. อฏฺฐ. 297; กงฺขา. อฏฺฐ. ตูโลนนฺทสิกฺขาปทวณฺณนา) พิมฺโพหเน วฏฺฏติฯ อิเมหิ ตีหิ ตูเลหิ สพฺเพสํ รุกฺขลตาติณานํ ตูลํ อนุญฺญาตนฺติ เวทิตพฺพํฯ ภิสิยํ ปน กิญฺจิ ตูลํ น วฏฺฏติเยวฯ ภิสิคพฺโภติ ภิสิยา วุตฺตํ โจฬาทิปญฺจกํ พิมฺโพหเน อนุญฺญาตนฺติ สมฺพนฺโธฯ มิคปกฺขินนฺติ สีหาทีนํ สพฺพจตุปฺปทานํ หํสโมราทีนํ สพฺพปกฺขีนํ โลมานิ กปฺปนฺติฯ มสูรเก อนุญฺญาตนฺติ สมฺพนฺโธฯ

[194] อิทานิ ภิสิยํ กปฺปิยากปฺปิยํ ทสฺเสตุํ ‘‘มนุสฺสโลม’’นฺติอาทิมาหฯ อุณฺณายนฺติ (จูฬว. 297; จูฬว. อฏฺฐ. 297) อุณฺณาภิสิยํ มนุสฺสโลมํ น ลพฺภตีติ อตฺโถฯ อุณฺณาภิสิยมฺปิ มนุสฺสโลมํ ฐเปตฺวา เยสํ เกสญฺจิ ปกฺขิจตุปฺปทานํ โลมํ วฏฺฏตีติ อตฺโถฯ ปณฺเณติ ปณฺณภิสิยญฺจ ปุปฺผญฺจ สุทฺธํ ตมาลปตฺตญฺจ น ลพฺภํ, อวเสสํ ยํ กิญฺจิ ปณฺณํ ลพฺภตีติ อตฺโถฯ ตมาลปตฺตกมฺปิ อญฺเญหิ มิสฺสํ วฏฺฏตีติฯ โจฬวากติเณสุ อกปฺปิยํ นาม นตฺถิฯ อาสนญฺเจว อปฺปฏิเวกฺขิตํ น ลพฺภนฺติ อาสนสามญฺญโต ปสงฺเคน วุตฺตํฯ อกปฺปิยสยนวินิจฺฉโยฯ

อกปฺปิยสยนนิทฺเทสวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

26. สมานาสนิกนิทฺเทสวณฺณนา

[195] ติณฺณํ วสฺสานํ อนฺตรํ ติวสฺสนฺตรํฯ ‘‘อนุชานามิ, ภิกฺขเว, ติวสฺสนฺตเรน สห นิสีทิตุ’’นฺติ (จูฬว. 320) หิ วุตฺตํฯ โย ทฺวีหิ วสฺเสหิ (จูฬว. อฏฺฐ. 320) วุฑฺโฒ วา นโว วา, โส ติวสฺสนฺตโร นามฯ

[196] มุนีติ พุทฺธมุนิฯ สพฺเพเหวาติ อนุปสมฺปนฺเนหิปิฯ

[197] อนฺตนฺติ ปจฺฉิมํฯ ‘‘อนุชานามิ, ภิกฺขเว, ยํ ติณฺณํ ปโหติ, เอตฺตกํ ปจฺฉิมํ ทีฆาสน’’นฺติ (จูฬว. 320) วุตฺตตฺตา ยํ ติณฺณํ ปโหติ, เอตํ สํหาริมํ วา โหตุ อสํหาริมํ วา, ตถารูเปสุ ผลกขณฺเฑสุปิ นิสีทิตุํ วฏฺฏติฯ ทฺวินฺนนฺติ ทฺวินฺนํ สมานาสนิกานํฯ ‘‘อนุชานามิ, ภิกฺขเว, ทุวคฺคสฺส มญฺจํ ทุวคฺคสฺส ปีฐ’’นฺติ (จุฬว. 320) วุตฺตตฺตา ทฺเว สมานาสนิกา สห นิสีทิตุํ ลภนฺติฯ อญฺเญหิ อสมานาสนิเกหิ, อนุปสมฺปนฺนาทีหิ วา ทฺเว หุตฺวาปิ นิสีทิตุํ น ลภนฺติฯ สมานาสนิกวินิจฺฉโยฯ

สมานาสนิกนิทฺเทสวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

27. อสํวาสิกนิทฺเทสวณฺณนา

[198] อุกฺขิตฺโตติ อาปตฺติยา อทสฺสเน, อปฺปฏิกมฺเม, ปาปิกาย ทิฏฺฐิยา อปฺปฏินิสฺสคฺเค วา อุกฺขิตฺตโกติ ติวิโธปิ อิธ อุกฺขิตฺโต คหิโตฯ อนุปสมฺปนฺโนติ อิมินา สิกฺขมานสามเณรสามเณรีสิกฺขาปจฺจกฺขาตกา คหิตาติ เวทิตพฺพาฯ ฉินฺนมูลโก นาม อนฺติมวตฺถุํ อชฺฌาปนฺนโกฯ นานาสํวาโสติ ลทฺธินานาสํวาสโกฯ ‘‘นานาสีมาย ฐิตจตุตฺโถ กมฺมํ กเรยฺย, อิทฺธิยา เวหาเส ฐิตจตุตฺโถ กมฺมํ กเรยฺย, อกมฺมํ น จ กรณีย’’นฺติ หิ วุตฺตตฺตา อิเมปิ ‘‘อสํวาสิกา’’ติ วุตฺตาฯ เอเตสุ ปน อุกฺขิตฺตเกหิ สทฺธิํ อุโปสถาทีนิ กโรนฺโต ปาจิตฺติยํ อาปชฺชติฯ นิสฺสีมฏฺฐเวหาสฏฺเฐหิ กโรนฺตสฺส กมฺมํ กุปฺปติ, ทุกฺกฏญฺจ โหติ, อิตเรหิ ทุกฺกฏํฯ อสํวาสิกวินิจฺฉโยฯ

อสํวาสิกนิทฺเทสวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ