เมนู

[164] วิวเรยฺย น ถเกยฺย จาติ สมฺพนฺโธฯ ทฺวารํ นาม มหาวฬญฺชํ, ตตฺถ อาปุจฺฉนกิจฺจํ นตฺถิฯ

[165] วุฑฺเฒน จงฺกเม จงฺกมนฺโตปิ เยน วุฑฺโฒ, เตน ปริวตฺตเยติ สมฺพนฺโธฯ อาปุจฺฉกรณวินิจฺฉโยฯ

อาปุจฺฉกรณนิทฺเทสวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

18. นคฺคนิทฺเทสวณฺณนา

[166] ‘‘น ตฺเวว นคฺเคน อาคนฺตพฺพํ, โย อาคจฺเฉยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสา’’ติ (ปารา. 517) วุตฺตตฺตา (จูฬว. 261;) ‘‘นคฺโค มคฺคํ น วเช’’ติ วุตฺตํฯ

[167] ปฏิจฺฉาทิสูติ ‘‘เตน โข ปน สมเยน ภิกฺขู ชนฺตาฆเรปิ อุทเกปิ ปริกมฺมํ กาตุํ กุกฺกุจฺจายนฺติฯ อนุชานามิ, ภิกฺขเว, ติสฺโส ปฏิจฺฉาทิโย ชนฺตาฆรปฺปฏิจฺฉาทิํ อุทกปฺปฏิจฺฉาทิํ วตฺถปฺปฏิจฺฉาทิ’’นฺติ เอวํ วุตฺตาสุ ตีสุ ปฏิจฺฉาทีสูติ อตฺโถฯ ทุเวติ เอตาสุ ตีสุ ปฏิจฺฉาทีสุ อุทกชนฺตาฆรปฺปฏิจฺฉาทิโย ปริกมฺเม กปฺปนฺตีติ อธิปฺปาโยฯ วตฺถจฺฉาทีติ วตฺถปฺปฏิจฺฉาทิฯ สพฺพตฺถาติ ขาทนียสายนียาทีสุ สพฺพกมฺเมสุ กปฺปิยาติ อตฺโถฯ นคฺควินิจฺฉโยฯ

นคฺคนิทฺเทสวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

19. นฺหานกปฺปนิทฺเทสวณฺณนา

[168] ปุรโตติ (จูฬว. 372) เถรานํ ปุรโต อุปริ วา น จ นฺหาเยยฺยาติ อตฺโถฯ

[169-171] กุฏฺฏตฺถมฺภตรุฏฺฏาเนติ เอตฺถ (จูฬว. 243; จูฬว. อฏฺฐ. 243) กุฏฺเฏ วา ถมฺเภ วา ตรุมฺหิ วา อฏฺฏานผลเก วา กายํ น ฆํสเยติ อตฺโถฯ คนฺธพฺพหตฺโถ นาม มกฺกฏหตฺถสทิโส ทารุอาทิมโยฯ กุรุวินฺทกสุตฺติยาติ กุรุวินฺทสุตฺติยาฯ มลฺลเกน วา อญฺญมญฺญํ วาฯ ‘‘น ภิกฺขเว วิคฺคยฺห ปริกมฺมํ การาเปตพฺพํฯ โย การาเปยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสา’’ติ (จูฬว. 243) เอวํ วุตฺตํ วิคฺคหปริกมฺมํ สนฺธาย ‘‘อญฺญมญฺญํ วา’’ติ วุตฺตํฯ

อิทานิ กปฺปิยานิ ทสฺเสตุํ ‘‘กปาลิฏฺฐกขณฺฑานี’’ติอาทิมาหฯ สพฺเพสํ วฏฺฏตีติ สมฺพนฺโธ ฯ คิลานสฺสปิ (จูฬว. อฏฺฐ. 243) อคิลานสฺสปิ อิมานิ กปาลิฏฺฐกขณฺฑาทีนิ กายฆํสเน วฏฺฏนฺติฯ ปุถุปาณีติ (จูฬว. 244) หตฺถปริกมฺมํ วุจฺจติฯ ตสฺมา สพฺเพสํ หตฺเถน ปิฏฺฐิปริกมฺมํ กาตุํ วฏฺฏติฯ อกตมลฺลกํ นาม เอกทาฐิมํ ปริจฺฉินฺทิตฺวา กตํฯ ปาสาณาทโย ปาทฆํสเน เอว กปฺปิยาฯ นฺหานกปฺปวินิจฺฉโยฯ

นฺหานกปฺปนิทฺเทสวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

20. อวนฺทิยนิทฺเทสวณฺณนา

[172] ‘‘นานาสํวาสโก วุฑฺฒตโร อธมฺมวาที อวนฺทิโย’’ติ (จูฬว. 312; ปริ. 467) เอวํ วุตฺตตฺตา ลทฺธินานาสํวาสโก อิธ นานาสํวาสโกฯ ปาริวาสิยมูลายปฏิกสฺสนารหมานตฺตารหมานตฺตจาริอพฺภานารหา ครุกฏฺฐาติ อิธ คหิตาฯ อิเม ปน อญฺญมญฺญํ ยถาวุฑฺฒํ วนฺทนาทีนิ ลภนฺติ, ปกตตฺเตน อวนฺทนียาติ อธิปฺปาโยฯ อวนฺทนียวินิจฺฉโยฯ

อวนฺทิยนิทฺเทสวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ