เมนู

อุทฺทิฏฺฐธมฺเมสูติ ‘‘อนนฺตรปจฺจเยน ปจฺจโย’’ติอาทินา อุทฺทิฏฺเฐสุ ธมฺเมสุ ปุเรชาตปจฺจโย ปเนสาติ สมฺพนฺโธฯ อถ วา อุทฺทิฏฺฐธมฺเมสูติ ปุพฺพกรณวเสน อุทฺทิฏฺเฐสุ โธวนาทิธมฺเมสุ เอกธมฺมมฺปีติ สมฺพนฺโธฯ น ลภตีติ อุทกาหรณาทิปโยคสฺส ปุพฺเพ น ลภติฯ อยนฺติ อุทกาหรณาทิปโยโคฯ ปจฺฉาชาตปจฺจยํ ปน ลภตีติ อุทกาหรณาทิปโยโค ปจฺฉาชาตปจฺจยํ ลภติฯ กสฺมา ลภตีติ อาห ‘‘ปจฺฉา อุปฺปชฺชนกสฺส หี’’ติอาทิฯ ปจฺฉาติ ปโยคสฺส, ปโยคโต วา ปรํฯ หิ ยสฺมา กยิรติ, ตสฺมา ลภตีติ โยชนาฯ สหชาตปจฺจยํ ปน น ลภตีติ สมฺพนฺโธฯ มาติกาปลิโพธานิสํสสงฺขาเตติ อฏฺฐมาติกาทฺเวปลิโพธปญฺจานิสํสสงฺขาเตฯ อญฺโญติ ปนฺนรสหิ ธมฺเมหิ อญฺโญฯ ปโยคาทีสูติอาทิสทฺเทน ปุพฺพกรณปจฺจุทฺธารอธิฏฺฐานานิ สงฺคณฺหาติฯ เอเตนุปาเยนาติ เอเตน ยถาวุตฺตอุปาเยนฯ

ปุพฺพกรณนิทานาทิวิภาควณฺณนา

[406-7] ทฺวิกฺขตฺตุํ ปุจฺฉิตตฺตา ‘‘ปุจฺฉาทฺวย’’นฺติ วุตฺตํฯ เหตุปจฺจยานํ สรูปํ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘ฉ จีวรานี’’ติฯ กสฺมา เวทิตพฺพานีติ อาห ‘‘ปุพฺพปโยคาทีนญฺหี’’ติอาทิฯ หีติ ยสฺมาฯ ตานิเยวาติ ฉ จีวรานิ เอวฯ เอวสทฺโท ปจฺฉาปิ โยเชตพฺโพ, ตานิ เอวาติ อตฺโถฯ หีติ สจฺจํ, ปุพฺพกรณาทีนิ น อตฺถีติ โยชนาฯ

[408] ‘‘อิมาย สงฺฆาฏิยา’’ติอาทินา วจีเภทาการํ ทสฺเสติฯ กถินตฺถารเกน ยสฺมา ปจฺจุทฺธาโร จ อธิฏฺฐานญฺจ กรียติ, ตสฺมา กิริยาติ วุจฺจติฯ เตน วุตฺตํ ‘‘ปจฺจุทฺธาโร เจว อธิฏฺฐานญฺจา’’ติฯ

[411] วตฺถุวิปนฺนาทีนํ สรูปํ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘อกปฺปิยทุสฺสํ โหตี’’ติอาทิฯ วินาสํ, วิการํ วา ปชฺชตีติ วิปนฺนํ, วตฺถุเมว วิปนฺนํ วตฺถุวิปนฺนํ