อวญฺญนฺติ อวชานนํฯ อิเมติ เถราฯ ‘‘ขตตฺตา’’ติ อิมินา อตฺตนาว อตฺตา ขญฺญตีติ ขโตติ วจนตฺถํ ทสฺเสติฯ อุปหนิยนฺตีติ อุปหตานิ, อุปหตานิ อินฺทฺริยานิ อเนนาติ อุปหตินฺทฺริโยฯ ‘‘ปญฺญาย อภาวโต’’ติ อิมินา ทุมฺเมโธติ เอตฺถ ทุสทฺโท อภาวตฺโถ, เมธาสทฺโท ปญฺญาปริยาโยติ ทสฺเสติฯ นตฺถิ เมธา เอตสฺสาติ ทุมฺเมโธติ นิพฺพจนํ กาตพฺพํฯ ขโต…เป.… ทุมฺเมโธ โส อนุวิชฺชโก อุปคจฺฉตีติ โยชนาฯ ตสฺมาติ ยสฺมา อุปคจฺฉติ, ตสฺมา วุตฺตนฺติ สมฺพนฺโธฯ ตสฺสาติ ปาฐสฺส, คาถาย วาฯ วิตฺถารํ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘จุทิตกโจทเกสุ หี’’ติอาทิฯ อุโภเปเตติ อุโภปิ เอเต อามิสปุคฺคลนิสฺสเยฯ ธมฺโมติ สาสนธมฺโมฯ อิตีติ อยมตฺโถฯ

อุปกณฺณกํ ชปฺปตีติ เอตฺถ กณฺณสฺส สมีปํ อุปกณฺณํ, ตเทว อุปกณฺณกนฺติ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘เอวํ กเถหี’’ติอาทิฯ ‘‘กณฺณมูเล’’ติ อิมินา อุปกณฺณกนฺติ เอตฺถ อุปสทฺทสฺส สมีปตฺถํ ทสฺเสติฯ มนฺเตตีติ กเถติฯ อิมินา ชปฺปธาตุยา กถนตฺถํ ทสฺเสติฯ ชิมฺหํ เปกฺขตีติ เอตฺถ ชิมฺหสทฺโท กุฏิลวาจโก, กุฏิลํ นาม อตฺถโต อิธ โทโสติ อาห ‘‘โทสเมวา’’ติฯ

กถานุสนฺธีติ จุทิตกอนุวิชฺชกานํ กถาย อนุสนฺธิฯ วินิจฺฉยานุสนฺธีติ อนุวิชฺชเกน กตสฺส อาปตฺตานาปตฺติวินิจฺฉยสฺส อนุสนฺธิฯ สพฺพตฺถาติ โจทนากณฺเฑฯ

อิติ โจทนากณฺฑวณฺณนาย โยชนา สมตฺตาฯ

จูฬสงฺคามํ