6. จีวรสิพฺพนสิกฺขาปทํ

[175] ฉฏฺเฐ อุทายีติ เอตฺถ มหาอุทายี, กาฬุทายี, ลาฬุทายีติ ตโย อุทายี โหนฺติฯ เตสุ ตติโยวาธิปฺเปโตติ อาห ‘‘ลาฬุทายี’’ติฯ ปภาเวน ฐาติ ปวตฺตตีติ ปฏฺโฐติ กเต ปฏิพโลว ลพฺภติฯ เตนาห ‘‘ปฏิพโล’’ติฯ นิปุโณติ กุสโลฯ ‘‘ปฏิภาเนน กตจิตฺต’’นฺติอิมินา ‘‘ปฏิภานจิตฺต’’นฺติ ปทสฺส มชฺเฌ ปทโลปํ ทสฺเสติฯ โสติ ลาฬุทายี อกาสีติ สมฺพนฺโธฯ ตสฺสาติ จีวรสฺสฯ ‘‘ยถาสํหฏ’’นฺติ เอตฺถ เอวสทฺโท อชฺฌาหริตพฺโพติ อาห ‘‘ยถาสํหฏเมวา’’ติฯ

[176] ยํ จีวรํ นิวาสิตุํ วา ปารุปิตุํ วา สกฺกา โหติ, ตํ จีวรํ นามาติ โยชนาฯ เอวํ หีติ เอวเมวฯ ‘‘ทุกฺกฏ’’นฺติอิมินา ‘‘สยํ สิพฺพติ, อาปตฺติ ปาจิตฺติยสฺสา’’ติ เอตฺถ อนฺตราปตฺติํ ทสฺเสติฯ อาราติ สูจิฯ สา หิ อรติ นิสฺสงฺควเสน คจฺฉติ ปวิสตีติ ‘‘อารา’’ติ วุจฺจติ, ตสฺสา ปโถ คมนํ อาราปโถ, ตสฺมิํ, อาราปถสฺส นีหรณาวสานตฺตา ‘‘นีหรเณ’’ติ วุตฺตํฯ สตกฺขตฺตุมฺปีติ อเนกกฺขตฺตุมฺปิฯ อาณตฺโตติ อาณาปียตีติ อาณตฺโตฯ ‘‘อาณาปิโต’’ติ วตฺตพฺเพ ณาเปสทฺทสฺส โลปํ, อิการสฺส จ อการํ กตฺวา, ‘‘อาทตฺเต’’ติ อาขฺยาตปเท เตวิภตฺติยา วิย ตปจฺจยสฺส จ ทฺวิภาวํ กตฺวา เอวํ วุตฺตํฯ เตนาห ‘‘สกิํ จีวรํ สิพฺพาติ วุตฺโต’’ติฯ อถ ปนาติ ตโต อญฺญถา ปนฯ อาณตฺตสฺสาติ อาณาปิตสฺสฯ สมฺพหุลานิปิ ปาจิตฺติยานิ โหนฺตีติ สมฺพนฺโธฯ

เยปิ นิสฺสิตกา สิพฺพนฺตีติ โยชนา, อาจริยุปชฺฌาเยสุ สิพฺพนฺเตสูติ สมฺพนฺโธฯ เตสนฺติ อาจริยุปชฺฌายานํฯ เตสมฺปีติ นิสฺสิตกานมฺปิฯ ญาติกานํ ภิกฺขุนีนํ จีวรนฺติ สมฺพนฺโธฯ ‘‘อนฺเตวาสิเกหี’’ติปทํ ‘‘สิพฺพาเปนฺตี’’ติปเท การิตกมฺมํฯ ตตฺราปีติ อาจริยุปชฺฌาเยหิ สิพฺพาปเนปิฯ

‘‘อนฺเตวาสิเก’’ติปทํ ‘‘วญฺเจตฺวา’’ติปเท สุทฺธกมฺมํ, ‘‘สิพฺพาเปนฺตี’’ติปเท การิตกมฺมํฯ อิตเรสนฺติ อาจริยุปชฺฌายานนฺติฯ ฉฏฺฐํฯ

7. สํวิธานสิกฺขาปทํ

[181] สตฺตเม ‘‘ตาสํ ภิกฺขุนีนํ ปจฺฉา คจฺฉนฺตีน’’นฺติ ปทานิ ‘‘ปตฺตจีวร’’นฺติ ปาฐเสเสน โยเชตพฺพานีติ อาห ‘‘ปจฺฉา คจฺฉนฺตีนํ ปตฺตจีวร’’นฺติฯ ตา ภิกฺขุนิโย ปจฺฉา คจฺฉนฺติโยติ วิภตฺติวิปลฺลาสํ กตฺวา ‘‘ทูเสสุ’’นฺติปเทน โยเชตพฺพานีติ อาห ‘‘ตา ภิกฺขุนิโย โจรา ทูสยิํสู’’ติฯ อถ วา วิภตฺติวิปลฺลาสมกตฺวา ‘‘อจฺฉินฺทิํสู’’ติ ปเท ‘‘ปตฺตจีวร’’นฺติปทํ อชฺฌาหริตฺวา ‘‘ทูเสสุ’’นฺติปเท ‘‘สีล’’นฺติ ปาฐํ อชฺฌาหริตฺวา โยเชตพฺพนฺติ ทฏฺฐพฺพํฯ

[182-3] สํปุพฺโพ, วิปุพฺโพ จ ธาธาตุ ตฺวาปจฺจโย โหตีติ อาห ‘‘สํวิทหิตฺวา’’ติฯ กุกฺกุโฏติ ตมฺพจูโฬฯ โส หิ กุกติ อาหารตฺถํ ปาณกาทโย อาททาตีติ กุกฺกุโฏฯ อยนฺติ คาโมฯ อธิกรเณ โณติ อาห ‘‘สมฺปทนฺติ เอตฺถา’’ติฯ เอตฺถาติ จ เอตสฺมิํ คาเมฯ อุตฺตรปทสฺส อธิกรณตฺถตฺตา ปุพฺพปเทน ฉฏฺฐีสมาโสติ อาห ‘‘กุกฺกุฏาน’’นฺติอาทิฯ เอวํ ณสทฺทสฺส อธิกรณตฺถํ, ปุพฺพปเทน ฉฏฺฐีสมาสญฺจ ทสฺเสตฺวา อิทานิ ณสทฺทสฺส ภาวตฺถํ, ปุพฺพปเทน พาหิรตฺถสมาสญฺจ ทสฺเสตุํ วุตฺตํ ‘‘อถ วา’’ติฯ ตตฺถาติ ปจฺฉิมปาเฐฯ อุปฺปติตฺวาติ อุฑฺฑิตฺวา อุทฺธํ อากาสํ ลงฺคิตฺวาติ อตฺโถฯ เอตฺถาติ ปจฺฉิมปาเฐฯ ทฺวิธาติ ปทคมนปกฺขคมนวเสน ทฺวิปกาเรนฯ ‘‘อุปจาโร น ลพฺภตี’’ติอิมินา คามนฺตโร น โหติ, เอกคาโมเยว ปน โหติ, ตสฺมา อาปตฺติปิ เอกาเยว โหตีติ ทสฺเสติฯ ปจฺจูเสติ ปภาเตฯ โส หิ ปฏิวิรุทฺธํ ติมิรํ อุเสติ นาเสตีติ ปจฺจูโสติ วุจฺจติฯ วสฺสนฺตสฺสาติ รวนฺตสฺสฯ ‘‘วจนโต’’ติปทํ ‘‘อาปตฺติเยวา’’ติปเท ญาปกเหตุฯ รตนมตฺตนฺตโรติ กุกฺกุปมาเณน พฺยวธาโนฯ