ตตฺถ ยสฺมา ปน วุจฺจติ, ตสฺมา เอวมตฺโถ ทฏฺฐพฺโพติ โยชนา ฯ วิภโวติ ปาปํ วุจฺจตีติ สมฺพนฺโธฯ นนุ ปาฬิยํ ‘‘วิภโว’’ติ นตฺถิ, ‘‘อภโว’’ติ เอว อตฺถิ, อถ กสฺมา ‘‘วิภโวติ อภโว’’ติ วุตฺตนฺติ อาห ‘‘วิภโวติ จ อภโวติ จ อตฺถโต เอกเมวา’’ติฯ อิมินา สทฺทโตเยว นานนฺติ ทสฺเสติฯ ยา เอสา ภวาภวตา วุจฺจตีติ สมฺพนฺโธฯ ‘‘อเนกปฺปการา’’ติ อิมินา อิติสทฺทสฺส ปการตฺถํ ทสฺเสติฯ จตูหิปิ มคฺเคหิ วีติวตฺโตติ สมฺพนฺโธฯ ตสฺสาติ ขีณาสวสฺสฯ

[333] อหิเมขลิกาติ เมขลา วิย เมขลิกา, อหิเมว เมขลิกา อหิเมขลิกาฯ ตเมวตฺถํ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘อหิํ กฏิยํ พนฺธิตฺวา’’ติฯ

[334] สมฺมนฺนตีติ เอตฺถ ‘‘สมฺมาเนตี’’ติ จุราทิคณิกธาตุวเสน วตฺตพฺเพ ทิวาทิคณิกธาตุวเสน วุตฺตนฺติ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘สมฺมาเนตี’’ติฯ อจินฺเตยฺโย หิ ปาฬินโยฯ สมฺมาเนตีติ สมฺมานํ กโรติฯ ยนฺติ กมฺมํฯ โสติ สตฺถาฯ อิมินา ยํ ตุโมติ เอตฺถ ตุโมติ รุฬฺหีสทฺโท อิธ ‘‘โส’’ติ สพฺพนามสทฺเทน สทิสตฺโถติ ทสฺเสติฯ

ปกาสนียกมฺมาทิกถา

[336] ‘‘เขฬสทิสา’’ติ อิมินา มิจฺฉาชีเวน อุปฺปนฺนปจฺจยานํ สทิสูปจาเรน เขฬภาวํ ทสฺเสติฯ ตสฺมา เขฬา วิยาติ เขโฬ, มิจฺฉาชีวปจฺจยา, เขเฬ อสติ ภกฺขติ อชฺโฌหรตีติ เขฬาสโกติ วจนตฺโถ กาตพฺโพฯ เอตรหิ ปาฬิยํ, อฏฺฐกถายญฺจ ‘‘เขฬาปกสฺสา’’ติ โอฏฺฐเชน ปฐมกฺขเรน ปาโฐ อตฺถิฯ

[340] ปตฺถทฺเธนาติ เอตฺถ ภูโส ถทฺโธ ปตฺถทฺโธ, พาฬฺหถทฺโธติ อตฺโถฯ เตน วุตฺตํ ‘‘นิจฺจเลนา’’ติฯ โปตฺถกรูปสทิเสนาติ เอตฺถ โปตฺถกรูปํ นาม วตฺถทนฺตาทิมยํ, เตน สทิโส โปตฺถกรูปสทิโส, เตนฯ