239. ทฺเวนิสฺสารณาทิกถา

[395] วตฺถุโตติ วตฺถุการณาฯ ตตฺถาติ ‘‘ทฺเวมา ภิกฺขเว’’ติอาทิปาเฐฯ ‘‘สนฺธาย วุตฺต’’นฺติ อิมินา ‘‘อปฺปตฺโต’’ติอาทิสุตฺตสฺส เนยฺยตฺถภาวํ ทสฺเสติฯ หีติ สจฺจํ, ยสฺมา วาฯ ตนฺติ ปพฺพาชนียกมฺมํฯ ปุน ตนฺติ ปพฺพาชนียกมฺมเมวฯ เอส ภิกฺขุ อปฺปตฺโตติ สมฺพนฺโธฯ กสฺมา อปฺปตฺโตติ อาห ‘‘ยสฺมา’’ติอาทิฯ อาเวณิกลกฺขเณนาติ อวินา หุตฺวา ปวตฺเตน ลกฺขเณนฯ อตฺตนา อวินา หุตฺวา อตฺตโน สนฺตเกน วิสุํ ภูเตน ลกฺขเณนาติ วุตฺตํ โหติฯ ยทิ อปฺปตฺโต, กสฺมา สุนิสฺสาริโตติ อาห ‘‘ยสฺมา ปนสฺสา’’ติอาทิฯ อสฺสาติ ภิกฺขุสฺส, กเรยฺยาติ สมฺพนฺโธฯ ตํ เจ สงฺโฆ ตชฺชนียกมฺมาทิวเสน นิสฺสาเรติ, สุนิสฺสาริโตติ สมฺพนฺโธ ฯ โสติ ภิกฺขุฯ ยสฺมา อนุญฺญาตา, ตสฺมา สุนิสฺสาริโตติ โยชนาฯ กิตฺตเกน องฺเคน อนุญฺญาตาติ อาห ‘‘เอเกนปิ องฺเคนา’’ติฯ

[396] โอสารณาติ เอตฺถ โอตฺยูปสคฺควเสน สรธาตุ ปเวสนตฺโถติ อาห ‘‘ปเวสนา’’ติฯ ตตฺถาติ ‘‘โอสารณา’’ติอาทิปาเฐฯ โอสาเรตีติ เอตฺถ อพฺภานาทิวเสน ปเวสนํ ปฏิกฺขิปนฺโต อาห ‘‘อุปสมฺปทกมฺมวเสนา’’ติฯ สหสฺสกฺขตฺตุมฺปีติ ปิสทฺโท ครหตฺโถฯ เอกวาราทิเก ปน กา นาม กถาติ ทสฺเสติฯ สาติสาราติ สโทสาฯ ตถาติ ยถา อาจริยุปชฺฌายา สาติสารา, ตถาฯ เสโส การกสงฺโฆ สาติสาโรติ สมฺพนฺโธฯ ‘‘หตฺถจฺฉินฺนาทโย ปน ทฺวตฺติํส สุโอสาริตา’’ติ วุตฺตตฺตา อนฺธมูคพธิรานํ อปพฺพชิตานมฺปิ อุปสมฺปทา รุหตีติ ทฏฺฐพฺพํฯ เตติ หตฺถจฺฉินฺนาทโย ทฺวตฺติํสฯ

[397] อภูตวตฺถุวเสนาติ อสจฺจวตฺถุวเสน, อสํวิชฺชมานวตฺถุวเสน วาฯ ตตฺถาติ ‘‘อิธ ปน ภิกฺขเว’’ติอาทิปาเฐฯ ปฏินิสฺสชฺชิตาติ เอตฺถ ตปจฺจยสฺส กมฺมตฺเถ ปวตฺตภาวํ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘ปฏินิสฺสชฺชิตพฺพา’’ติฯ

241. อุปาลิปุจฺฉากถา

[400] ตตฺถาติ อุปาลิปญฺเหสุฯ ตสฺสปาปิยสิกาทีหิ สทฺธิํ เอกา ปุจฺฉา กตาติ โยชนาฯ ภิกฺขูนมฺปิ วาเรติ สมฺพนฺโธฯ ปิสทฺเทน ‘‘น เกวลํ อุปาลิปญฺเหสุเยว โยเชตพฺพานิ, อถ โข ภิกฺขูนํ วาเรปี’’ติ ทสฺเสติฯ

242. ตชฺชนียกมฺมกถา

[407] ‘‘อิธ ปน ภิกฺขเว ภิกฺขุ ภณฺฑนการโก’’ติอาทิ วุตฺตนฺติ สมฺพนฺโธฯ ตตฺถาติ ‘‘อิธ ปน ภิกฺขเว’’ติอาทิปาเฐฯ อนปทาโนติ เอตฺถ อปปุพฺโพ ทาสทฺโท อวขณฺฑนตฺโถติ อาห ‘‘อปทานํ วุจฺจติ ปริจฺเฉโท’’ติฯ นตฺถิ อปทานํ อวขณฺฑนํ อาปตฺติปริยนฺโต เอตสฺสาติ อนปทาโนติ วจนตฺโถ กาตพฺโพฯ สาเยว ปาฬิ วุตฺตาติ สมฺพนฺโธฯ ตตฺถาติ ตสฺสํ ปาฬิยํฯ กิญฺจิ อตฺถวินิจฺฉยํ ปาฬิอนุสาเรน วิทิตุํ น สกฺกา น โหตีติ โยชนาฯ

อิติ จมฺเปยฺยกฺขนฺธกวณฺณนาย โยชนา สมตฺตาฯ

10. โกสมฺพกกฺขนฺธกํ