สเจปิ สหสฺสํ อคฺฆติ, คิลานุปฏฺฐากานํเยว ทาตพฺพนฺติ โยชนาฯ อญฺญนฺติ ปตฺตจีวรโต อญฺญํฯ เตติ คิลานุปฏฺฐากาฯ อวเสสนฺติ ปตฺตจีวรโต อวเสสํฯ ตโตติ พหุกมหคฺฆโตฯ ติจีวรปริกฺขาโรติ ติณฺณํ จีวรานํ ปริวาโรฯ สพฺพญฺเจตนฺติ สพฺพเมว เอตํ ปริกฺขารํฯ ลภตีติ คิลานุปฏฺฐาโก ลภติฯ

โสติ กาลงฺกโตฯ กสฺสจีติ คหฏฺฐสฺส วา ปพฺพชิตสฺส วาฯ ตสฺเสวาติ ทินฺนคาหกสฺเสวฯ รุจิยา เอวาติ กามา เอวฯ ตตฺถ ตตฺถ สงฺฆสฺเสวาติ ตสฺมิํ ตสฺมิํ วิหาเร ฐิตสฺส สงฺฆสฺเสวฯ อิทํ วิหาเร ฐปิตปริกฺขาเร สนฺธาย วุตฺตํฯ สเจ คาเม วา อรญฺเญ วา ฐปิตา โหนฺติ, สกโลว สงฺโฆ อิสฺสโรฯ กสฺมา? สงฺฆสฺเสว ทายชฺชภาวโตฯ พหูนมฺปีติ ตีหิ ปฏฺฐาย พหูนมฺปิฯ อีทิสวจนํ อุปนิธาย สาสเนปิ เอโก ทฺเว พหูติ ตีณิ วจนานิ อตฺเถ ทิสฺสนฺติ, สทฺเท ปน ทฺวิวจนพหุวจนานํ วิเสสาภาวโต ทฺวิวจนํ นตฺถีติ ทฏฺฐพฺพํฯ อทินฺนเมวาติ อตฺตโนเยว อสนฺตกตฺตา, อญฺเญสมฺปิ สาธารณตฺตา จ อทินฺนเมวฯ สเจ สพฺเพ มตา อนุมติยา เทนฺติ, สุทินฺนเมวฯ ตนฺติ สนฺตกํฯ เตสูติ เตสุ สพฺเพสุฯ

227. กุสจีราทิปฏิกฺเขปกถา

[371] ‘‘อกฺกนาฬมย’’นฺติ อิมินา อกฺกนาเฬน นิพฺพตฺตํ อกฺกนาฬนฺติ วจนตฺถํ ทสฺเสติฯ มกจิมโยติ เอตฺถ มกจิสทฺเทน โปตฺถกสทฺทสฺส คนฺถาทโย อตฺเถ นิวตฺเตติฯ มยสทฺเทน ปุริมนเยเนว นิพฺพตฺตตทฺธิตํ ทสฺเสติฯ เสสานีติ อกฺกนาฬโปตฺถเกหิ เสสานิ กุสจีราทีนิฯ เตสูติ กุสจีราทีสุฯ

[372] ติปฏฺฏจีวรสฺส วาติ อิทํ ทฺวิปฏฺฏจีวรสฺส มชฺเฌ ทานํ สนฺธาย วุตฺตํฯ เตสนฺติ สพฺพนีลกาทีนํฯ กญฺจุกนฺติ วารณํฯ ตญฺหิ กจิยติ กาเย พนฺธิยตีติ กญฺจุโกติ วุจฺจติฯ เวฐเนปีติ อุณฺหีเสปิฯ ตญฺหิ ยสฺมา เยน สีเส เวฐิยติ, ตสฺมา เวฐนนฺติ วุจฺจติฯ รุกฺขฉลฺลิมยนฺติ เอตฺถ รุกฺขฉลฺลิสทฺเทน ติรีฏสทฺทสฺส วกฺกลตฺถํ ทสฺเสติฯ

วกฺกลญฺหิ นิวสนานํ องฺคปจฺจงฺคํ ติโรภาวํ ปฏิจฺฉนฺนภาวํ เอติ คจฺฉติ อเนนาติ วา รุกฺขํ ติโรปฏิจฺฉนฺนํ หุตฺวา เอติ ปวตฺตตีติ วา ติรีฏนฺติ วุจฺจติฯ อภิธาเน (อภิธานปฺปทีปิกายํ 442 คาถายํ) ปน ตรีฏนฺติ ตกาเร อิการวิรหิโต ปาโฐ อตฺถิฯ ปาทปุญฺชนนฺติ ปาโท ปุชิยติ โสธิยติ อเนนาติ ปาทปุญฺชนํ, ตาลุโช ตติยกฺขโรฯ

[374] สนฺเต ปติรูปเก คาหเกติ เอตฺถ ปติรูปโก นาม ปกฺกมนฺตสฺส ภิกฺขุโน สนฺทิฏฺฐสมฺภตฺโตฯ อิมินา ปติรูปเก คาหเก อสติ อทตฺวา สงฺเฆน ภาชิเต สุภาชิตเมวาติ ทสฺเสติฯ สตฺต ชนาติ ปกฺกมนฺตอุมฺมตฺตกขิตฺตจิตฺตเวทนฏฺฏา จตฺตาโร, อุกฺขิตฺตกา ตโยติ สตฺต ชนาฯ

230. สงฺเฆ ภินฺเน จีวรุปฺปาทกถา

[376] สงฺโฆ ภิชฺชตีติ เอตฺถ ทฺวิโกฏฺฐาสวเสน ภิชฺชนเมวาธิปฺเปตํ, น อญฺญนฺติ อาห ‘‘ทฺเว โกฏฺฐาสา’’ติฯ เอกสฺมิํ ปกฺเข จีวรานิ เทนฺตีติ โยชนาฯ ทฺวิปกฺขํ สนฺธาย ‘‘สกลสฺส สงฺฆสฺสา’’ติ วุตฺตํฯ เอตนฺติ จีวรํฯ ตสฺเสว จีวรนฺติ ตสฺส โกฏฺฐาสสฺส จีวรเมวฯ ยตฺถาติ ยสฺมิํ เทเสฯ ทกฺขิโณทกํ ปมาณนฺติ ทกฺขิโณทกเมว ปมาณํ, น เทยฺยธมฺโมฯ ตสฺมา ทกฺขิโณทกํ ปฏิคฺคณฺหนฺตา, เทยฺยธมฺมสฺส สามิโน โหนฺตีติ อธิปฺปาโยฯ อุโภหิปิ ปกฺเขหีติ โยชนาฯ ปรสมุทฺเทติ ชมฺพุทีเปฯ โส หิ สีหฬทีปโต สมุทฺทสฺส ปารตฺตา ปรสมุทฺโทติ วุจฺจติฯ อิตโร ปกฺโขติ ทกฺขิโณทกสฺส จ จีวรสฺส จ ลทฺธปกฺขโต อิตโร อลทฺโธ ปกฺโขฯ