76. คามสีมาทิกถา

[147] อุโปสถกมฺมสฺส วิสุํ คหิตตฺตา เสสกมฺมวเสน สมานสํวาสกตา คเหตพฺพา โคพลิพทฺทนเยน วา ปาริเสสนเยน วาฯ ตนฺติ สมานสํวาสเอกูโปสถภาวํฯ ‘‘อปริจฺฉินฺนายา’’ติ อิมินา อฏฺฐปิตายาติ เอตฺถ ฐปธาตุยา อธิปฺปายตฺถํ ทสฺเสติฯ คามํ วา นิคมํ วาติ เอตฺถ นครํ เกน สงฺคหิตนฺติ อาห ‘‘คามคฺคหเณน เจตฺถา’’ติอาทิฯ ตตฺถ เอตฺถาติ ‘‘คามํ วา นิคมํ วา’’ติ ปาเฐ, คามคฺคหเณนาติ สมฺพนฺโธฯ อถ วา เอตฺถาติ คามนิคมนคเรสุ, นครมฺปีติ สมฺพนฺโธฯ คามาทีนํ ปริจฺเฉทํ วิตฺถาเรน ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘ตตฺถา’’ติอาทิฯ ตตฺถ ตตฺถาติ คามนิคมนคเรสุฯ คามโภชกาติ คามํ ภุญฺชนฺตีติ คามโภชกาฯ พลินฺติ กรํฯ โส หิ ตํ นิสฺสาย คามโภชกา พลนฺติ ชีวนฺติ อเนนาติ พลีติ วุจฺจติฯ ยมฺปิ เอกํ ปเทสํ ปริจฺฉินฺทิตฺวา เทตีติ โยชนาฯ คามเขตฺเตติ รญฺโญ อาณา ขิปิยติ เอตฺถาติ เขตฺตํ, คาโมเยว เขตฺตํ คามเขตฺตํ, ตสฺมิํฯ อยมฺปีติ อยํ ปเทโสปิฯ โสปีติ ปเทโสปิฯ วิสุํคาโม นามาติ โยชนาฯ โสปิ วิสุํคาโม คามสีมา โหติเยวาติ โยชนาฯ วิสุํ ปริจฺฉินฺทิตฺวา ทินฺโน คาโม วิสุํคาโมฯ ตสฺมาติ ยสฺมา วิสุํ คาโม โหติ, ตสฺมาฯ สา จาติ วิสุํคามสีมา จฯ อิตราติ วิสุํคามสีมโต อญฺญา ปกติคามนครนิคมสีมา จาติ โยชนาฯ

เอวนฺติ ‘‘อสมฺมตาย ภิกฺขเว’’ติอาทินา ปาเฐนฯ ตนฺติ สีมปริจฺเฉทํฯ อปริจฺฉินฺเนติ ราชูหิ อปริจฺฉินฺเนฯ ‘‘อฏวิปเทเส’’ติ อิมินา นตฺถิ คาโม เอตฺถาติ อคามโกติ วจนตฺถสฺส สรูปํ ทสฺเสติฯ วิชฺฌาฏวิสทิเสติ วิคตํ อคฺคิโน ฌายนเมตฺถาติ วิชฺฌา, โจราทโย มนุสฺเส อาภุโส ฏวนฺติ ปีฬยนฺติ เอตฺถาติ อาฏวิฯ วิชฺฌา จ สา อาฏวิ เจติ วิชฺฌาฏวิ, ตาย สทิเส วิชฺฌาฏวิสทิเสฯ เอตฺถ ปุริมนเย คามาทีหิ อาสนฺโน วา โหตุ, อนาสนฺโน วา เตหิ อปริจฺฉินฺโน อฏวิปเทโส คเหตพฺโพฯ ปจฺฉิมนเย ทูโร มนุสฺสานํ อนาคมนปโถ อาฏวิปเทโส คเหตพฺโพติ อยเมเตสํ วิเสโสฯ อสฺสาติ ภิกฺขุโนฯ สมนฺตาติ สมนฺตโตฯ อยํ สีมาติ อยํ สตฺตพฺภนฺตรสีมาฯ ตตฺถาติ สตฺตสุ อพฺภนฺตเรสุฯ สมนฺตา ฐิตสฺส วา นิสินฺนสฺส วา อพฺภนฺตเร อนฺโตโกฏฺฐาเส ชาตํ อพฺภนฺตรํ อฏฺฐวีสหตฺถปมาณํฯ