เมนู

48. ติตฺถิยปกฺกนฺตกกถา

[110] ปกฺกมตีติ ปกฺกนฺโต, ‘‘ปวิฏฺโฐ’’ติ อิมินา กมุธาตุยา ปทวิกฺเขปตฺถํ ทสฺเสติ, อิจฺฉากนฺติอตฺเถ นิวตฺเตติฯ โสติ ติตฺถิยปกฺกนฺตโกฯ ตตฺราติ ติตฺถิยปกฺกนฺตเกฯ อุปสมฺปนฺโน ภิกฺขุ คจฺฉตีติ สมฺพนฺโธฯ เตสนฺติ ติตฺถิยานํฯ ‘‘ติตฺถิโย ภวิสฺสามี’’ติ ปุพฺเพว ลทฺธิคหิตตฺตา วุตฺตํ ‘‘ลิงฺเค อาทินฺนมตฺเต’’ติฯ กุสจีราทีนีติ เอตฺถ กุโส วุจฺจติ สลากาฯ จีโรติ ปนฺติ, อาวลีติ อตฺโถฯ กุเส รชฺชุนา อาวุนิตฺวา กโต จีโร กุสจีโร, โส อาทิ เยสํ ตานีติ กุสจีราทีนิฯ อาทิสทฺเทน ผลกจีราทโย สงฺคณฺหาติฯ กุสติเณหิ กโต จีโร กุสจีโรติปิ วทนฺติฯ นคฺโคติ อเจลโกฯ อาชีวโกติ อเจลกวตมาทาย ชีวตีติ อาชีวโกฯ เตสนฺติ อาชีวกานํฯ โอวทิโต หุตฺวาติ สมฺพนฺโธฯ

กินฺติ กิํ วตํฯ ลุญฺจาเปตีติ อปนยาเปติฯ โมรปิญฺฉาทีนีติ เอตฺถ ปิญฺฉํ วุจฺจติ ปกฺโขฯ โส หิ ปิญฺฉติ อากาเส คจฺฉติ อเนนาติ ปิญฺฉนฺติ วุจฺจติฯ ปิฉิ คติยนฺติ ธาตุปาโฐฯ โมรสฺส ปิญฺฉํ โมรปิญฺฉํ, ตํ อาทิ เยสํ ตานีติ โมรปิญฺฉาทีนิฯ อาทิสทฺเทน อุลูกปิญฺฉาทโย สงฺคณฺหาติฯ ยาว น สมฺปฏิจฺฉตีติ ยาว ลทฺธิํ น สมฺปฏิจฺฉติฯ นฺติ วีมํสมานํ ภิกฺขุํฯ ลทฺธีติ ติตฺถิยลทฺธิฯ รกฺขตีติ ติตฺถิยปกฺกนฺตกโต รกฺขติฯ ลทฺธิยา อภาเวน ติตฺถิยปกฺกนฺตโก น โหตีติ อธิปฺปาโยฯ อจฺฉิทฺทจีวโรติ เอตฺถ อากาโร โกธตฺโถ, อฑฺฑตฺโถ วา โหติ, ฉิทฺทสทฺโท ทูสนตฺโถ โหติฯ ตสฺมา อาโกเธน อฑฺเฑน วา ฉิทฺโท ทูสิโตติ อจฺฉิทฺโทติ อตฺโถ ทฏฺฐพฺโพฯ ‘‘อจฺฉินฺโน’’ติปิ ปาโฐฯ อจฺฉิทฺทํ จีวรเมตสฺสาติ อจฺฉิทฺทจีวโรฯ ติตฺถายตนนฺติ ติตฺถีนํ นิวาสฏฺฐานํ, ติตฺถิยานํ อุปสฺสยนฺติ อตฺโถฯ

49. ติรจฺฉานคตวตฺถุ

[111] เทวสมฺปตฺติสทิสํ อิสฺสริยสมฺปตฺติํ อนุภวนฺโตปิ โส นาโค กสฺมา นาคโยนิยา อฏฺฏียตีติ อาห ‘‘กิญฺจาปี’’ติอาทิฯ