13. เตรสมสิกฺขาปทํ

[1226] เตรสเม อุปจาเรปีติ อปริกฺขิตฺตสฺส คามสฺส ปริกฺเขปารหฏฺฐานสงฺขาเต อุปจาเรปิฯ

[1227] ‘‘อจฺฉินฺนจีวริกายา’’ติ สามญฺญโต วุตฺเตปิ วิเสโสเยวาธิปฺเปโตติ อาห ‘‘สงฺกจฺจิกจีวรเมวา’’ติฯ สมนฺตโต ปุริสานํ ทสฺสนํ กนฺตียติ ฉินฺทียติ เอตฺถาติ สงฺกจฺจิ, อธกฺขกอุพฺภนาภิฏฺฐานํ, สงฺกจฺเจ นิวสิตพฺพนฺติ สํกจฺจิกํ, ตเมว จีวรนฺติ สงฺกจฺจิกจีวรนฺติฯ เตรสมํฯ

ฉตฺตุปาหนวคฺโค นวโมฯ

สพฺพาเนว สิกฺขาปทานีติ สมฺพนฺโธฯ ตโตติ เตหิ อฏฺฐาสีติสตสิกฺขาปเทหิ, อปเนตฺวาติ สมฺพนฺโธฯ

ตตฺราติ เตสุ ขุทฺทเกสุฯ เอตฺถาติ ทสสุ สิกฺขาปเทสูติฯ

ภิกฺขุนิวิภงฺเค ขุทฺทกวณฺณนาย

โยชนา สมตฺตาฯ

5. ปาฏิเทสนียสิกฺขาปท-อตฺถโยชนา

ขุทฺทกานํ อนนฺตรา ปาฏิเทสนียา นาม อฏฺฐ เย ธมฺมา สงฺเขเปเนว สงฺคหํ อารูฬฺหา สงฺคีติกาเรหิ, เตสํ อฏฺฐนฺนํ ปาฏิเทสนียนามกานํ ธมฺมานํ สงฺเขเปเนว เอสา วณฺณนา ปวตฺตเตติ โยชนาฯ

[1228] ยานิ สพฺพิเตลาทีนีติ สมฺพนฺโธฯ หีติ วิตฺถาโรฯ เอตฺถาติ อฏฺฐสุ ปาฏิเทสนีเยสุฯ ปาฬิวินิมุตฺตเกสูติ ปาฬิโต วินิมุตฺตเกสุฯ สพฺเพสูติ อขิเลสุ สพฺพิเตลาทีสูติฯ

ภิกฺขุนิวิภงฺเค ปาฏิเทสนียวณฺณนาย โยชนา สมตฺตาฯ

ปนาติ ปกฺขนฺตรโชตโกฯ เย ธมฺมา อุทฺทิฏฺฐาติ สมฺพนฺโธฯ เตสนฺติ ปาฏิเทสนียานํฯ ปุน เตสนฺติ เสขิยอธิกรณสมถธมฺมานํฯ

ตนฺติ อตฺถวินิจฺฉยํ, วิทู วทนฺตีติ สมฺพนฺโธฯ ยกาโร ปทสนฺธิกโรฯ อยํ ปเนตฺถ โยชนา – เตสํ ปาฏิเทสนียานํ อนนฺตรา เย จ เสขิยา ปญฺจสตฺตติ เย จ ธมฺมา, จสทฺโท ลุตฺตนิทฺทิฏฺโฐ, อธิกรณวฺหยา อธิกรณสมถนามกา สตฺต เย จ ธมฺมา ภควตา อุทฺทิฏฺฐา, เตสํ เสขิยอธิกรณสมถธมฺมานํ โย อตฺถวินิจฺฉโย วิภงฺเค มยา วุตฺโต, ตาทิสเมว ตํ อตฺถวินิจฺฉยํ ภิกฺขุนีนํ วิภงฺเคปิ วิทู วทนฺติ ยสฺมา, ตสฺมา เตสํ ธมฺมานํ เสขิยอธิกรณสมถธมฺมานํ ยา อตฺถวณฺณนา ตตฺถ มหาวิภงฺเค วิสุํ มยา น วุตฺตาฯ อิมา อตฺถวณฺณนา อิธาปิ ภิกฺขุนีนํ วิภงฺเคปิ, ปิสทฺโท ลุตฺตนิทฺทิฏฺโฐ, มยา น วุตฺตาเยวาติฯ นกาโร ทฺวีสุ กิริยาสุ โยเชตพฺโพฯ

‘‘สพฺพาสวปหํ มคฺคํ, ปุญฺญกมฺเมน จิมินา;

อุปฺปาเทตฺวา สสนฺตาเน, สตฺตา ปสฺสนฺตุ นิพฺพุติ’’นฺติฯ

อยํ คาถา เอตรหิ โปตฺถเกสุ นตฺถิ, ฏีกาสุ ปน อตฺถิฯ ตสฺมา เอวเมตฺถ โยชนา เวทิตพฺพา – อิมินา ปุญฺญกมฺเมน จ วิภงฺควณฺณนาย กเตน อิมินา ปุญฺญกมฺเมน จ อญฺเญน ปุญฺญกมฺเมน จฯ จสทฺโท หิ อวุตฺตสมฺปิณฺฑนตฺโถฯ สตฺตา สพฺเพ สตฺตา สพฺพาสวปหํ สพฺเพสํ อาสวานํ วิฆาตกํ มคฺคํ อรหตฺตมคฺคํ สสนฺตาเน อตฺตโน นิยกชฺฌตฺเต อุปฺปาเทตฺวา ชเนตฺวา นิพฺพุติํ ขนฺธปรินิพฺพานํ ญาณาโลจเนน ปสฺสนฺตูติฯ

อิติ สมนฺตปาสาทิกาย วินยสํวณฺณนาย

ภิกฺขุนิวิภงฺควณฺณนาย

โยชนา สมตฺตาฯ

ชาทิลญฺฉิตนาเมน, เนกานํ วาจิโต มยา;

ภิกฺขุนีนํ วิภงฺคสฺส, สมตฺโต โยชนานโยติฯ

ฯ นโม ตสฺส ภควโต อรหโต สมฺมาสมฺพุทฺธสฺสฯ

มหาวคฺคโยชนา

1. มหาขนฺธกํ