7-9. สตฺตม-อฏฺฐม-นวมสิกฺขาปทํ

[1053] สตฺตมฏฺฐมนวเมสุ อนุตฺตานวจนํ นตฺถิฯ เกวลํ ปน ‘‘อิมิสฺสาปี’’ติ ปทํ วิเสโส, อิมิสฺสาปิ ปาฬิยาติ อตฺโถติฯ สตฺตมฏฺฐมนวมานิฯ

10. ทสมสิกฺขาปทํ

[1062] ทสเม ทฺเว กายา อุปริมกาโย เหฏฺฐิมกาโยติฯ ตตฺถ กฏิโต อุทฺธํ อุปริมกาโย, เหฏฺฐา เหฏฺฐิมกาโยฯ ตตฺถ ‘‘ปสาเข’’ติ อิทํ เหฏฺฐิมกายสฺส นามนฺติ อาห ‘‘อโธกาเย’’ติฯ หีติ สจฺจํฯ ตโตติ อโธกายโตฯ อิมินา ปญฺจมีพาหิรตฺถสมาสํ ทสฺเสติฯ รุกฺขสฺส สาขา ปภิชฺชิตฺวา คตา วิย อุโภ อูรู ปภิชฺชิตฺวา คตาติ โยชนาฯ

[1065] ผาเลหีติ เอตฺถ อิติสทฺโท อาทฺยตฺโถฯ เตน ‘‘โธวา’’ติอาทีนิ จตฺตาริ ปทานิ สงฺคณฺหาติฯ อาณตฺติทุกฺกฏานีติ เหฏฺฐา วุตฺเตสุ อฏฺฐสุ ทุกฺกเฏสุ วินยทุกฺกฏเมวฯ เสเสสูติ ภินฺทนโต เสเสสุ ผาลนาทีสูติฯ ทสมํฯ

อารามวคฺโค ฉฏฺโฐฯ

7. คพฺภินิวคฺโค

1. ปฐมสิกฺขาปท-อตฺถโยชนา

[1069] คพฺภินิวคฺคสฺส ปฐเม กุจฺฉิํ ปวิฏฺโฐ สตฺโต เอติสฺสา อตฺถีติ กุจฺฉิปวิฏฺฐสตฺตาฯ ‘‘กุจฺฉิ’’นฺติปิ ปาโฐฯ อิมินา คพฺภินีติ เอตฺถ คพฺภสทฺโท กุจฺฉิฏฺฐสตฺตวาจโกติ ทสฺเสติฯ คพฺภสทฺโท (อภิธานปฺปทีปิกายํ 944 คาถายํ) หิ กุจฺฉิฏฺฐสตฺเต จ กุจฺฉิมฺหิ จ โอวรเก จ วตฺตตีติฯ ปฐมํฯ

2. ทุติยสิกฺขาปทํ

[1073] ทุติเย ถญฺญํ ปิวตีติ ปายนฺโต, ทารโก, โส เอติสฺสา อตฺถีติ ปายนฺตีติ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘ถญฺญํ ปายมานิ’’นฺติฯ ทุติยํฯ

3. ตติยสิกฺขาปทํ

[1077] ตติเย นิตฺถริสฺสตีติ วฏฺฏทุกฺขโต นิตฺถริสฺสติฯ

[1079] ปาณาติปาตา เวรมณินฺติ เอตฺถ ปาณาติปาตา วิรมติ อิมายาติ เวรมณีติ อตฺเถน สิกฺขาปทํ เวรมณิ นามาติ อาห ‘‘ปาณาติปาตา เวรมณิสิกฺขาปท’’นฺติฯ ยํ ตํ สิกฺขาปทนฺติ สมฺพนฺโธฯ สพฺพตฺถาติ ‘‘อทินฺนาทานา เวรมณิ’’นฺติอาทีสุ สพฺเพสุ วากฺเยสุฯ ปพฺพชิตาย สามเณริยาติ สมฺพนฺโธฯ เอตาสูติ ฉสุ สิกฺขาสูติฯ ตติยํฯ

4. จตุตฺถสิกฺขาปทํ

[1084] จตุตฺเถ ‘‘วุฏฺฐานสมฺมุตี’’ติ ปทํ ‘‘โหตี’’ติ ปเท กตฺตา, ‘‘ทาตพฺพาเยวา’’ติ ปเท กมฺมนฺติฯ จตุตฺถํฯ

5-9. ปญฺจมาทิสิกฺขาปทํ

[1095] ปญฺจมาทีสุ นวมปริโยสาเนสุ สิกฺขาปเทสุ อนุตฺตานฏฺฐานํ นตฺถีติฯ ปญฺจมฉฏฺฐสตฺตมฏฺฐมนวมานิฯ

10. ทสมสิกฺขาปทํ

[1116] ทสเม วูปกาเสยฺยาติ เอตฺถ กาสธาตุยา คตฺยตฺถํ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘คจฺเฉยฺยา’’ติฯ ทสมํฯ

คพฺภินิวคฺโค สตฺตโมฯ

8. กุมาริภูตวคฺโค