เมนู

[975] ยถา ‘‘อุตฺตริฉปฺปญฺจวาจาหี’’ติ (ปาจิ. 62-65) เอตฺถ ปญฺจสทฺโท น โกจิ อตฺโถ, วาจาสิลิฏฺฐตฺถํ โลกโวหารวเสน วุตฺโต, น เอวมิธ, อิธ ปน อตฺโถ อตฺถิ, ปญฺจ โยชนานิ คจฺฉนฺติยาปิ อนาปตฺติเยวาติ อาห ‘‘ปวาเรตฺวา…เป.… อนาปตฺตี’’ติฯ ปจฺจาคจฺฉตีติ ปฏินิวตฺเตตฺวา อาคจฺฉตีติฯ ทสมํฯ

ตุวฏฺฏวคฺโค จตุตฺโถฯ

5. จิตฺตาคารวคฺโค

1. ปฐมสิกฺขาปท-อตฺถโยชนา

[978] จิตฺตาคารวคฺคสฺส ปฐเม รญฺโญ กีฬนฏฺฐานํ อคารํ ราชาคารนฺติ วจนตฺถํ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘รญฺโญ กีฬนฆร’’นฺติฯ จิตฺตํ อคารํ จิตฺตาคารํฯ อารามนฺติ นครโต นาติทูรอาราโมติ อาห ‘‘อุปวน’’นฺติฯ อุยฺยานนฺติ สมฺปนฺนปุปฺผผลตาย อุทฺธํ อุลฺโลเกตฺวา มนุสฺสา ยนฺติ คจฺฉนฺติ เอตฺถาติ อุยฺยานํฯ โปกฺขรณินฺติ โปกฺขรํ ปทุมํ เนตีติ โปกฺขรณีฯ ปญฺจปีติ ราชาคาราทีนิ ปญฺจปิฯ สพฺพตฺถาติ ทสฺสนตฺถาย คมเน จ คนฺตฺวา ปสฺสเน จาติ สพฺเพสุฯ

[981] ‘‘อชฺฌาราเม’’ติอาทินา อาราเม ฐิตาย อารามโต พหิ กเต ราชาคาราทิเก ปสฺสนฺติยาปิ อนาปตฺตีติ ทสฺเสติฯ ตานีติ ราชาคาราทีนีติฯ ปฐมํฯ

2. ทุติยสิกฺขาปทํ

[982] ทุติเย อนุตฺตานฏฺฐานํ นตฺถีติฯ ทุติยํฯ

3. ตติยสิกฺขาปทํ

[988] ตติเย ยตฺตกนฺติ ยตฺตกํ สุตฺตนฺติ สมฺพนฺโธฯ อญฺฉิตนฺติ กฑฺฒิตํฯ ตสฺมินฺติ ตตฺตเก สุตฺเตติ สมฺพนฺโธฯ ตกฺกมฺหีติ เอตฺถ ตกฺโกติ เอโก อโยมโย สุตฺตกนฺตนสฺส อุปกรณวิเสโสฯ โส หิ ตกียติ สุตฺตํ พนฺธียติ เอตฺถ, เอเตนาติ วา ตกฺโกติ วุจฺจติ, ตสฺมิํฯ กนฺตนโตติ กนฺตียเต กปฺปาสาทิภาวสฺส ฉินฺทียเต กนฺตนํ, ตโตฯ