เมนู

‘‘อภิภูตา’’ติ อิมินา ‘‘อปกตา’’ติ เอตฺถ กรธาตุ สพฺพธาตฺวตฺถวาจีปิ อิธ อปปุพฺพตฺตา วิเสสโต อภิภวนตฺเถ วตฺตตีติ ทสฺเสติฯ เอตาสนฺติ ภิกฺขุนีนํฯ ‘‘สญฺญาปยมานา’’ติ อิมินา สญฺญาปนํ สญฺญตฺตีติ วจนตฺถํ ทสฺเสติฯ เหตูทาหรณาทีหีติ เอตฺถ อาทิสทฺเทน อุปมาทโย สงฺคณฺหาติฯ ‘‘วิวิเธหิ นเยหิ ญาปนา’’ติ อิมินา วิวิเธหิ ญาปนํ วิญฺญตฺตีติ วจนตฺถํ ทสฺเสติฯ

[943] จงฺกมเน ปทวารคณนาย อาปตฺติยา น กาเรตพฺโพติ อาห ‘‘นิวตฺตนคณนายา’’ติฯ ปทาทิคณนายาติ ปทอนุปทาทิคณนายาติฯ ตติยํฯ

4. จตุตฺถสิกฺขาปทํ

[949] จตุตฺเถ อนุตฺตานฏฺฐานํ นตฺถีติฯ จตุตฺถํฯ

5. ปญฺจมสิกฺขาปทํ

[952] ปญฺจเม อาณตฺตา ภิกฺขุนีติ โยชนาฯ อิทญฺจ ปจฺจาสนฺนวเสน วุตฺตํ ยํกิญฺจิปิ อาณาเปตุํ สกฺกุเณยฺยตฺตาติฯ ปญฺจมํฯ

6-9. ฉฏฺฐาทิสิกฺขาปทํ

[955] ฉฏฺฐ-สตฺตม-อฏฺฐม-นวเมสุ อนุตฺตานวจนํ นตฺถีติฯ ฉฏฺฐ สตฺตม อฏฺฐม นวมานิฯ

10. ทสมสิกฺขาปทํ

[973] ทสเม อหุนฺทริกาติ ตสฺมิํ กาเล, เทเส วา สมฺพาธสฺส นามเมตนฺติ อาห ‘‘อหุนฺทริกาติ สมฺพาธา’’ติฯ

[975] ยถา ‘‘อุตฺตริฉปฺปญฺจวาจาหี’’ติ (ปาจิ. 62-65) เอตฺถ ปญฺจสทฺโท น โกจิ อตฺโถ, วาจาสิลิฏฺฐตฺถํ โลกโวหารวเสน วุตฺโต, น เอวมิธ, อิธ ปน อตฺโถ อตฺถิ, ปญฺจ โยชนานิ คจฺฉนฺติยาปิ อนาปตฺติเยวาติ อาห ‘‘ปวาเรตฺวา…เป.… อนาปตฺตี’’ติฯ ปจฺจาคจฺฉตีติ ปฏินิวตฺเตตฺวา อาคจฺฉตีติฯ ทสมํฯ

ตุวฏฺฏวคฺโค จตุตฺโถฯ

5. จิตฺตาคารวคฺโค

1. ปฐมสิกฺขาปท-อตฺถโยชนา

[978] จิตฺตาคารวคฺคสฺส ปฐเม รญฺโญ กีฬนฏฺฐานํ อคารํ ราชาคารนฺติ วจนตฺถํ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘รญฺโญ กีฬนฆร’’นฺติฯ จิตฺตํ อคารํ จิตฺตาคารํฯ อารามนฺติ นครโต นาติทูรอาราโมติ อาห ‘‘อุปวน’’นฺติฯ อุยฺยานนฺติ สมฺปนฺนปุปฺผผลตาย อุทฺธํ อุลฺโลเกตฺวา มนุสฺสา ยนฺติ คจฺฉนฺติ เอตฺถาติ อุยฺยานํฯ โปกฺขรณินฺติ โปกฺขรํ ปทุมํ เนตีติ โปกฺขรณีฯ ปญฺจปีติ ราชาคาราทีนิ ปญฺจปิฯ สพฺพตฺถาติ ทสฺสนตฺถาย คมเน จ คนฺตฺวา ปสฺสเน จาติ สพฺเพสุฯ

[981] ‘‘อชฺฌาราเม’’ติอาทินา อาราเม ฐิตาย อารามโต พหิ กเต ราชาคาราทิเก ปสฺสนฺติยาปิ อนาปตฺตีติ ทสฺเสติฯ ตานีติ ราชาคาราทีนีติฯ ปฐมํฯ

2. ทุติยสิกฺขาปทํ

[982] ทุติเย อนุตฺตานฏฺฐานํ นตฺถีติฯ ทุติยํฯ

3. ตติยสิกฺขาปทํ

[988] ตติเย ยตฺตกนฺติ ยตฺตกํ สุตฺตนฺติ สมฺพนฺโธฯ อญฺฉิตนฺติ กฑฺฒิตํฯ ตสฺมินฺติ ตตฺตเก สุตฺเตติ สมฺพนฺโธฯ ตกฺกมฺหีติ เอตฺถ ตกฺโกติ เอโก อโยมโย สุตฺตกนฺตนสฺส อุปกรณวิเสโสฯ โส หิ ตกียติ สุตฺตํ พนฺธียติ เอตฺถ, เอเตนาติ วา ตกฺโกติ วุจฺจติ, ตสฺมิํฯ กนฺตนโตติ กนฺตียเต กปฺปาสาทิภาวสฺส ฉินฺทียเต กนฺตนํ, ตโตฯ