เมนู

ราชานํ, รญฺโญ สนฺตกํ วา เถยฺยํ เถเนตฺวา คจฺฉนฺตีติ อตฺโถฯ อิติ อิมมตฺถํ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘ราชานํ วา เถเนตฺวา’’ติอาทิฯ

[411] จตูสุ วิสงฺเกเตสุ ทฺวีหิ อนาปตฺติ, ทฺวีหิ อาปตฺติเยวาติฯ ฉฏฺฐํฯ

7. สํวิธานสิกฺขาปทํ

[412] สตฺตเม ‘‘ปธูเปนฺโต’’ติ เอตฺถ ปปุพฺพ ธูปธาตุ ปริภาสนตฺเถ วตฺตตีติ อาห ‘‘ปริภาสนฺโต’’ติฯ ตฺวํ สมโณปิ มาตุคาเมน สทฺธิํ คจฺฉสิ, ตุยฺเหเวโส โทโส, เนตสฺส ปุริสสฺสาติ อตฺตานํเยว ปริภาสนฺโตติ อตฺโถฯ ‘‘นิกฺขาเมสี’’ติอิมินา ‘‘นิปฺปาเตสี’’ติเอตฺถ นิปุพฺพ ปตธาตุ คตฺยตฺโถติ ทสฺเสตีติฯ สตฺตมํฯ

8. อริฏฺฐสิกฺขาปทํ

[417] อฏฺฐเม คนฺเธติ คิชฺเฌฯ เต หิ คิธนฺติ กุณปํ อภิกงฺขนฺตีติ ‘‘คนฺธา’’ติ วุจฺจนฺติ คทฺเธติปิ ปาโฐ, โสปิ ยุชฺชติ ยถา ‘‘ยุคนนฺโธ, ยุคนทฺโธ’’ติ จ ‘‘ปฏิพนฺโธ ปฏิพทฺโธ’’ติ จฯ พาธยิํสูติ หนิํสุฯ อสฺสาติ อริฏฺฐสฺสฯ

ตทฺธิเตน วุตฺตสฺส อตฺถสฺส ทสฺเสตุมาห ‘‘เต’’ติอาทิฯ เตติ อนฺตรายิกาฯ ตตฺถาติ ปญฺจวิเธสุ อนฺตรายิเกสุฯ ‘‘ตถา’’ติปเทน ‘‘กมฺมนฺตรายิกํ นามา’’ติ ปทํ อติทิสติฯ ตํ ปนาติ ภิกฺขุนิทูสกกมฺมํ ปนฯ โมกฺขสฺเสวาติ มคฺคนิพฺพานสฺเสวฯ มคฺโค หิ กิเลเสหิ มุจฺจตีติ อตฺเถน โมกฺโข นามฯ ฌานมฺเปตฺถ สงฺคหิตํ นีวรเณหิ วิมุจฺจนตฺตาฯ นิพฺพานํ วิมุจฺจีติ อตฺเถน โมกฺโข นามฯ ผลมฺเปตฺถ สงฺคหิตํ วิมุจฺจิตตฺตาฯ นิยตมิจฺฉาทิฏฺฐิธมฺมาติ นิยตภาวํ ปตฺตา, นิยตวเสน วา ปวตฺตา มิจฺฉาทิฏฺฐิสงฺขาตา ธมฺมาฯ เต ปน นตฺถิกอเหตุก อกิริยวเสน ติวิธาฯ ปณฺฑกาทิคหณสฺส นิทสฺสนมตฺตตฺตา ‘ปฏิสนฺธิธมฺมา’’ติปเทน อเหตุกทฺวิเหตุกปฏิสนฺธิธมฺมา คเหตพฺพา สพฺเพสมฺปิ วิปากนฺตรายิกภาวโตฯ เตปิ โมกฺขสฺเสว อนฺตรายํ กโรนฺติ, น สคฺคสฺสฯ เต ปนาติ อริยูปวาทา ปนฯ