‘‘ตถาคตํ อรหนฺตํ, สูริโย สรณํ คโต;
ราหุ สูริยํ [สุริยํ (สี. สฺยา. กํ. ปี.)] ปมุญฺจสฺสุ, พุทฺธา โลกานุกมฺปกาฯ
‘‘โย อนฺธกาเร ตมสิ ปภงฺกโร,
เวโรจโน มณฺฑลี อุคฺคเตโช;
มา ราหุ คิลี จรมนฺตลิกฺเข,
ปชํ มมํ ราหุ ปมุญฺจ สูริย’’นฺติฯ
อถ โข ราหุ อสุรินฺโท สูริยํ เทวปุตฺตํ มุญฺจิตฺวา ตรมานรูโป เยน เวปจิตฺติ อสุรินฺโท เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา สํวิคฺโค โลมหฏฺฐชาโต เอกมนฺตํ อฏฺฐาสิฯ เอกมนฺตํ ฐิตํ โข ราหุํ อสุรินฺทํ เวปจิตฺติ อสุรินฺโท คาถาย อชฺฌภาสิ –
‘‘กิํ นุ สนฺตรมาโนว, ราหุ สูริยํ ปมุญฺจสิ;
สํวิคฺครูโป อาคมฺม, กิํ นุ ภีโตว ติฏฺฐสี’’ติฯ
‘‘สตฺตธา เม ผเล มุทฺธา, ชีวนฺโต น สุขํ ลเภ;
พุทฺธคาถาภิคีโตมฺหิ, โน เจ มุญฺเจยฺย สูริย’’นฺติฯ
ปฐโม วคฺโคฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
ทฺเว กสฺสปา จ มาโฆ จ, มาคโธ ทามลิ กามโท;
ปญฺจาลจณฺโฑ ตายโน, จนฺทิมสูริเยน เต ทสาติฯ
2. อนาถปิณฺฑิกวคฺโค
1. จนฺทิมสสุตฺตํ
[92] สาวตฺถินิทานํ ฯ อถ โข จนฺทิมโส [จนฺทิมาโส (ก.)] เทวปุตฺโต อภิกฺกนฺตาย รตฺติยา อภิกฺกนฺตวณฺโณ เกวลกปฺปํ เชตวนํ โอภาเสตฺวา เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ อฏฺฐาสิ ฯ เอกมนฺตํ ฐิโต โข จนฺทิมโส เทวปุตฺโต ภควโต สนฺติเก อิมํ คาถํ อภาสิ –
‘‘เต หิ โสตฺถิํ คมิสฺสนฺติ, กจฺเฉ วามกเส มคา;
ฌานานิ อุปสมฺปชฺช, เอโกทิ นิปกา สตา’’ติฯ
‘‘เต หิ ปารํ คมิสฺสนฺติ, เฉตฺวา ชาลํว อมฺพุโช;
ฌานานิ อุปสมฺปชฺช, อปฺปมตฺตา รณญฺชหา’’ติฯ
2. เวณฺฑุสุตฺตํ
[93] เอกมนฺตํ ฐิโต โข เวณฺฑุ [เวณฺหุ (สี.)] เทวปุตฺโต ภควโต สนฺติเก อิมํ คาถํ อภาสิ –
‘‘สุขิตาว เต [สุขิตา วต เต (สี. สฺยา. กํ.)] มนุชา, สุคตํ ปยิรุปาสิย;
ยุญฺชํ [ยุชฺช (สี.), ยุญฺช (สฺยา. กํ. ปี.)] โคตมสาสเน, อปฺปมตฺตา นุ สิกฺขเร’’ติฯ
‘‘เย เม ปวุตฺเต สิฏฺฐิปเท [สตฺถิปเท (สี. สฺยา. กํ. ปี.)] (เวณฺฑูติ ภควา),
อนุสิกฺขนฺติ ฌายิโน;
กาเล เต อปฺปมชฺชนฺตา,
น มจฺจุวสคา สิยุ’’นฺติฯ
3. ทีฆลฏฺฐิสุตฺตํ
[94] เอวํ เม สุตํ – เอกํ สมยํ ภควา ราชคเห วิหรติ เวฬุวเน กลนฺทกนิวาเปฯ อถ โข ทีฆลฏฺฐิ เทวปุตฺโต อภิกฺกนฺตาย รตฺติยา อภิกฺกนฺตวณฺโณ เกวลกปฺปํ เวฬุวนํ โอภาเสตฺวา เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ อฏฺฐาสิฯ เอกมนฺตํ ฐิโต โข ทีฆลฏฺฐิ เทวปุตฺโต ภควโต สนฺติเก อิมํ คาถํ อภาสิ –
‘‘ภิกฺขุ สิยา ฌายี วิมุตฺตจิตฺโต,
อากงฺเข เจ หทยสฺสานุปตฺติํ;
โลกสฺส ญตฺวา อุทยพฺพยญฺจ,
สุเจตโส อนิสฺสิโต ตทานิสํโส’’ติฯ