9. อรญฺญายตนอิสิสุตฺตํ

[255] สาวตฺถิยํ ฯ ‘‘ภูตปุพฺพํ, ภิกฺขเว, สมฺพหุลา อิสโย สีลวนฺโต กลฺยาณธมฺมา อรญฺญายตเน ปณฺณกุฏีสุ สมฺมนฺติฯ อถ โข, ภิกฺขเว, สกฺโก จ เทวานมินฺโท เวปจิตฺติ จ อสุรินฺโท เยน เต อิสโย สีลวนฺโต กลฺยาณธมฺมา เตนุปสงฺกมิํสุฯ อถ โข, ภิกฺขเว, เวปจิตฺติ อสุรินฺโท ปฏลิโย [อฏลิโย (สี. สฺยา. กํ. ปี.), อาฏลิโย (ก.) ม. นิ. 2.410] อุปาหนา อาโรหิตฺวา ขคฺคํ โอลคฺเคตฺวา ฉตฺเตน ธาริยมาเนน อคฺคทฺวาเรน อสฺสมํ ปวิสิตฺวา เต อิสโย สีลวนฺเต กลฺยาณธมฺเม อปพฺยามโต กริตฺวา อติกฺกมิฯ อถ โข, ภิกฺขเว, สกฺโก เทวานมินฺโท ปฏลิโย อุปาหนา โอโรหิตฺวา ขคฺคํ อญฺเญสํ ทตฺวา ฉตฺตํ อปนาเมตฺวา ทฺวาเรเนว อสฺสมํ ปวิสิตฺวา เต อิสโย สีลวนฺเต กลฺยาณธมฺเม อนุวาตํ ปญฺชลิโก นมสฺสมาโน อฏฺฐาสิ’’ฯ อถ โข, ภิกฺขเว, เต อิสโย สีลวนฺโต กลฺยาณธมฺมา สกฺกํ เทวานมินฺทํ คาถาย อชฺฌภาสิํสุ –

‘‘คนฺโธ อิสีนํ จิรทิกฺขิตานํ,

กายา จุโต คจฺฉติ มาลุเตน;

อิโต ปฏิกฺกมฺม สหสฺสเนตฺต,

คนฺโธ อิสีนํ อสุจิ เทวราชา’’ติฯ

‘‘คนฺโธ อิสีนํ จิรทิกฺขิตานํ,

กายา จุโต คจฺฉตุ [คจฺฉติ (สี. สฺยา. กํ.)] มาลุเตน,

สุจิตฺรปุปฺผํ สิรสฺมิํว มาลํ;

คนฺธํ เอตํ ปฏิกงฺขาม ภนฺเต,

น เหตฺถ เทวา ปฏิกูลสญฺญิโน’’ติฯ

10. สมุทฺทกสุตฺตํ

[256] สาวตฺถิยํฯ ‘‘ภูตปุพฺพํ, ภิกฺขเว, สมฺพหุลา อิสโย สีลวนฺโต กลฺยาณธมฺมา สมุทฺทตีเร ปณฺณกุฏีสุ สมฺมนฺติฯ เตน โข ปน สมเยน เทวาสุรสงฺคาโม สมุปพฺยูฬฺโห อโหสิฯ อถ โข, ภิกฺขเว, เตสํ อิสีนํ สีลวนฺตานํ กลฺยาณธมฺมานํ เอตทโหสิ – ‘ธมฺมิกา โข เทวา, อธมฺมิกา อสุราฯ สิยาปิ โน อสุรโต ภยํฯ ยํนูน มยํ สมฺพรํ อสุรินฺทํ อุปสงฺกมิตฺวา อภยทกฺขิณํ ยาเจยฺยามา’’’ติฯ ‘‘อถ โข, ภิกฺขเว, เต อิสโย สีลวนฺโต กลฺยาณธมฺมา – เสยฺยถาปิ นาม พลวา ปุริโส สมิญฺชิตํ วา พาหํ ปสาเรยฺย, ปสาริตํ วา พาหํ สมิญฺเชยฺย เอวเมว – สมุทฺทตีเร ปณฺณกุฏีสุ อนฺตรหิตา สมฺพรสฺส อสุรินฺทสฺส สมฺมุเข ปาตุรเหสุํฯ อถ โข, ภิกฺขเว, เต อิสโย สีลวนฺโต กลฺยาณธมฺมา สมฺพรํ อสุรินฺทํ คาถาย อชฺฌภาสิํสุ –

‘‘อิสโย สมฺพรํ ปตฺตา, ยาจนฺติ อภยทกฺขิณํ;

กามํกโร หิ เต ทาตุํ, ภยสฺส อภยสฺส วา’’ติฯ

‘‘อิสีนํ อภยํ นตฺถิ, ทุฏฺฐานํ สกฺกเสวินํ;

อภยํ ยาจมานานํ, ภยเมว ททามิ โว’’ติฯ

‘‘อภยํ ยาจมานานํ, ภยเมว ททาสิ โน;

ปฏิคฺคณฺหาม เต เอตํ, อกฺขยํ โหตุ เต ภยํฯ

‘‘ยาทิสํ วปเต พีชํ, ตาทิสํ หรเต ผลํ;

กลฺยาณการี กลฺยาณํ, ปาปการี จ ปาปกํ;

ปวุตฺตํ ตาต เต พีชํ, ผลํ ปจฺจนุโภสฺสสี’’ติฯ

‘‘อถ โข, ภิกฺขเว, เต อิสโย สีลวนฺโต กลฺยาณธมฺมา สมฺพรํ อสุรินฺทํ อภิสปิตฺวา – เสยฺยถาปิ นาม พลวา ปุริโส สมิญฺชิตํ วา พาหํ ปสาเรยฺย, ปสาริตํ วา พาหํ สมิญฺเชยฺย เอวเมว – สมฺพรสฺส อสุรินฺทสฺส สมฺมุเข อนฺตรหิตา สมุทฺทตีเร ปณฺณกุฏีสุ ปาตุรเหสุํฯ อถ โข, ภิกฺขเว, สมฺพโร อสุรินฺโท เตหิ อิสีหิ สีลวนฺเตหิ กลฺยาณธมฺเมหิ อภิสปิโต รตฺติยา สุทํ ติกฺขตฺตุํ อุพฺพิชฺชี’’ติฯ

ปฐโม วคฺโคฯ

ตสฺสุทฺทานํ –

สุวีรํ สุสีมญฺเจว, ธชคฺคํ เวปจิตฺติโน;

สุภาสิตํ ชยญฺเจว, กุลาวกํ นทุพฺภิยํ;

เวโรจน อสุรินฺโท, อิสโย อรญฺญกญฺเจว;

อิสโย จ สมุทฺทกาติฯ

2. ทุติยวคฺโค