เมนู

9. วนสํยุตฺตํ

1. วิเวกสุตฺตํ

[221] เอวํ เม สุตํ – เอกํ สมยํ อญฺญตโร ภิกฺขุ โกสเลสุ วิหรติ อญฺญตรสฺมิํ วนสณฺเฑฯ เตน โข ปน สมเยน โส ภิกฺขุ ทิวาวิหารคโต ปาปเก อกุสเล วิตกฺเก วิตกฺเกติ เคหนิสฺสิเตฯ อถ โข ยา ตสฺมิํ วนสณฺเฑ อธิวตฺถา เทวตา ตสฺส ภิกฺขุโน อนุกมฺปิกา อตฺถกามา ตํ ภิกฺขุํ สํเวเชตุกามา เยน โส ภิกฺขุ เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ตํ ภิกฺขุํ คาถาหิ อชฺฌภาสิ –

‘‘วิเวกกาโมสิ วนํ ปวิฏฺโฐ,

อถ เต มโน นิจฺฉรตี พหิทฺธา;

ชโน ชนสฺมิํ วินยสฺสุ ฉนฺทํ,

ตโต สุขี โหหิสิ วีตราโคฯ

‘‘อรติํ ปชหาสิ สโต, ภวาสิ สตํ ตํ สารยามเส;

ปาตาลรโช หิ ทุตฺตโร, มา ตํ กามรโช อวาหริฯ

‘‘สกุโณ ยถา ปํสุกุนฺถิโต [ปํสุกุณฺฐิโต (ก.), ปํสุกุณฺฑิโต (สี. สฺยา. กํ. ปี.)], วิธุนํ ปาตยติ สิตํ รชํ;

เอวํ ภิกฺขุ ปธานวา สติมา, วิธุนํ ปาตยติ สิตํ รช’’นฺตฺนฺตฺติฯ

อถ โข โส ภิกฺขุ ตาย เทวตาย สํเวชิโต สํเวคมาปาทีติฯ

2. อุปฏฺฐานสุตฺตํ

[222] เอกํ สมยํ อญฺญตโร ภิกฺขุ โกสเลสุ วิหรติ อญฺญตรสฺมิํ วนสณฺเฑฯ เตน โข ปน สมเยน โส ภิกฺขุ ทิวาวิหารคโต สุปติฯ อถ โข ยา ตสฺมิํ วนสณฺเฑ อธิวตฺถา เทวตา ตสฺส ภิกฺขุโน อนุกมฺปิกา อตฺถกามา ตํ ภิกฺขุํ สํเวเชตุกามา เยน โส ภิกฺขุ เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ตํ ภิกฺขุํ คาถาหิ อชฺฌภาสิ –

‘‘อุฏฺเฐหิ ภิกฺขุ กิํ เสสิ, โก อตฺโถ สุปิเตน [สุปิเนน (สี.)] เต;

อาตุรสฺส หิ กา นิทฺทา, สลฺลวิทฺธสฺส รุปฺปโตฯ

‘‘ยาย สทฺธาย ปพฺพชิโต [ยาย สทฺธาปพฺพชิโต (สี. สฺยา. กํ.)], อคารสฺมานคาริยํ;

ตเมว สทฺธํ พฺรูเหหิ, มา นิทฺทาย วสํ คมี’’ติฯ

‘‘อนิจฺจา อทฺธุวา กามา, เยสุ มนฺโทว มุจฺฉิโต;

พทฺเธสุ [ขนฺเธสุ (สี.)] มุตฺตํ อสิตํ, กสฺมา ปพฺพชิตํ ตเปฯ

‘‘ฉนฺทราคสฺส วินยา, อวิชฺชาสมติกฺกมา;

ตํ ญาณํ ปรโมทานํ [ปริโยทาตํ (สี. ปี.), ปรโมทาตํ (สฺยา. กํ.), ปรมโวทานํ (สี. อฏฺฐ.)], กสฺมา ปพฺพชิตํ ตเปฯ

‘‘เฉตฺวา [เภตฺวา (สี. สฺยา. กํ. ปี.)] อวิชฺชํ วิชฺชาย, อาสวานํ ปริกฺขยา;

อโสกํ อนุปายาสํ, กสฺมา ปพฺพชิตํ ตเปฯ

‘‘อารทฺธวีริยํ ปหิตตฺตํ, นิจฺจํ ทฬฺหปรกฺกมํ;

นิพฺพานํ อภิกงฺขนฺตํ, กสฺมา ปพฺพชิตํ ตเป’’ติฯ

3. กสฺสปโคตฺตสุตฺตํ

[223] เอกํ สมยํ อายสฺมา กสฺสปโคตฺโต โกสเลสุ วิหรติ อญฺญตรสฺมิํ วนสณฺเฑฯ เตน โข ปน สมเยน อายสฺมา กสฺสปโคตฺโต ทิวาวิหารคโต อญฺญตรํ เฉตํ โอวทติฯ อถ โข ยา ตสฺมิํ วนสณฺเฑ อธิวตฺถา เทวตา อายสฺมนฺตํ กสฺสปโคตฺตํ สํเวเชตุกามา เยนายสฺมา กสฺสปโคตฺโต เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา อายสฺมนฺตํ กสฺสปโคตฺตํ คาถาหิ อชฺฌภาสิ –

‘‘คิริทุคฺคจรํ เฉตํ, อปฺปปญฺญํ อเจตสํ;

อกาเล โอวทํ ภิกฺขุ, มนฺโทว ปฏิภาติ มํฯ

‘‘สุณาติ น วิชานาติ, อาโลเกติ น ปสฺสติ;

ธมฺมสฺมิํ ภญฺญมานสฺมิํ, อตฺถํ พาโล น พุชฺฌติฯ

‘‘สเจปิ ทส ปชฺโชเต, ธารยิสฺสสิ กสฺสป;

เนว ทกฺขติ รูปานิ, จกฺขุ หิสฺส น วิชฺชตี’’ติฯ

อถ โข อายสฺมา กสฺสปโคตฺโต ตาย เทวตาย สํเวชิโต สํเวคมาปาทีติฯ