2. อรติสุตฺตํ

[210] เอกํ สมยํ…เป.… อายสฺมา วงฺคีโส อาฬวิยํ วิหรติ อคฺคาฬเว เจติเย อายสฺมตา นิคฺโรธกปฺเปน อุปชฺฌาเยน สทฺธิํฯ เตน โข ปน สมเยน อายสฺมา นิคฺโรธกปฺโป ปจฺฉาภตฺตํ ปิณฺฑปาตปฏิกฺกนฺโต วิหารํ ปวิสติ, สายํ วา นิกฺขมติ อปรชฺชุ วา กาเลฯ เตน โข ปน สมเยน อายสฺมโต วงฺคีสสฺส อนภิรติ อุปฺปนฺนา โหติ, ราโค จิตฺตํ อนุทฺธํเสติฯ อถ โข อายสฺมโต วงฺคีสสฺส เอตทโหสิ – ‘‘อลาภา วต เม, น วต เม ลาภา; ทุลฺลทฺธํ วต เม, น วต เม สุลทฺธํ; ยสฺส เม อนภิรติ อุปฺปนฺนา, ราโค จิตฺตํ อนุทฺธํเสติ; ตํ กุเตตฺถ ลพฺภา, ยํ เม ปโร อนภิรติํ วิโนเทตฺวา อภิรติํ อุปฺปาเทยฺยฯ ยํนูนาหํ อตฺตนาว อตฺตโน อนภิรติํ วิโนเทตฺวา อภิรติํ อุปฺปาเทยฺย’’นฺติฯ อถ โข อายสฺมา วงฺคีโส อตฺตนาว อตฺตโน อนภิรติํ วิโนเทตฺวา อภิรติํ อุปฺปาเทตฺวา ตายํ เวลายํ อิมา คาถาโย อภาสิ –

‘‘อรติญฺจ รติญฺจ ปหาย, สพฺพโส เคหสิตญฺจ วิตกฺกํ;

วนถํ น กเรยฺย กุหิญฺจิ, นิพฺพนโถ อรโต ส หิ ภิกฺขุ [ส ภิกฺขุ (ก.)]ฯ

‘‘ยมิธ ปถวิญฺจ เวหาสํ, รูปคตญฺจ ชคโตคธํ;

กิญฺจิ ปริชียติ สพฺพมนิจฺจํ, เอวํ สเมจฺจ จรนฺติ มุตตฺตาฯ

‘‘อุปธีสุ ชนา คธิตาเส [คถิตาเส (สี.)], ทิฏฺฐสุเต ปฏิเฆ จ มุเต จ;

เอตฺถ วิโนทย ฉนฺทมเนโช, โย เอตฺถ น ลิมฺปติ ตํ มุนิมาหุฯ

‘‘อถ สฏฺฐินิสฺสิตา สวิตกฺกา, ปุถู ชนตาย อธมฺมา นิวิฏฺฐา;

น จ วคฺคคตสฺส กุหิญฺจิ, โน ปน ทุฏฺฐุลฺลภาณี ส ภิกฺขุฯ

‘‘ทพฺโพ จิรรตฺตสมาหิโต, อกุหโก นิปโก อปิหาลุ;

สนฺตํ ปทํ อชฺฌคมา มุนิ ปฏิจฺจ, ปรินิพฺพุโต กงฺขติ กาล’’นฺตฺนฺตฺติฯ