6. ปตฺตสุตฺตํ

[152] สาวตฺถินิทานํ ฯ เตน โข ปน สมเยน ภควา ปญฺจนฺนํ อุปาทานกฺขนฺธานํ อุปาทาย ภิกฺขูนํ ธมฺมิยา กถาย สนฺทสฺเสติ สมาทเปติ [สมาทาเปติ (?)] สมุตฺเตเชติ สมฺปหํเสติฯ เต จ ภิกฺขู อฏฺฐิํ กตฺวา [อฏฺฐิกตฺวา (สี. สฺยา. กํ. ปี.)] มนสิ กตฺวา สพฺพเจตสา [สพฺพเจตโส (สี. สฺยา. กํ. ปี.), สพฺพํ เจตสา (ก.)] สมนฺนาหริตฺวา โอหิตโสตา ธมฺมํ สุณนฺติฯ

อถ โข มารสฺส ปาปิมโต เอตทโหสิ – ‘‘อยํ โข สมโณ โคตโม ปญฺจนฺนํ อุปาทานกฺขนฺธานํ อุปาทาย ภิกฺขูนํ ธมฺมิยา กถาย สนฺทสฺเสติ สมาทเปติ สมุตฺเตเชติ สมฺปหํเสติฯ เต จ ภิกฺขู อฏฺฐิํ กตฺวา มนสิ กตฺวา สพฺพเจตสา สมนฺนาหริตฺวา โอหิตโสตา ธมฺมํ สุณนฺติฯ ยํนูนาหํ เยน สมโณ โคตโม เตนุปสงฺกเมยฺยํ วิจกฺขุกมฺมายา’’ติฯ

เตน โข ปน สมเยน สมฺพหุลา ปตฺตา อพฺโภกาเส นิกฺขิตฺตา โหนฺติฯ อถ โข มาโร ปาปิมา พลีพทฺทวณฺณํ อภินิมฺมินิตฺวา เยน เต ปตฺตา เตนุปสงฺกมิฯ อถ โข อญฺญตโร ภิกฺขุ อญฺญตรํ ภิกฺขุํ เอตทโวจ – ‘‘ภิกฺขุ, ภิกฺขุ, เอโส พลีพทฺโท ปตฺเต ภินฺเทยฺยา’’ติฯ เอวํ วุตฺเต ภควา ตํ ภิกฺขุํ เอตทโวจ – ‘‘น โส, ภิกฺขุ, พลีพทฺโทฯ มาโร เอโส ปาปิมา ตุมฺหากํ วิจกฺขุกมฺมาย อาคโต’’ติฯ อถ โข ภควา ‘‘มาโร อยํ ปาปิมา’’ อิติ วิทิตฺวา มารํ ปาปิมนฺตํ คาถาย อชฺฌภาสิ –

‘‘รูปํ เวทยิตํ สญฺญา, วิญฺญาณํ ยญฺจ สงฺขตํ;

เนโสหมสฺมิ เนตํ เม, เอวํ ตตฺถ วิรชฺชติฯ

‘‘เอวํ วิรตฺตํ เขมตฺตํ, สพฺพสํโยชนาติคํ;

อนฺเวสํ สพฺพฏฺฐาเนสุ, มารเสนาปิ นาชฺฌคา’’ติฯ

อถ โข มาโร ปาปิมา…เป.… ตตฺเถวนฺตรธายีติฯ

7. ฉผสฺสายตนสุตฺตํ

[153] เอกํ สมยํ ภควา เวสาลิยํ วิหรติ มหาวเน กูฏาคารสาลายํฯ เตน โข ปน สมเยน ภควา ฉนฺนํ ผสฺสายตนานํ อุปาทาย ภิกฺขูนํ ธมฺมิยา กถาย สนฺทสฺเสติ สมาทเปติ สมุตฺเตเชติ สมฺปหํเสติฯ เต จ ภิกฺขู อฏฺฐิํ กตฺวา มนสิ กตฺวา สพฺพเจตสา สมนฺนาหริตฺวา โอหิตโสตา ธมฺมํ สุณนฺติฯ

อถ โข มารสฺส ปาปิมโต เอตทโหสิ – ‘‘อยํ โข สมโณ โคตโม ฉนฺนํ ผสฺสายตนานํ อุปาทาย ภิกฺขูนํ ธมฺมิยา กถาย สนฺทสฺเสติ สมาทเปติ สมุตฺเตเชติ สปฺปหํเสติ ฯ เต จ ภิกฺขู อฏฺฐิํ กตฺวา มนสิ กตฺวา สพฺพเจตสา สมนฺนาหริตฺวา โอหิตโสตา ธมฺมํ สุณนฺติฯ ยํนูนาหํ เยน สมโณ โคตโม เตนุปสงฺกเมยฺยํ วิจกฺขุกมฺมายา’’ติฯ อถ โข มาโร ปาปิมา เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควโต อวิทูเร มหนฺตํ ภยเภรวํ สทฺทมกาสิ, อปิสฺสุทํ ปถวี มญฺเญ อุนฺทฺรียติ [อุทฺรียติ (สี. สฺยา. กํ. ปี) อุ ทร ย ติ = อุทฺรียติ]ฯ อถ โข อญฺญตโร ภิกฺขุ อญฺญตรํ ภิกฺขุํ เอตทโวจ – ‘‘ภิกฺขุ, ภิกฺขุ, เอสา ปถวี มญฺเญ อุนฺทฺรียตี’’ติฯ เอวํ วุตฺเต, ภควา ตํ ภิกฺขุํ เอตทโวจ – ‘‘เนสา ภิกฺขุ ปถวี อุนฺทฺรียติฯ มาโร เอโส ปาปิมา ตุมฺหากํ วิจกฺขุกมฺมาย อาคโต’’ติฯ อถ โข ภควา ‘‘มาโร อยํ ปาปิมา’’ อิติ วิทิตฺวา มารํ ปาปิมนฺตํ คาถาย อชฺฌภาสิ –

‘‘รูปา สทฺทา รสา คนฺธา, ผสฺสา ธมฺมา จ เกวลา;

เอตํ โลกามิสํ โฆรํ, เอตฺถ โลโก วิมุจฺฉิโตฯ

‘‘เอตญฺจ สมติกฺกมฺม, สโต พุทฺธสฺส สาวโก;

มารเธยฺยํ อติกฺกมฺม, อาทิจฺโจว วิโรจตี’’ติฯ

อถ โข มาโร ปาปิมา…เป.… ตตฺเถวนฺตรธายีติฯ

8. ปิณฺฑสุตฺตํ

[154] เอกํ สมยํ ภควา มคเธสุ วิหรติ ปญฺจสาลายํ พฺราหฺมณคาเมฯ เตน โข ปน สมเยน ปญฺจสาลายํ พฺราหฺมณคาเม กุมาริกานํ ปาหุนกานิ ภวนฺติฯ อถ โข ภควา ปุพฺพณฺหสมยํ นิวาเสตฺวา ปตฺตจีวรมาทาย ปญฺจสาลํ พฺราหฺมณคามํ ปิณฺฑาย ปาวิสิฯ เตน โข ปน สมเยน ปญฺจสาเลยฺยกา พฺราหฺมณคหปติกา มาเรน ปาปิมตา อนฺวาวิฏฺฐา ภวนฺติ – มา สมโณ โคตโม ปิณฺฑมลตฺถาติฯ

อถ โข ภควา ยถาโธเตน ปตฺเตน ปญฺจสาลํ พฺราหฺมณคามํ ปิณฺฑาย ปาวิสิ ตถาโธเตน [ยถาโธเตน (?)] ปตฺเตน ปฏิกฺกมิฯ