ภิกฺขุนิวิภงฺโค

[1964] เอวํ ภิกฺขุวิภงฺคปาฬิยา, อฏฺฐกถาย จ อาคตํ วินิจฺฉยสารํ นาติสงฺเขปวิตฺถารนเยน ทสฺเสตฺวา อิทานิ ตทนนฺตราย ภิกฺขุนิวิภงฺคปาฬิยา, ตทฏฺฐกถาย จ อาคตวินิจฺฉยสารํ ทสฺเสตุมารภนฺโต อาห ‘‘ภิกฺขุนีน’’นฺติอาทิฯ ตสฺมิํ อปีติ เอตฺถ อปิ-สทฺโท วุตฺตาเปกฺขายํฯ ‘‘สมาเสนา’’ติ อิทํ คนฺถวเสน สงฺขิปนํ สนฺธาย วุตฺตํฯ ‘‘กิญฺจิมตฺต’’นฺติ อิทํ อตฺถวเสนาติ เวทิตพฺพํฯ

ปาราชิกกถาวณฺณนา

[1965] ฉนฺทโสติ เมถุนเสวนราคปฏิสํยุตฺเตน ฉนฺเทนฯ เอเตน ‘‘ฉนฺเท ปน อสติ พลกฺกาเรน ปธํสิตาย อนาปตฺตี’’ติ (กงฺขา. อฏฺฐ. เมถุนธมฺมสิกฺขาปทวณฺณนา) อฏฺฐกถา สูจิตา โหติฯ สา สมณี ปาราชิกา นาม โหตีติ ปวุจฺจตีติ โยชนาฯ

[1966-7] ‘‘สชีวสฺส อปิ อชีวสฺสา’’ติ ปทจฺเฉโทฯ ‘‘สนฺถตํ วา อสนฺถต’’นฺติ อิทํ ‘‘องฺคชาต’’นฺติ อิมสฺส วิเสสนํฯ อตฺตโน ติวิเธ มคฺเคติ อตฺตโน วจฺจปสฺสาวมุขมคฺคานํ อญฺญตรสฺมิํ มคฺเคฯ เอตฺถ ‘‘สนฺถเต วา อสนฺถเต วา’’ติ เสโส, ‘‘อลฺโลกาเส’’ติ อิมินา สมฺพนฺโธฯ ‘‘เยภุยฺยอกฺขายิตาทิก’’นฺติ ปทจฺเฉโทฯ อาทิ-สทฺเทน อกฺขายิตํ สงฺคณฺหาติฯ

มนุสฺสปุริสาทีนํ นวนฺนํ สชีวสฺสปิ อชีวสฺสปิ ยสฺส กสฺสจิ สนฺถตํ วา อสนฺถตํ วา เยภุยฺยกฺขายิตาทิกํ องฺคชาตํ อตฺตโน สนฺถเต วา อสนฺถเต วา ติวิเธ มคฺเค อลฺโลกาเส ติลผลมตฺตมฺปิ ปเวเสนฺตี ปราชิตาติ โยชนาฯ