[872] อนุตฺตรตํ คตํ อตฺตนา อุตฺตรสฺส อุตฺตมสฺส กสฺสจิ อวิชฺชมานตฺตา อิมํ อุตฺตรํ อุตฺตรํ นาม ปกรณํ โย เถรนวมชฺฌิเมสุ อญฺญตโร ปริยาปุณาติ ปาฐสฺส ปคุณวาจุคฺคตกรเณน อธียติ, ปริปุจฺฉติ อตฺถญฺจ อตฺถวณฺณนํ สุตฺวา สกฺกจฺจํ อุคฺคเหตฺวา มนสา เปกฺขิตฺวา ปญฺญาย สุปฺปฏิวิชฺฌิตฺวา ธาเรติ, โส จ ภิกฺขุ จ-สทฺเทน เอวเมว วินยวินิจฺฉเย โย ภิกฺขุ ยุตฺโต, โส จ กายวาจวินเย กายวาจาวีติกฺกมานํ วินยเน สํวรเณ วินเย วินยปิฏเก อนุตฺตรตํ อุปยาติ อตฺตโน อุตฺตริตรสฺส อวิชฺชมานตํ อุปคจฺฉติฯ เอตฺถ การณมาห ‘‘อุตฺตรโต’’ติ, ปคุณวาจุคฺคตกรเณน อธีเตน อตฺถวณฺณนํ สุตฺวา ธารเณน สุฏฺฐุ ธาริเตน อิมินา อุตฺตรปกรเณน เหตุภูเตนาติ อตฺโถฯ

อิติ อุตฺตเร ลีนตฺถปกาสนิยา

ลกฺขณกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

สพฺพสงฺกลนนยกถาวณฺณนา

[873] ปริวาเร มุขาคตา กตฺถปญฺญตฺติวาราทโย อฏฺฐ วารา, เตเยว ปจฺจย-สทฺเทน โยเชตฺวา วุตฺตา อฏฺฐปจฺจยวาราติ วิภงฺคทฺวเย วิสุํ วิสุํ ทสฺสิตา โสฬส ปริวารา อสฺสาติ โสฬสปริวาโร, ตสฺส โสฬสปริวารสฺสฯ สพฺพํ สงฺกลนํ นยนฺติ สพฺเพสํ วุตฺตานํ สงฺกลนนยานํ สงฺคเหตพฺพโต สพฺพํ สงฺกลเภทนํ นยํฯ

[875] กายิกา ฉพฺพิธาติ ปฐมปาราชิกาปตฺติ, กุฏิกรเณ ปโยเค ทุกฺกฏาปตฺติ, เอกํ ปิณฺฑํ อนาคเต ถุลฺลจฺจยาปตฺติ, ตสฺมิํ อาคเต สงฺฆาทิเสสาปตฺติ, วิกาลโภชเน ปาจิตฺติยาปตฺติ, ปฐมปาฏิเทสนียาปตฺตีติ ฉพฺพิธาฯ

ตถา วาจสิกาปิ จาติ จตุตฺถปาราชิกา, กุฏิยา การาปเน ปุพฺพคติโย, ปทโสธมฺมปาจิตฺติยํ, ทวกมฺยตาย หีเนน ขุํสนํ, ตสฺส ทุพฺภาสิตนฺติ ตถา ฉพฺพิธาฯ

ฉาเทนฺตสฺส จ ติสฺโสติ ภิกฺขุนิยา วชฺชปฏิจฺฉาทิกาย ปาราชิกํ, ภิกฺขุโน สงฺฆาทิเสสฉาทเน ปาจิตฺติยํ, อตฺตโน ทุฏฺฐุลฺลจฺฉาทเน ทุกฺกฏนฺติ ติสฺโส จฯ