วิญฺญู ปฏิพโล กาย-สํสคฺคํ ปฏิปชฺชิตุํ;

กายสํสคฺคภาเว ตุ, สาธกํ วจนํ อิทํฯ

อฏฺฐวตฺถุกกถาฯ

[2010]

อวสฺสุตา ปฏิจฺฉาที, อุกฺขิตฺตา อฏฺฐวตฺถุกา;

อสาธารณปญฺญตฺตา, จตสฺโสว มเหสินาฯ

ปาราชิกกถา นิฏฺฐิตาฯ

สงฺฆาทิเสสกถา

[2011]

ยา ปน ภิกฺขุนี อุสฺสยวาทา;

อฏฺฏกรี มุขรี วิหเรยฺย;

เยน เกนจิ นเรนิธ สทฺธิํ;

สา ครุกํ กิร โทสมุเปติฯ

[2012]

สกฺขิํ วาปิ สหายํ วา, ปริเยสติ ทุกฺกฏํ;

ปเท ปเท ตถา อฏฺฏํ, กาตุํ คจฺฉนฺติยาปิ จฯ

[2013]

อาโรเจติ สเจ ปุพฺพํ, ภิกฺขุนี อตฺตโน กถํ;

ทิสฺวา โวหาริกํ ตสฺสา, โหติ อาปตฺติ ทุกฺกฏํฯ

[2014]

อาโรเจติ สเจ ปจฺฉา, อิตโร อตฺตโน กถํ;

โหติ ภิกฺขุนิยา ตสฺสา, ถุลฺลจฺจยมนนฺตรํฯ

[2015]

อาโรเจติตโร ปุพฺพํ, สเจ โส อตฺตโน กถํ;

ปจฺฉา ภิกฺขุนี เจ ปุพฺพ-สทิโสว วินิจฺฉโยฯ

[2016]

‘‘อาโรเจหี’’ติ วุตฺตา เจ, ‘‘กถํ ตว มมาปิ จ’’;

อาโรเจตุ ยถากามํ, ปฐเม ทุกฺกฏํ สิยาฯ

[2017]

ทุติยาโรจเน ตสฺสา, ถุลฺลจฺจยมุทีริตํ;

อุปาสเกน วุตฺเตปิ, อยเมว วินิจฺฉโยฯ

[2018]

อาโรจิตกถํ สุตฺวา, อุภินฺนมฺปิ ยถา ตถา;

วินิจฺฉเย กเต เตหิ, อฏฺเฏ ปน จ นิฏฺฐิเตฯ

[2019]

อฏฺฏสฺส ปริโยสาเน, ชเย ภิกฺขุนิยา ปน;

ปราชเยปิ วา ตสฺสา, โหติ สงฺฆาทิเสสตาฯ

[2020]

ทูตํ วาปิ ปหิณิตฺวา, อาคนฺตฺวาน สยมฺปิ วา;

ปจฺจตฺถิกมนุสฺเสหิ, อากฑฺฒียติ ยา ปนฯ

[2021]

อาราเม ปน อญฺเญหิ, อนาจารํ กตํ สเจ;

อโนทิสฺส ปรํ กิญฺจิ, รกฺขํ ยาจติ ตตฺถ ยาฯ

[2022]

ยาย กิญฺจิ อวุตฺตาว, ธมฺมฏฺฐา สยเมว ตุ;

สุตฺวา ตํ อญฺญโต อฏฺฏํ, นิฏฺฐาเปนฺติ สเจ ปนฯ

[2023]

ตสฺสา, อุมฺมตฺติกาทีน-มนาปตฺติ ปกาสิตา;

กถิเนน สมุฏฺฐานํ, ตุลฺยํ สกิริยํ อิทํฯ

อฏฺฏการิกถาฯ

[2024]

ชานนฺตี ภิกฺขุนี โจริํ, วชฺฌํ วิทิตเมว ยา;

สงฺฆํ อนปโลเกตฺวา, ราชานํ คณเมว วาฯ

[2025]

วุฏฺฐาเปยฺย วินา กปฺปํ, โจริวุฏฺฐาปนํ ปน;

สงฺฆาทิเสสมาปตฺติ-มาปนฺนา นาม โหติ สาฯ

[2026]

ปญฺจมาสคฺฆนํ ยาย, หริตํ ปรสนฺตกํ;

อติเรกคฺฆนํ วาปิ, อยํ ‘‘โจรี’’ติ วุจฺจติฯ

[2027]

ภิกฺขุนีสุ ปนญฺญาสุ, ติตฺถิเยสุปิ วา ตถา;

ยา ปพฺพชิตปุพฺพา สา, อยํ ‘‘กปฺปา’’ติ วุจฺจติฯ

[2028]

วุฏฺฐาเปติ จ ยา โจริํ, ฐเปตฺวา กปฺปเมวิทํ;

สเจ อาจรินิํ ปตฺตํ, จีวรํ ปริเยสติฯ

[2029]

สมฺมนฺนติ จ สีมํ วา, ตสฺสา อาปตฺติ ทุกฺกฏํ;

ญตฺติยา ทุกฺกฏํ ทฺวีหิ, กมฺมวาจาหิ จ ทฺวยํฯ

[2030]

ถุลฺลจฺจยสฺส, กมฺมนฺเต, ครุกํ นิทฺทิเส พุโธ;

คโณ อาจรินี เจว, น จ มุจฺจติ ทุกฺกฏํฯ

[2031]

อนาปตฺติ อชานนฺตี, วุฏฺฐาเปติ, ตเถว จ;

กปฺปํ วา อปโลเกตฺวา, ตสฺสา อุมฺมตฺติกาย วาฯ

[2032]

โจริวุฏฺฐาปนํ นาม, ชายเต วาจจิตฺตโต;

กายวาจาทิโต เจว, สจิตฺตญฺจ กฺริยากฺริยํฯ

โจริวุฏฺฐาปนกถาฯ

[2033]

คามนฺตรํ นทีปารํ, คจฺเฉยฺเยกาว ยา สเจ;

โอหีเยยฺย คณมฺหา วา, รตฺติํ วิปฺปวเสยฺย วาฯ

[2034]

ปฐมาปตฺติกํ ธมฺมํ, สาปนฺนา ครุกํ สิยา;

สกคามา อนาปตฺติ, ญาตพฺพา นิกฺขมนฺติยาฯ

[2035]

นิกฺขมิตฺวา ตโต อญฺญํ, คามํ คจฺฉนฺติยา ปน;

ทุกฺกฏํ ปทวาเรน, เวทิตพฺพํ วิภาวินาฯ

[2036]

เอเกน ปทวาเรน, คามสฺส อิตรสฺส จ;

ปริกฺเขเป อติกฺกนฺเต, อุปจาโรกฺกเมปิ วาฯ

[2037]

ถุลฺลจฺจยํ อติกฺกนฺเต, โอกฺกนฺเต ทุติเยน ตุ;

ปาเทน ครุกาปตฺติ, โหติ ภิกฺขุนิยา ปนฯ

[2038]

นิกฺขมิตฺวา สเจ ปจฺฉา, สกํ คามํ วิสนฺติยา;

อยเมว นโย เญยฺโย, วติจฺฉิทฺเทน วา ตถาฯ

[2039]

ปากาเรน วิหารสฺส, ภูมิํ ตุ ปวิสนฺติยา;

กปฺปิยนฺติ ปวิฏฺฐตฺตา, น โทโส โกจิ วิชฺชติฯ

[2040]

ภิกฺขุนีนํ วิหารสฺส, ภูมิ ตาสํ ตุ กปฺปิยา;

โหติ ภิกฺขุวิหารสฺส, ภูมิ ตาสมกปฺปิยาฯ

[2041]

หตฺถิอสฺสรถาทีหิ, อิทฺธิยา วา วิสนฺติยา;

อนาปตฺติ สิยาปตฺติ, ปทสา คมเน ปนฯ

[2042]

ยํ กิญฺจิ สกคามํ วา, ปรคามมฺปิ วา ตถา;

พหิคาเม ปน ฐตฺวา, อาปตฺติ ปวิสนฺติยาฯ

[2043]

ลกฺขเณนุปปนฺนาย, นทิยา ทุติยํ วินา;

ปารํ คจฺฉติ ยา ตีรํ, ตสฺสา สมณิยา ปนฯ

[2044]

ปฐมํ อุทฺธริตฺวาน, ปาทํ ตีเร ฐเปนฺติยา;

โหติ ถุลฺลจฺจยาปตฺติ, ทุติยาติกฺกเม ครุฯ

[2045]

อนฺตรนทิยํเยว, สทฺธิํ ทุติยิกาย หิ;

ภณฺฑิตฺวา โอริมํ ตีรํ, ตถา ปจฺจุตฺตรนฺติยาฯ

[2046]

อิทฺธิยา เสตุนา นาวา-ยานรชฺชูหิ วา ปน;

เอวมฺปิ จ ปรํ ตีรํ, อนาปตฺตุตฺตรนฺติยาฯ

[2047]

นฺหายิตุํ ปิวิตุํ วาปิ, โอติณฺณาถ นทิํ ปุน;

ปทสาโวริมํ ตีรํ, ปจฺจุตฺตรติ วฏฺฏติฯ

[2048]

ปทสา โอตริตฺวาน, นทิํ อุตฺตรเณ ปน;

อาโรหิตฺวา ตถา เสตุํ, อนาปตฺตุตฺตรนฺติยาฯ

[2049]

เสตุนา อุปคนฺตฺวา วา, ยานากาเสหิ วา สเจ;

ยาติ อุตฺตรเณ กาเล, ปทสา ครุกํ ผุเสฯ

[2050]

นทิยา ปาริมํ ตีรํ, อิโต โอริมตีรโต;

อุลฺลงฺฆิตฺวาน เวเคน, อนาปตฺตุตฺตรนฺติยาฯ

[2051]

ปิฏฺฐิยํ วา นิสีทิตฺวา, ขนฺเธ วา อุตฺตรนฺติยา;

หตฺถสงฺฆาตเน วาปิ, ทุสฺสยาเนปิ วฏฺฏติฯ

[2052]

‘‘ปุเรรุโณทยาเยว , ปาสํ ทุติยิกาย หิ;

คมิสฺสามี’’ติ อาโภคํ, วินา ภิกฺขุนิยา ปนฯ

[2053]

เอกคพฺเภปิ วา หตฺถ-ปาสํ ทุติยิกาย หิ;

อติกฺกมฺม สิยาปตฺติ, อรุณํ อุฏฺฐเปนฺติยาฯ

[2054]

‘‘คมิสฺสามี’’ติ อาโภคํ, กตฺวา คจฺฉนฺติยา ปน;

น โทโส ทุติยา ปาสํ, อุฏฺเฐติ อรุณํ สเจฯ

[2055]

อินฺทขีลมติกฺกมฺม, อรญฺญํ เอตฺถ ทีปิตํ;

คามโต พหิ นิกฺขมฺม, ตสฺสา ทุติยิกาย ตุฯ

[2056]

ทสฺสนสฺสุปจารํ ตุ, ชานิตฺวา วิชหนฺติยา;

โหติ ถุลฺลจฺจยาปตฺติ, ชหิเต ครุกํ สิยาฯ

[2057]

สาณิปาการปาการ-ตรุอนฺตริเต ปน;

สวนสฺสุปจาเรปิ, สติ อาปตฺติ โหติ หิฯ

[2058]

อชฺโฌกาเส ตุ ทูเรปิ, ทสฺสนสฺสุปจารตา;

โหติ, เอตฺถ กถํ ธมฺม-สวนาโรจเน วิยฯ

[2059]

มคฺคมูฬฺหสฺส สทฺเทน, วิย กูชนฺติยา ปน;

‘‘อยฺเย’’ติ ตสฺสา สทฺทสฺส, สวนาติกฺกเมปิ จฯ

[2060]

โหติ, ภิกฺขุนิยาปตฺติ, ครุกา เอวรูปเก;

เอตฺถ ภิกฺขุนี เอกาปิ, คณาเยวาติ วุจฺจติฯ

[2061]

โอหียิตฺวาถ คจฺฉนฺตี, ‘‘ปาปุณิสฺสามิ ทานิหํ’’;

อิจฺเจวํ ตุ สอุสฺสาหา, อนุพนฺธติ วฏฺฏติฯ

[2062]

ทฺวินฺนํ มคฺคํ คจฺฉนฺตีนํ, เอกา คนฺตุํ โน สกฺโกติ;

อุสฺสาหสฺสจฺเฉทํ กตฺวา, โอหีนา เจ ตสฺสาปตฺติฯ

[2063]

อิตราปิ สเจ ยาติ, ‘‘โอหียตุ อย’’นฺติ จ;

โหติ ตสฺสาปิ อาปตฺติ, สอุสฺสาหา น โหติ เจฯ

[2064]

คจฺฉนฺตีสุ ตถา ทฺวีสุ, ปุริมา ยาติ เอกกํ;

อญฺญํ ปน สเจ มคฺคํ, ปจฺฉิมาปิ จ คณฺหติฯ

[2065]

เอกิสฺสา ปน ปกฺกนฺต-ฏฺฐาเน ติฏฺฐติ เจตรา;

ตสฺมา ตตฺถ อุภินฺนมฺปิ, อนาปตฺติ ปกาสิตาฯ

[2066]

อรุณุคฺคมนา ปุพฺเพ, นิกฺขมิตฺวา สคามโต;

อรุณุคฺคมเน กาเล, คามนฺตรคตาย หิฯ

[2067]

อติกฺกมนฺติยา ปารํ, นทิยา ทุติยิกํ วินา;

อาปตฺติโย จตสฺโสปิ, โหนฺติ เอกกฺขเณ ปนฯ

[2068]

ปกฺกนฺตา วาปิ วิพฺภนฺตา, ยาตา เปตานํ โลกํ วา;

ปกฺขสงฺกนฺตา วา นฏฺฐา, สทฺธิํ ยาตา สา เจ โหติฯ

[2069]

คามนฺตโรกฺกมาทีนิ, จตฺตาริปิ กโรนฺติยา;

อนาปตฺตีติ ญาตพฺพํ, เอวํ อุมฺมตฺติกายปิฯ

[2070]

รตฺติยํ วิปฺปวาสํ ตุ, หตฺถปาโสว รกฺขติ;

อคามเก อรญฺเญ ตุ, คณา โอหียนํ มตํฯ

[2071]

สกคาเม ยถากามํ, ทิวา จ วิจรนฺติยา;

จตฺตาโรปิ จ สงฺฆาทิ-เสสา ตสฺสา น วิชฺชเรฯ

[2072]

สมุฏฺฐานาทโย ตุลฺยา, ปฐมนฺติมวตฺถุนา;

สจิตฺตํ กายกมฺมญฺจ, ติจิตฺตญฺจ ติเวทนํฯ

คามนฺตรคมนกถาฯ

[2073]

สีมาสมฺมุติยา เจว, คณสฺส ปริเยสเน;

ญตฺติยา ทุกฺกฏํ, ทฺวีหิ, โหนฺติ ถุลฺลจฺจยา ทุเวฯ

[2074]

กมฺมสฺส ปริโยสาเน, โหติ สงฺฆาทิเสสตา;

ติกสงฺฆาทิเสสํ ตุ, อธมฺเม ติกทุกฺกฏํฯ

[2075]

ปุจฺฉิตฺวา การกํ สงฺฆํ, ฉนฺทํ ทตฺวา คณสฺส วา;

วตฺเต วา ปน วตฺตนฺติํ, อสนฺเต การเกปิ วาฯ

[2076]

ภิกฺขุนิํ ปน อุกฺขิตฺตํ, ยา โอสาเรติ ภิกฺขุนี;

ตสฺสา อุมฺมตฺติกาทีน-มนาปตฺติ ปกาสิตาฯ

[2077]

สงฺฆเภทสมา วุตฺตา, สมุฏฺฐานาทโย นยา;

กฺริยากฺริยมิทํ วุตฺตํ, อยเมว วิเสสตาฯ

จตุตฺถํฯ

[2078]

สยํ อวสฺสุตา ตถา, อวสฺสุตสฺส หตฺถโต;

มนุสฺสปุคฺคลสฺส เจ, ยเทว กิญฺจิ คณฺหติฯ

[2079]

อามิสํ, คหเณ ตสฺสา;

ถุลฺลจฺจยมุทีริตํ;

อชฺโฌหาเรสุ สงฺฆาทิ-;

เสสา โหนฺติ ปโยคโตฯ

[2080]

เอกโตวสฺสุเต กิญฺจิ, ปฏิคฺคณฺหติ, ทุกฺกฏํ;

อชฺโฌหารปฺปโยเคสุ, ถุลฺลจฺจยจโย สิยาฯ

[2081]

ยกฺขเปตติรจฺฉาน-ปณฺฑกานญฺจ หตฺถโต;

มนุสฺสวิคฺคหานมฺปิ, อุภโตวสฺสุเต ตถาฯ

[2082]

เอกโตวสฺสุเต เอตฺถ, อุทเก ทนฺตกฏฺฐเก;

คหเณ ปริโภเค จ, สพฺพตฺถาปิ จ ทุกฺกฏํฯ

[2083]

อุภยาวสฺสุตาภาเว, น โทโส ยทิ คณฺหติ;

‘‘อวสฺสุโต น จาย’’นฺติ, ญตฺวา คณฺหติ ยา ปนฯ

[2084]

ตสฺสา อุมฺมตฺติกาทีน-มนาปตฺติ ปกาสิตา;

สมุฏฺฐานาทโย ตุลฺยา, ปฐมนฺติมวตฺถุนาฯ

ปญฺจมํฯ

[2085]

อุยฺโยชเน ปเนกิสฺสา, อิตริสฺสา ปฏิคฺคเห;

ทุกฺกฏานิ จ โภเคสุ, ถุลฺลจฺจยคโณ สิยาฯ

[2086]

โภชนสฺสาวสานสฺมิํ , โหติ สงฺฆาทิเสสตา;

ยกฺขาทีนํ จตุนฺนมฺปิ, ตเถว ปุริสสฺส จฯ

[2087]

ทนฺตกฏฺฐุทกานญฺจ, คหณุยฺโยชเน ปน;

เตสญฺจ ปริโภเคปิ, ทุกฺกฏํ ปริกิตฺติตํฯ

[2088]

ยกฺขาทีนํ ตุ เสสสฺส, คหณุยฺโยชเน ปน;

โภเค จ ทุกฺกฏํ, ภุตฺเต, ถุลฺลจฺจยมุทีริตํฯ

[2089]

‘‘นาวสฺสุโต’’ติ ญตฺวา วา, กุปิตา วา น คณฺหติ;

กุลานุทฺทยตา วาปิ, อุยฺโยเชติ จ ยา ปนฯ

[2090]

ตสฺสา อุมฺมตฺติกาทีน-มนาปตฺติ ปกาสิตา;

อทินฺนาทานตุลฺยาว, สมุฏฺฐานาทโย นยาฯ

ฉฏฺฐํฯ

[2091]

สตฺตมํ อฏฺฐมํ สงฺฆ-เภเทน สทิสํ มตํ;

สมุฏฺฐานาทินา สทฺธิํ, นตฺถิ กาจิ วิเสสตาฯ

สตฺตมฏฺฐมานิฯ

[2092]

นวเม ทสเม วาปิ, วตฺตพฺพํ นตฺถิ กิญฺจิปิ;

อนนฺตรสมาเยว, สมุฏฺฐานาทโย นยาฯ

นวมทสมานิฯ

[2093]

ทุฏฺฐโทสทฺวเยนาปิ, สญฺจริตฺเตน เตน ฉ;

ยาวตติยกา อฏฺฐ, จตฺตาริ จ อิโต ตโตฯ

สงฺฆาทิเสสกถาฯ

นิสฺสคฺคิยกถา

[2094]