เมนู

ตถา เหส ‘‘สาธุ, ภนฺเตติ โข โส ภิกฺขุ ภควโต ภาสิตํ อภินนฺทิตฺวา อนุโมทิตฺวา’’ติอาทีสุ (ม. นิ. 3.86) สมฺปฏิจฺฉเน ทิสฺสติ, ‘‘สาธุ สาธุ สาริปุตฺตา’’ติอาทีสุ (ที. นิ. 3.349; ม. นิ. 1.340) สมฺปหํสเนฯ

‘‘สาธุ ธมฺมรุจิ ราชา, สาธุ ปญฺญาณวา นโร;

สาธุ มิตฺตานมทฺทุพฺโภ, ปาปสฺสากรณํ สุข’’นฺติอาทีสุฯ (ชา. 2.18.101) –

สุนฺทเร, ‘‘สาธุ เม, ภนฺเต ภควา, สํขิตฺเตน ธมฺมํ เทเสตู’’ติอาทีสุ (สํ. นิ. 3.64-68) อายาจเน, อิธาปิ อายาจเนเยว ทฏฺฐพฺโพติ (ที. นิ. อฏฺฐ. 1.189; ม. นิ. อฏฺฐ. 1.1 มูลปริยายสุตฺตวณฺณนา; สุ. นิ. อฏฺฐ. 1.115 อคฺคิกภารทฺวาชสุตฺตวณฺณนา; พุ. วํ. อฏฺฐ. 1.49) อาห ‘‘สาธูติ อายาจเน นิปาโต’’ติฯ ตตฺถ อายาจเนติ อภิมุขํ ยาจเน, อภิปตฺถนายนฺติ อตฺโถฯ ปริวิตกฺเก นิปาโตติ สมฺพนฺโธฯ อาลปตีติ อามนฺเตติฯ อายตาทีสูติ เอตฺถ อาทิสทฺเทน วิตฺถตอปฺปิตสณฺหานํ คหณํฯ ยสฺมา ปน น อิมสฺส อาปชฺชนมตฺเตเนว อาปตฺติ สีสํ เอติ, ตสฺมา ‘‘ตสฺส วจเนนา’’ติอาทิ วุตฺตํฯ ปโยเคติ สุตฺตปริเยสนาทิปโยเคฯ

มหคฺฆํ เจตาเปตุกามํ อปฺปคฺฆนฺติ วีสติอคฺฆนกํ จีวรํ เจตาเปตุกามํ ‘‘อลํ มยฺหํ เตน, ทสอคฺฆนกํ วา อฏฺฐคฺฆนกํ วา เทหี’’ติ วทนฺตสฺสาติ อตฺโถฯ เอวรูปนฺติ เอวํ สมภาคํ, อิมินา สมกนฺติ วุตฺตํ โหติฯ ตญฺจ โข อคฺฆวเสเนว, น ปมาณวเสนฯ อคฺฆวฑฺฒนกญฺหิ อิทํ สิกฺขาปทํฯ

ปฐมอุปกฺขฏสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

9. ทุติยอุปกฺขฏสิกฺขาปทวณฺณนา

กสฺมา อิมินา นเยน อตฺโถ เวทิตพฺโพติ อาห ‘‘อิทญฺหี’’ติอาทิฯ หีติ การณตฺเถ นิปาโตฯ น โกจิ วิเสโสติ อาห ‘‘เกวล’’นฺติอาทิฯ

ทุติยอุปกฺขฏสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ