เมนู

ฆรทินฺนกาพาธกถา

ฆรทินฺนกาพาธกถายํ ‘‘อนุชานามิ, ภิกฺขเว, สีตาโลฬิํ ปาเยตุ’’นฺติ (มหาว. 269) วจนโต ฆรทินฺนกาพาธสฺส ภิกฺขุโน สีตาโลฬิํ ปาเยตุํ วฏฺฏติฯ ตตฺถ ฆรทินฺนกาพาโธติ วสีกรณปาณกสมุฏฺฐิตโรโคฯ ฏีกายํ (สารตฺถ. ฏี. มหาวคฺค 3.269) ปน ‘‘ฆรทินฺนกาพาโธ นาม วสีกรณตฺถาย ฆรณิยา ทินฺนเภสชฺชสมุฏฺฐิโต อาพาโธฯ เตนาห ‘วสีกรณปาณกสมุฏฺฐิตโรโค’ติฯ ฆร-สทฺโท เจตฺถ อเภเทน ฆรณิยา วตฺตมาโน อธิปฺเปโต’’ติ วุตฺตํฯ วิมติวิโนทนิยมฺปิ (วิ. วิ. ฏี. มหาวคฺค 2.267-269) ‘‘ฆรทินฺนกาพาโธ นาม ฆรณิยา ทินฺนวสีกรณเภสชฺชสมุฏฺฐิโต อาพาโธ’’ติ วุตฺตํฯ สีตาโลฬินฺติ นงฺคเลน กสนฺตสฺส ผาเล ลคฺคมตฺติกํ อุทเกน อาโลเฬตฺวา ปาเยตุํ อนุชานามีติ อตฺโถฯ

ทุฏฺฐคหณิกกถา

ทุฏฺฐคหณิกกถายํ ‘‘อนุชานามิ, ภิกฺขเว, อามิสขารํ ปาเยตุ’’นฺติ (มหาว. 269) วจนโต ทุฏฺฐคหณิกสฺส ภิกฺขุโน อามิสขารํ ปาเยตุํ วฏฺฏติฯ ตตฺถ ทุฏฺฐคหณิโกติ วิปนฺนคหณิโก, กิจฺเฉน อุจฺจาโร นิกฺขมตีติ อตฺโถฯ อามิสขารนฺติ สุกฺโขทนํ ฌาเปตฺวา ตาย ฉาริกาย ปคฺฆริตํ ขาโรทกํฯ วิมติวิโนทนิยํ (วิ. วิ. ฏี. มหาวคฺค 2.267-269) ปน ‘‘ตาย ฉาริกาย ปคฺฆริตํ ขาโรทกนฺติ ปริสฺสาวเน ตํ ฉาริกํ ปกฺขิปิตฺวา อุทเก อภิสิญฺจิเต ตโต ฉาริกโต เหฏฺฐา ปคฺฆริตํ ขาโรทก’’นฺติ วุตฺตํฯ

ปณฺฑุโรคาพาธกถา

ปณฺฑุโรคาพาธกถายํ ‘‘อนุชานามิ, ภิกฺขเว, มุตฺตหรีตกํ ปาเยตุ’’นฺติ (มหาว. 269) วจนโต ปณฺฑุโรคาพาธสฺส ภิกฺขุโน มุตฺตหรีตกํ ปาเยตุํ วฏฺฏติฯ ตตฺถ มุตฺตหรีตกนฺติ โคมุตฺตปริภาวิตํ หรีตกํฯ

ฉวิโทสาพาธกถา

ฉวิโทสาพาธกถายํ ‘‘อนุชานามิ, ภิกฺขเว, คนฺธาเลปํ กาตุ’’นฺติ (มหาว. 269) วจนโต ฉวิโทสาพาธสฺส ภิกฺขุโน คนฺธาเลปํ กาตุํ วฏฺฏติฯ

อภิสนฺนกายกถา

อภิสนฺนกายกถายํ ‘‘อนุชานามิ, ภิกฺขเว, วิเรจนํ ปาตุ’’นฺติ (มหาว. 269) วจนโต อภิสนฺนกายสฺส ภิกฺขุโน วิเรจนํ ปาตุํ วฏฺฏติฯ ตตฺถ อภิสนฺนกาโยติ อุสฺสนฺนโทสกาโยฯ อจฺฉกญฺชิยา อตฺโถ โหติ, ‘‘อนุชานามิ, ภิกฺขเว, อจฺฉกญฺชิย’’นฺติ (มหาว. 269) วจนโต อจฺฉกญฺชิยํ ปาตุํ วฏฺฏติฯ ตตฺถ อจฺฉกญฺชิยนฺติ ตณฺฑุโลทกมณฺโฑฯ อกฏยูเสน อตฺโถ โหติ, ‘‘อนุชานามิ, ภิกฺขเว, อกฏยูส’’นฺติ (มหาว. 269) วจนโต อกฏยูสํ ปาตุํ วฏฺฏติฯ ตตฺถ อกฏยูสนฺติ อสินิทฺโธ มุคฺคปจิตปานีโยฯ สารตฺถทีปนิยํ (สารตฺถ. ฏี. มหาวคฺค 3.269) ปน วิมติวิโนทนิยญฺจ (วิ. วิ. ฏี. มหาวคฺค 2.267-269) ‘‘อกฏยูเสนาติ อนภิสงฺขเตน มุคฺคยูเสนา’’ติ วุตฺตํฯ กฏากเฏน อตฺโถ โหติ, ‘‘อนุชานามิ, ภิกฺขเว, กฏากฏ’’นฺติ (มหาว. 269) วจนโต กฏากฏํ ปาเยตุํ วฏฺฏติฯ ตตฺถ กฏากฏนฺติ โสว โธตสินิทฺโธฯ สารตฺถทีปนิยํ (สารตฺถ. ฏี. มหาวคฺค 3.269) วิมติวิโนทนิยญฺจ (วิ. วิ. ฏี. มหาวคฺค 2.267-269) ‘‘กฏากเฏนาติ มุคฺเค ปจิตฺวา อจาเลตฺวาว ปริสฺสาวิเตน มุคฺคยูเสนา’’ติ วุตฺตํฯ ปฏิจฺฉาทนีเยน อตฺโถ โหติ, ‘‘อนุชานามิ, ภิกฺขเว, ปฏิจฺฉาทนีย’’นฺติ (มหาว. 269) วจนโต ปฏิจฺฉาทนียํ ปาตุํ วฏฺฏติฯ ตตฺถ ปฏิจฺฉาทนีเยนาติ มํสรเสนฯ