เมนู

โจทนากณฺฑํ

อนุวิชฺชกกิจฺจวณฺณนา

[360] ปาฬิยํ ยํ โข ตฺวนฺติอาทีสุ ตฺวํ, อาวุโส, ยํ อิมํ ภิกฺขุํ โจเทสิ, ตํ กิมฺหิ โทเส โจเทสิ, กตราย วิปตฺติยา โจเทสีติ อตฺโถฯ เอวํ สพฺพตฺถฯ

[361] อสุทฺธปริสงฺกิโตติ อสุทฺธาย อฏฺฐาเน อุปฺปนฺนาย ปริสงฺกาย ปริสงฺกิโตฯ เตนาห ‘‘อมูลกปริสงฺกิโต’’ติฯ

[364] ปาฬิยํ อุโปสโถ สามคฺคตฺถายาติ วิสุทฺธานํ ภิกฺขูนํ อญฺโญญฺญนิรเปกฺโข อหุตฺวา อุโปสโถ อุโปสถฏฺฐานํ สนฺนิปติตฺวา ‘‘ปาริสุทฺธิํ อายสฺมนฺโต อาโรเจถ, ปริสุทฺเธตฺถายสฺมนฺโต, ปริสุทฺโธ อหํ อาวุโส’’ติอาทินา อญฺญมญฺญํ ปริสุทฺธิวีมํสนาโรจนวเสน อยุตฺเต วิวชฺเชตฺวา ยุตฺเตเหว กายจิตฺตสามคฺคีกรณตฺถายฯ

วิสุทฺธาย ปวารณาติ ทิฏฺฐสุตาทีหิ อญฺญมญฺญํ กถาเปตฺวา วิสุทฺธิสมฺปาทนตฺถายาติ อตฺโถฯ อุโภ เอเตติ อามิสปุคฺคลนิสฺสยเน เอเต อุโภฯ

อนุวิชฺชกกิจฺจวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

จูฬสงฺคามํ

อนุวิชฺชกสฺส ปฏิปตฺติวณฺณนา

[365] ตตฺร หีติ ตสฺมิํ สนฺนิปาเตฯ อตฺตปจฺจตฺถิกาติ ลชฺชิเปสลสฺส โจทกปาปครหีปุคฺคลสฺส อนตฺถกามา เวรีปุคฺคลาฯ สาสนปจฺจตฺถิกาติ อตฺตโน อนาจารานุคุณํ พุทฺธวจนํ ปกาเสนฺโต ตณฺหาคติกา, ทิฏฺฐิคติกา จฯ อชฺโฌคาเหตฺวาติ อลชฺชิอภิภวนวเสน สงฺฆมชฺฌํ ปวิสิตฺวาฯ โส สงฺคามาวจโรติ โส โจทโก สงฺคามาวจโร นามฯ ทิฏฺฐสุตมุตมฺปิ ราชกถาทิกนฺติ ทิฏฺฐสุตวเสเนว ราชโจราทิกถํ, มุตวเสนปิ อนฺนาทิกถญฺจ อกเถนฺเตนาติ โยเชตพฺพํฯ กปฺปิยากปฺปิยนิสฺสิตา วาติอาทีสุ รูปารูปปฏิจฺเฉทปเทน สกลอภิธมฺมตฺถปิฏกตฺตํ ทสฺเสติฯ สมถาจาราทีหิ ปฏิสํยุตฺตนฺติ สกลสุตฺตนฺตปิฏกตฺตํฯ ตตฺถ สมถาจาโร นาม สมถภาวนากฺกโมฯ ตถา วิปสฺสนาจาโรฐานนิสชฺชวตฺตาทินิสฺสิตาติ สงฺฆมชฺฌาทีสุ ครุจิตฺตีการํ ปจฺจุปฏฺฐเปตฺวา ฐานาทิกฺกมนิสฺสิตา เจว จุทฺทสมหาวตฺตาทิวตฺตนิสฺสิตา จ, อาทิ-สทฺเทน อปฺปิจฺฉตาทินิสฺสิตา จาติ อตฺโถฯ ปญฺเห อุปฺปนฺเนติ เกนจิ อุปฺปนฺเน ปญฺเห ปุจฺฉิเตฯ อิทญฺจ อุปลกฺขณมตฺตํ, ยํ กิญฺจิ อุปฏฺฐิตํ ธมฺมํ ภาสสฺสูติ อธิปฺปาโยฯ

กุลปเทโส นาม ขตฺติยาทิชาติยมฺปิ กาสิกราชกุลาทิกุลวิเสโสฯ เอตเมวาห ‘‘กุลปเทโส ขตฺติยกุลาทิวเสเนว เวทิตพฺโพ’’ติฯ สนฺนิปาตมณฺฑเลติ อตฺตโน อนุวิชฺชมานปฺปการํ สงฺฆสฺส ญาปนตฺถํ อุฏฺฐาย สงฺฆสนฺนิปาตมชฺเฌ อิโต จิโต จ ปเรสํ มุขํ โอโลเกนฺเตน น จริตพฺพํฯ ยถานิสินฺเนเนว ธมฺมวินยานุคุณํ วินิจฺฉยํ ยถา สพฺเพ สุณนฺติ, ตถา วตฺตพฺพนฺติ อตฺโถฯ

ปาฬิยํ อจณฺฑิกเตนาติ อกตจณฺฑภาเวน, อผรุเสนาติ อตฺโถฯ ‘‘หิตานุกมฺปินา’’ติ เอเตน เมตฺตาปุพฺพภาโค วุตฺโตฯ ‘‘การุณิเกน ภวิตพฺพ’’นฺติ อิมินา อปฺปนาปฺปตฺตกรุณา วุตฺตาฯ ‘‘หิตปริสกฺกินา’’ติ อิมินา กรุณาปุพฺพภาโคฯ เตนาห ‘‘กรุณา จ กรุณาปุพฺพภาโค จ อุปฏฺฐาเปตพฺโพติ อยํ ปททฺวเยปิ อธิปฺปาโย’’ติฯ ลชฺชิยาติ ลชฺชินีฯ