[329] ตํ กุเตตฺถ ลพฺภาติ ตํ อนตฺถสฺส อจรณํ เอตฺถ เอตสฺมิํ ปุคฺคเล, โลกสนฺนิวาเส วา กุโต เกน การเณน สกฺกา ลทฺธุนฺติ อาฆาตํ ปฏิวิเนติฯ

[330] สสฺสโต โลโกติอาทินา วเสนาติ ‘‘สสฺสโต โลโก, อสสฺสโต โลโกฯ อนฺตวา โลโก, อนนฺตวา โลโกฯ ตํ ชีวํ ตํ สรีรนฺติ วา, อญฺญํ ชีวํ อญฺญํ สรีรนฺติ วาฯ โหติ ตถาคโต ปรมฺมรณา, น โหติ ตถาคโต ปรมฺมรณาฯ โหติ จ น โหติ จ ตถาคโต ปรมฺมรณา, เนว โหติ น น โหติ ตถาคโต ปรมฺมรณา’’ติ (ม. นิ. 1.269) เอวํ อาคตา ทส อนฺตคฺคาหิกา ทิฏฺฐิโย สนฺธาย วุตฺตํฯ มิจฺฉาทิฏฺฐิอาทโยติ มิจฺฉาทิฏฺฐิมิจฺฉาสงฺกปฺปาทโย อฏฺฐมิจฺฉาญาณมิจฺฉาวิมุตฺตีหิ สทฺธิํ ทส มิจฺฉตฺตาฯ ตตฺถ มิจฺฉาญาณนฺติ มิจฺฉาทิฏฺฐิสมฺปยุตฺโต โมโหฯ อวิมุตฺตสฺเสว วิมุตฺตสญฺญิตา มิจฺฉาวิมุตฺติ นามฯ

วิปรีตาติ สมฺมาทิฏฺฐิอาทโย สมฺมาญาณสมฺมาวิมุตฺติปริโยสานา ทสฯ ตตฺถ สมฺมาวิมุตฺติ อรหตฺตผลํ, ตํสมฺปยุตฺตํ ปน ญาณํ วา ปจฺจเวกฺขณญาณํ วา สมฺมาญาณนฺติ เวทิตพฺพํฯ

เอกุตฺตริกนโย นิฏฺฐิโตฯ

อุโปสถาทิปุจฺฉาวิสฺสชฺชนาวณฺณนา

[332] อุโปสถาทิปุจฺฉาสุ ปวารณคาถาติ ทิฏฺฐาทีหิ ตีหิ ฐาเนหิ ปวารณาวาจา เอวฯ เอวํ วุตฺตานํ ปน ฉนฺโทวิจิติลกฺขเณน วุตฺตชาติเภทา คาถาฯ

ฉกฺกวาราทิวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

มหาวคฺควณฺณนานโย นิฏฺฐิโตฯ

ปญฺญตฺติวคฺโค

ปฐมคาถาสงฺคณิกํ

สตฺตนคเรสุ ปญฺญตฺตสิกฺขาปทวณฺณนา

[335] อฑฺฒุฑฺฒสตานีติ ปญฺญาสาธิกานิ ตีณิ สตานิฯ วิคฺคหปเทน มนุสฺสวิคฺคหํ วุตฺตํฯ

อติเรกนฺติ ปฐมกถินํฯ กาฬกนฺติ สุทฺธกาฬกํฯ ภูตนฺติ ภูตาโรจนํฯ ภิกฺขุนีสุ จ อกฺโกโสติ ‘‘ยา ปน ภิกฺขุนี ภิกฺขุํ อกฺโกเสยฺยา’’ติ (ปาจิ. 1029) วุตฺตํ สิกฺขาปทํฯ

ทฺเวปิ จ เภทาติ ทฺเว สงฺฆเภทสิกฺขาปทานิฯ อนฺตรวาสกนาเมน อญฺญาติกาย ภิกฺขุนิยา หตฺถโต จีวรปฏิคฺคหณํ วุตฺตํฯ สุตฺตนฺติ สุตฺตํ วิญฺญาเปตฺวา วายาปนํฯ วิกาเลติ วิกาลโภชนํฯ จาริตฺตนฺติ ปุเรภตฺตํ ปจฺฉาภตฺตํ จาริตฺตํฯ นหานนฺติ โอเรนทฺธมาสนหานํฯ

จีวรํ ทตฺวาติ สมคฺเคน สงฺเฆน จีวรํ ทตฺวา ขิยฺยนํฯ คิรคฺคนฺติ นจฺจคีตํฯ จริยาติ อนฺโตวสฺสํ จาริกจรณํฯ ตตฺเถวาติ วสฺสํวุตฺถาย จาริกํ อปกฺกมิตฺวา ตตฺเถว นิวาสนํ ปฏิจฺจ ปญฺญตฺตสิกฺขาปทํฯ ฉนฺททาเนนาติ ปาริวาสิเกน ฉนฺททาเนนฯ

ปาราชิกานิ จตฺตารีติ ภิกฺขุนีนํ อสาธารณานิฯ โสฬสาติ อาทิโต ปญฺจ สิกฺขาปทานิ, กุลทูสนญฺจาติ ฉ, ภิกฺขุนีนํ อสาธารณานิ ทส นิสฺสคฺคิยานิฯ

จตุตฺติํสาติ ปฐมกถินสุทฺธกาฬกจีวรปฏิคฺคหณรูปิยจีวรวายาปนโกเสยฺยมิสฺสกเอฬกโลมโธวาปนทุติยปตฺตวชฺชิตานิ ภิกฺขุวิภงฺเค ทฺวาวีสติ, ภิกฺขุนีนํ อสาธารณานิ ทฺวาทส จาติ จตุตฺติํสฯ ฉปญฺญาสสตนฺติ เวสาลิยาทีสุ ปญฺญตฺตานิ ทฺวตฺติํสสิกฺขาปทานิ ฐเปตฺวา เสสา ฉปญฺญาสสตํฯ