เมนู

กโรนฺเตหิ จ ‘‘สุณาตุ เม, ภนฺเต, สงฺโฆ, อยํ อิตฺถนฺนาโม ภิกฺขุ ภณฺฑนการโก…เป.… สงฺเฆ อธิกรณการโกฯ ยทิ สงฺฆสฺส ปตฺตกลฺล’’นฺติอาทินาว กมฺมวาจา กาตพฺพาฯ โย จ อญฺเญปิ ภิกฺขู กลหาย สมาทเปติ, ตสฺสาปิ เอวเมว กมฺมวาจํ กาตุํ วฏฺฏติ อญฺเญสํ สมาทาปนสฺสปิ ภณฺฑนการกตฺเต เอว ปวิสนโตฯ อญฺเญสํ สมาทาปนาการมฺปิ วตฺวาว, กมฺมวาจํ กาตุกาเมนปิ จ เตหิ วุตฺตวจนตฺถเมว คเหตฺวา ตทนุคุณํ โยเชตฺวาว กาตพฺพํ, น อิธาคตวเสเนว สพฺเพสมฺปิ อิธาคตวเสเนว วจนาสมฺภวาฯ ภูเตน วตฺถุนา กตเมว หิ อวิปนฺนํ โหติ, นาญฺญนฺติ คเหตพฺพํฯ เอส นโย นิยสฺสกมฺมาทีสุปิฯ

ตชฺชนียกมฺมกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

อธมฺมกมฺมทฺวาทสกกถาทิวณฺณนา

[4] อปฺปฏิญฺญาย กตนฺติ วตฺถุํ วา อาปตฺติํ วา อสมฺปฏิจฺฉาเปตฺวา กตํฯ โย ปน สพฺเพสํ ปสฺสนฺตานํ เอว วตฺถุวีติกฺกมํ กตฺวา ปจฺฉา กมฺมกรณภเยน ‘‘น กโรมี’’ติ มุสา วทติ, ตสฺส ภิกฺขูนํ สมฺมุเข วีติกฺกมกรณเมว ปฏิญฺญาฯ ตถโต ชานนตฺถเมว ปฏิญฺญาย กรณํ อนุญฺญาตํฯ ยตฺถ ปน สนฺเทโห โหติ, ตตฺถ สมฺปฏิจฺฉาเปตฺวาว กตฺตพฺพนฺติ คเหตพฺพํฯ

‘‘ปาราชิกาปตฺติยา วา’’ติ อิทํ ลิงฺคนาสนนิมิตฺตตาย ปาราชิกสฺส กมฺเมน อติกิจฺฉนียโต วุตฺตํฯ ‘‘สงฺฆาทิเสสาปตฺติยา วา’’ติ อิทํ ปน ปริวาสาทินิสฺสารณกมฺมสฺส อาเวณิกสฺส วิชฺชมานตฺตา วุตฺตํฯ ยํ ปน ปรโต ‘‘อธิสีเล สีลวิปนฺโน โหติ…เป.… ตชฺชนียกมฺมํ กเรยฺยา’’ติ (จูฬว. 6) วุตฺตํ, ตํ ‘‘อายติํ สํวเร ฐตฺวา วุฏฺฐานํ กโรหี’’ติ โอวทิยมานสฺส อนาทริยาทิปจฺจยลหุกาปตฺติํ สนฺธาย วุตฺตํฯ สีลวิปตฺติมูลกญฺหิ ลหุกาปตฺติํ อาปนฺโน อิธ อเภทูปจาเรน ‘‘อธิสีเล สีลวิปนฺโน’’ติ วุตฺโต ‘‘อติทิฏฺฐิยา ทิฏฺฐิวิปนฺโน’’ติ เอตฺถ วิยฯ