เมนู

1. มุสาวาทสิกฺขาปทวณฺณนา

[1] มุสาวาทวคฺคสฺส ปฐมสิกฺขาปเท ขุทฺทกานนฺติ เอตฺถ ‘‘ขุทฺทก-สทฺโท พหุ-สทฺทปริยาโย’’ติ วทนฺติฯ ตตฺถาติ เตสุ วคฺเคสุ, ขุทฺทเกสุ วาฯ ‘‘ชานิตพฺพโต’’ติ เหตุโน วิปกฺเขปิ นิพฺพาเน วตฺตนโต อเนกนฺติกตฺเต ปเรหิ วุตฺเต ‘‘น มยา อยํ เหตุ วุตฺโต’’ติ ตํ การณํ ปฏิจฺฉาเทตุํ ปุน ‘‘ชาติธมฺมโตติ มยา วุตฺต’’นฺติอาทีนิ วทติฯ ‘‘สมฺปชาน’’นฺติ วตฺตพฺเพ อนุนาสิกโลเปน นิทฺเทโสติ อาห ‘‘ชานนฺโต’’ติฯ

[2] สมฺปชานมุสาวาเทติ อตฺตนา วุจฺจมานสฺส อตฺถสฺส วิตถภาวํ ปุพฺเพปิ ชานิตฺวา, วจนกฺขเณ จ ชานนฺตสฺส มุสาวาทภณเนฯ เตนาห ‘‘ชานิตฺวา’’ติอาทิฯ มุสาวาเทติ จ นิมิตฺตตฺเถ ภุมฺมํ, ตสฺมา มุสาภณนนิมิตฺตํ ปาจิตฺติยนฺติ เอวเมตฺถ, อิโต ปเรสุปิ อีทิเสสุ อตฺโถ เวทิตพฺโพฯ

[3] วทนฺติ เอตายาติ วาจาติ อาห ‘‘มิจฺฉา’’ติอาทิฯ ‘‘ธนุนา วิชฺฌตี’’ติอาทีสุ วิย ‘‘จกฺขุนา ทิฏฺฐ’’นฺติ ปากฏวเสน วุตฺตนฺติ อาห ‘‘โอฬาริเกนา’’ติฯ

[11] คโต ภวิสฺสตีติ เอตฺถาปิ สนฺนิฏฺฐานโต วุตฺตตฺตา มุสาวาโท ชาโตฯ อาปตฺตินฺติ ปาจิตฺติยาปตฺติํ, น ทุพฺภาสิตํฯ ชาติอาทีหิ ทสหิ อกฺโกสวตฺถูหิ ปรํ ทวา วทนฺตสฺส หิ ตํ โหติฯ จาเรสุนฺติ อุปเนสุํฯ วตฺถุวิปรีตตา, วิสํวาทนปุเรกฺขารตา, ยมตฺถํ วตฺถุกาโม, ตสฺส ปุคฺคลสฺส วิญฺญาปนปโยโค จาติ อิมาเนตฺถ ตีณิ องฺคานิฯ วตฺถุวิปรีตตาย หิ อสติ วิสํวาทนปุเรกฺขารตาย วิญฺญาปิเตปิ มุสาวาโท น โหติ, ทุกฺกฏมตฺตเมว โหติฯ ตสฺมา สาปิ องฺคเมวาติ คเหตพฺพํฯ อุตฺตริมนุสฺสธมฺมาโรจนตฺถํ มุสา ภณนฺตสฺส ปาราชิกํ, ปริยาเยน ถุลฺลจฺจยํ, อมูลเกน ปาราชิเกน อนุทฺธํสนตฺถํ สงฺฆาทิเสโส, สงฺฆาทิเสเสนานุทฺธํสนโอมสวาทาทีสุ ปาจิตฺติยํ, อนุปสมฺปนฺเนสุ ทุกฺกฏํ, อุกฺกฏฺฐหีนชาติอาทีหิ ทวา อกฺโกสนฺตสฺส ทุพฺภาสิตํ, เกวลํ มุสา ภณนฺตสฺส อิธ ปาจิตฺติยํ วุตฺตํฯ

มุสาวาทสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

2. โอมสวาทสิกฺขาปทวณฺณนา

[13] ทุติเย ปุพฺเพ ปติฏฺฐิตารปฺปเทสํ ปุน อเร ปตฺเตติ ปฐมํ ภูมิยํ ปติฏฺฐิตเนมิปฺปเทเส ปริวตฺเตตฺวา ปุน ภูมิยํ ปติฏฺฐิเตติ อตฺโถฯ

[15] ปุพฺเพติ อฏฺฐุปฺปตฺติยํฯ ปุปฺผฉฑฺฑกา นาม คพฺภมลาทิหารกาฯ ตจฺฉกกมฺมนฺติ ปาสาณโกฏฺฏนาทิวฑฺฒกีกมฺมํ หตฺถมุทฺทาคณนาติ องฺคุลิสงฺโกจเนเนว คณนาฯ อจฺฉิทฺทกคณนา นาม เอกฏฺฐานทสฏฺฐานาทีสุ สาริโย ฐเปตฺวา อนุกฺกเมน คณนาฯ อาทิ-สทฺเทน สงฺกลนปฏอุปฺปาทนโวกฺลนภาคหาราทิวเสน ปวตฺตา ปิณฺฑคณนา คหิตาฯ