อุทฺทิสฺส อนุญฺญาตโตติ ‘‘อนุชานามิ, ภิกฺขเว, โรมนฺถกสฺส โรมนฺถน’’นฺติอาทิํ (จูฬว. 273) อุทฺทิสฺสานุญฺญาตํ สนฺธาย วทติฯ อนาปตฺติยนฺติ อนาปตฺติวาเรฯ อาปตฺติํ โรเปตพฺโพติ สมนุภาสนาย ปาจิตฺติยอาปตฺติํ โรเปตพฺโพฯ อาปตฺติเยว น ชาตาติ สงฺฆาทิเสสาปตฺติ น ชาตา เอวฯ

‘‘น ปฏินิสฺสชฺชามี’’ติ สญฺญาย อภาเวน มุจฺจนโต สญฺญาวิโมกฺขํฯ สจิตฺตกนฺติ ‘‘น ปฏินิสฺสชฺชามี’’ติ ชานนจิตฺเตน สจิตฺตกํฯ โย วิสญฺญี วา ภีโต วา วิกฺขิตฺโต วา ‘‘ปฏินิสฺสชฺชิตพฺพ’’นฺติปิ, ‘‘กมฺมํ กริสฺสตี’’ติ วา น ชานาติ, ตสฺส อนาปตฺติฯ เภทาย ปรกฺกมนํ, ธมฺมกมฺเมน สมนุภาสนํ, กมฺมวาจาปริโยสานํ, น ปฏินิสฺสชฺชามีติ จิตฺเตน อปฺปฏินิสฺสชฺชนนฺติ อิมาเนตฺถ จตฺตาริ องฺคานิฯ

ปฐมสงฺฆเภทสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

11. ทุติยสงฺฆเภทสิกฺขาปทวณฺณนา

[418] เอกาทสเม ยสฺมา อุพฺพาหิกาทิสมฺมุติกมฺมํ พหูนมฺปิ กาตุํ วฏฺฏติ, ตสฺมา ‘‘น หิ สงฺโฆ สงฺฆสฺส กมฺมํ กโรตี’’ติ อิทํ นิคฺคหวเสน กตฺตพฺพกมฺมํ สนฺธาย วุตฺตนฺติ เวทิตพฺพํฯ องฺคานิ ปเนตฺถ เภทาย ปรกฺกมนํ ปหาย อนุวตฺตนํ ปกฺขิปิตฺวา เหฏฺฐา วุตฺตสทิสาเนว คเหตพฺพานิฯ

ทุติยสงฺฆเภทสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

12. ทุพฺพจสิกฺขาปทวณฺณนา

[424] ทฺวาทสเม วมฺภนวจนนฺติ ครหวจนํฯ สฏ-สทฺโท ปติตสทฺเทน สมานตฺโถ, ตสฺส จ วิเสสนสฺส ปรนิปาโตติ อาห ‘‘ตตฺถ ตตฺถ ปติตํ ติณกฏฺฐปณฺณ’’นฺติฯ เกนาปีติ วาตาทิสทิเสน อุปชฺฌายาทินาฯ

[426] จิตฺตปริโยนาโห ทฬฺหโกโธว อุปนาโหฯ ตโตปิ พลวตโร ทุมฺโมจนีโย โกธาภิสงฺโคฯ