กมฺมวคฺควณฺณนา

[483] ‘‘อุมฺมตฺตกสมฺมุติํ อุมฺมตฺตเก ยาจิตฺวา คเต อสมฺมุขาปิ ทาตุํ วฏฺฏตี’’ติ วุตฺตํฯ ตตฺถ นิสินฺเนปิ น กุปฺปติ นิยมาภาวาฯ อสมฺมุขา กเต โทสาภาวํ ทสฺเสตุํ ‘‘อสมฺมุขากตํ สุกตํ โหตี’’ติ วุตฺตํฯ ทูเตน อุปสมฺปทา ปเนตฺถ สมฺมุขา กาตุํ น สกฺกาฯ กมฺมวาจานานตฺตสภาวา ปตฺตนิกฺกุชฺชนาทโย หตฺถปาสโต อปเนตฺวา กาตพฺพา, เตน วุตฺตํ ‘‘อสมฺมุขา กตํ สุกตํ โหตี’’ติฯ ‘‘ปุจฺฉิตฺวา โจเทตฺวา สาเรตฺวา กาตพฺพํ อปุจฺฉิตฺวา อโจเทตฺวา อสาเรตฺวา กโรตี’’ติ อยํ วจนตฺโถฯ ฐเปตฺวา กตฺติกมาสนฺติ โส ปวารณามาโส, ทฺเว จ ปุณฺณมาสิโยติ ปฐมทุติยวสฺสูปคตานํ ปวารณา ปุณฺณมาสา ทฺเวฯ

[485] ปทํ วา ฉฑฺเฑตีติ อตฺโถฯ ก-วคฺคาทีสุ ปญฺจสุฯ ครุกนฺติ ทีฆํ, สํโยคปรญฺจฯ ‘‘พุทฺธรกฺขิตตฺเถรสฺส ยสฺส นกฺขมตี’’ติ เอตฺถ ต-การก-การา สํโยคปราฯ ทีเฆ วตฺตพฺเพ รสฺสนฺติ ‘‘โส ตุณฺหี อสฺสา’’ติ วตฺตพฺเพ โส ตุณฺหิ อสฺสาติ วจนํฯ

[486] เสสฏฺฐกถาสุ วุตฺตวจนํ กุรุนฺทิยํ ปากฏํ กตฺวา ‘‘นิสีทิตุํ น สกฺโกนฺตี’’ติ วุตฺตํฯ

[487-8] ปริสุทฺธสีลา จตฺตาโร ภิกฺขูติ ปาราชิกํ อนาปนฺนาฯ น เตสํ ฉนฺโท วา ปาริสุทฺธิ วา เอตีติ ตีสุ, ทฺวีสุ วา นิสินฺเนสุ เอกสฺส, ทฺวินฺนํ วา ฉนฺทปาริสุทฺธิ อาหฏาปิ อนาหฏาวฯ