อนุวิชฺชกสฺสปฏิปตฺติวณฺณนา

[365] ฐานนิสชฺชวตฺถาทินิสฺสิตาติ ‘‘เอวํ ฐาตพฺพํ เอวํ นิสีทิตพฺพ’’นฺติ เอวมาทิกาฯ สญฺญาชนนตฺถนฺติ ‘‘เอวํ วตฺตพฺพ’’นฺติ เอวํ สญฺชานนตฺถํฯ อนุวิธิยนฺเตนาติ จิตฺเต ฐเปนฺเตนาติ อตฺโถฯ ลชฺชา สา นุ โขติ กิํ สา ลชฺชา อยํ ปริสาติ อธิปฺปาโยฯ อนุโยควตฺตํ กถาเปตฺวาติ ‘‘กิมนุโยควตฺตํ ชานาสี’’ติ ปุจฺฉิตฺวา เตเนว กถาเปตฺวาฯ อชานนปฺปสงฺคา นาม อญฺญาณํฯ

[367] ‘‘ภเยน ภยา คจฺฉตี’’ติ ภเยน ภยเหตุ ภยา คจฺฉตีติ เหตุวเสน วุตฺตํฯ ยถา ‘‘รตฺตตฺตา ปน ทุฏฺฐตฺตา จ ฉนฺทา โทสา จ คจฺฉตี’’ติ หิ วุตฺตํ, เอวํฯ

มหาสงฺคามวณฺณนา

โวหรนฺเตนชานิตพฺพาทิวณฺณนา

[375] วณฺณาวณฺโณติ นีลาทิวณฺณวเสน จ อาโรคฺยตฺถาทิอวณฺณวเสน จ วุตฺตสุกฺกวิสฺสฏฺฐิฯ

[402] ภูมิปุจฺฉาติ ภูมิ ปุถวี ชคตี จาติ สพฺพานิ ปถวิเววจนานิฯ

กถินเภทวณฺณนา

กถินอตฺถตาทิวณฺณนา

[403-4] กินฺติ กถํฯ อนาทิยทานํ ตาวกาลิกวตฺถุฯ ‘‘อนาคตวเสน อนนฺตรา หุตฺวา’’ติ อุทกาหรณาทิปโยคสฺส โธวนาทิปุพฺพกรณสฺส ปจฺฉา อุปฺปชฺชนโต, โธวนาทิกิริยญฺจ สนฺธาย ปโยคกรณโต วุตฺตํฯ ปุเรชาตปจฺจเย ปเนส ปโยโคติ อตฺโถฯ เอกํ ธมฺมมฺปิ น ลภติ อตฺตโน ปุเรชาตสฺส นตฺถิตายฯ

กถินาทิชานิตพฺพวิภาควณฺณนา

[412] รูปาทิธมฺเมสูติ วณฺณคนฺธาทิอฏฺฐเกสุฯ ‘‘วสฺสานสฺส ปจฺฉิโม มาโส’’ติ (ปารา. 218) วุตฺตตฺตา ปจฺฉิเม มาเส ยสฺมิํ วา ตสฺมิํ วา ทิวเส อตฺถริตุํ วฏฺฏตีติ สิทฺธํฯ

[415] ‘‘อาทิจฺจพนฺธุนาติ วุตฺตตฺตา เถรวจน’’นฺติ วทนฺติฯ