นิชฺชีวสฺสาปิ มํสสฺส, ขาทนกํ ยติํ ปติ;

นินฺทมานํ ชนํ ทิสฺวา, ภูตคามํ ปริจฺจชิฯ

ติโกฏิปริสุทฺธตฺตา, มจฺฉมํสานุชานเน;

ปฏิจฺจ มํสานุชานนํ, กมฺเม ทิฏฺฐิปฺปสงฺคภยาฯ

อปริกฺขกสฺส โลกสฺส, ปรานุทฺทยตาย จ;

ภูตคามปาตพฺยตาย, ปาณาติปาตปฺปสงฺคภยาฯ

ตตฺถ ปริยายวจนํ อนุชานิ ภควา, อุทฺทิสฺส กตํ ปฏิกฺขิปิ ปรสฺส วา ปาปปฺปสงฺคภเยนฯ อิธ ปน ภูตคามปาตพฺยตาย ปาปาภาวญาปนตฺถํ อตฺตุทฺเทสิกํ วิหารํ, กุฏิญฺจ อนุชานีติ เวทิตพฺพํฯ ปกิริยนฺติ เอตฺถ เต เต ปโยชนวิเสสสงฺขาตา อตฺถวสาติ อตฺถวสปกรณนฺติฯ

มหาวคฺควณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

ปฐมคาถาสงฺคณิกวณฺณนา

สตฺตนคเรสุ ปญฺญตฺตสิกฺขาปทวณฺณนา

[335] วจนสมฺปฏิจฺฉนตฺเถ วา นิปาโตติ อตฺโถฯ อฑฺฒุฑฺฒสตานีติ ตีณิ สตานิ, ปญฺญาสานิ จฯ วิคฺคหนฺติ มนุสฺสวิคฺคหํฯ อติเรกํ วาติ ทสาหปรมํ อติเรกจีวรํฯ กาฬกนฺติ ‘‘สุทฺธกาฬกาน’’นฺติ (ปารา. 552-554) วุตฺตกาฬกํฯ ภูตนฺติ ภูตาโรจนํฯ ปรมฺปรภตฺตนฺติ ปรมฺปรโภชนํฯ ภิกฺขุนีสุ จ อกฺโกโสติ ยา ปน ภิกฺขุนี ภิกฺขุํ อกฺโกเสยฺย วา ปริภาเสยฺย วา (ปาจิ. 1029)ฯ อนฺตรวาสกนฺติ อญฺญาติกาย ภิกฺขุนิยา จีวรปฏิคฺคหณํฯ รูปิยนฺติ รูปิยสพฺโพหารํฯ สุตฺตนฺติ สามํ สุตฺตํ วิญฺญาเปตฺวา ตนฺตวาเยหิฯ อุชฺฌาปนเกติ อุชฺฌาปนเก ขียนเกฯ ปาจิตปิณฺฑนฺติ ภิกฺขุนีปอปาจิตปิณฺฑปาตํฯ จาริตฺตนฺติ นิมนฺติโต สภตฺโต สมาโน สนฺตํฯ จีวรํ ทตฺวาติ สมคฺเคน สงฺเฆน จีวรํ ทตฺวาฯ โวสาสนฺตีติ ภิกฺขู ปเนว กุเลสุ นิมนฺติตา ภุญฺชนฺติ (ปาจิ. 558), ตตฺถ เจสาฯ คิรคฺคจริยาติ ‘‘ยา ปน ภิกฺขุนี นจฺจํ วา คีตํ วา’’ติ (ปาจิ. 834) จ, ‘‘อนฺโตวสฺสํ จาริกํ จเรยฺยา’’ติ (ปาจิ. 970) จ วุตฺตทฺวยํฯ ฉนฺททาเนนาติ ปาริวาสิกฉนฺททาเนน สิกฺขมานํ วุฏฺฐาเปยฺย (ปาจิ. 1167)ฯ ปาราชิกานิ จตฺตาริ, ภิกฺขุนีนํ สญฺญาจิกกุฏิญฺจ โกสิยมิสฺสสนฺถตญฺจ เสยฺยา จ อนุปสมฺปนฺเนน สห ปถวีขณนํฯ คจฺฉ เทวเตติ ภูตคามปาตพฺยตา สปฺปาณกอุทกสิญฺจนนฺติ อตฺโถฯ มหาวิหาโรติ มหลฺลกวิหาโรฯ อญฺญนฺติ อญฺญวาทกํฯ ทฺวารนฺติ ยาวทฺวารโกสาฯ ‘‘อนาทริยปาจิตฺตีติ จ สหธมฺมิกํ วุจฺจมาโน’’ติ ปาโฐฯ ปโยปานนฺติ สุรุสุรุการกํฯ เอฬกโลมานิ ปตฺโต จาติ เอฬกโลมโธวาปนญฺจ อูนปญฺจพนฺธนปตฺโต จฯ โอวาโท เจว เภสชฺชนฺติ ภิกฺขุนุปสฺสยํ อุปสงฺกมิตฺวา โอวาโท ตทุตฺตริเภสชฺชวิญฺญาปนญฺจฯ สูจิ อรญฺญโกติ ‘‘อฏฺฐิมยํ วา ทนฺตมยํ วา วิสาณมยํ วา สูจิฆร’’นฺติ (ปาจิ. 517) จ ‘‘ยานิ โข ปน ตานิ อารญฺญกานิ เสนาสนานิ สาสงฺก…เป.… ปฏิเทเสตพฺพ’’นฺติ (ปาจิ. 570) จฯ โอวาโทติ ยา ปน ภิกฺขุนี โอวาทาย วา สํวาสาย วา น คจฺเฉยฺย (ปาจิ. 1055)ฯ ปาราชิกานิ จตฺตารีติอาทิ ทฺวีสุ นคเรสุ ปญฺญตฺตสมฺปิณฺฑนํฯ