‘‘เอกเมว วตฺถํ ทาตพฺพนฺติ ตตฺถ นิสินฺนานํ เอกเมกํ วตฺถํ ปาปุณาตี’’ติ ลิขิตํฯ ทุติโย เถราสเนติ อนุภาโคฯ ปฐมภาโค อญฺญถา เถเรน คหิโตติ ชานิตพฺพํฯ

อุปนนฺทวตฺถุกถาวณฺณนา

[320] ติวสฺสนฺตเรนาติ ติณฺณํ วสฺสานํ อนฺโต ฐิเตนฯ หตฺถิมฺหิ นโข อสฺสาติ หตฺถินโขฯ ปาสาทสฺส นโข นาม เหฏฺฐิมปริจฺเฉโทฯ คิหิวิกฏนีหาเรนาติ คิหีหิ กตนีหาเรเนวฯ ‘‘เตหิ อตฺถริตฺวา ทินฺนาเนว นิสีทิตุํ ลพฺภนฺติ, น ภิกฺขุนา สยํ อตฺถริตฺวา วิสฺสชฺชิตพฺพํ สงฺเฆน อตฺถราเปตฺวา วา’’ติ ลิขิตํฯ

อวิสฺสชฺชิยวตฺถุกถาวณฺณนา

[321] ‘‘น วิสฺสชฺเชตพฺพํ สงฺเฆน วา คเณน วา ปุคฺคเลน วา’’ติ วจนํ ‘‘ยํ อครุภณฺฑํ วิสฺสชฺชิยํ เวภงฺคิยํ สงฺฆิกํ, ตํ คโณ เจ ตสฺมิํ อาวาเส วสติ ปุคฺคโลปิ วา, คเณน วา ปุคฺคเลน วา วิสฺสชฺชิตํ สงฺเฆน วิสฺสชฺชิตสทิสเมว โหตี’’ติ อฏฺฐกถายํ วุตฺตวจนํ สาเธติ, อญฺญถา เอตฺถ คณปุคฺคลคฺคหณํ นิรตฺถกํฯ อรญฺชโร อุทกจาฏิ, อลญฺชโล, พหุอุทกคณฺหนโกติ อตฺโถฯ ‘‘วฏฺฏจาฏิ วิย หุตฺวา โถกํ ทีฆมุโข มชฺเฌ ปริจฺเฉทํ ทสฺเสตฺวา กโต’’ติ ลิขิตํฯ มํสทิพฺพธมฺมพุทฺธสมนฺตจกฺขุวเสน ปญฺจฯ

ครุภณฺเฑน จ ครุภณฺฑนฺติ สํหาริมํ สนฺธาย วุตฺตํฯ ปตฺตจีวรํ นิกฺขิปิตุนฺติ อฏฺฏกจฺฉนฺเนน กเต มญฺเจฯ วฏฺฏโลหํ นาม ปีตวณฺณํฯ ปาริหาริยํ น วฏฺฏตีติ อาคนฺตุกสฺส อทตฺวา ปริจาริกหตฺถโต อตฺตโน นามํ ลิขาเปตฺวา คเหตฺวา ยถาสุขํ ปริหริตุํ น วฏฺฏติฯ ‘‘คิหิวิกฏนีหาเรเนวาติ ยาว อตฺตโน กมฺมนิพฺพตฺติ, ตาว คเหตฺวา เทตี’’ติ ลิขิตํฯ สิขรํ นาม เยน ปริพฺภมนฺตา ฉินฺทนฺติฯ ปตฺตพนฺธโก นาม ปตฺตสฺส คณฺฐิอาทิการโกฯ ‘‘ปฏิมานํ สุวณฺณาทิปตฺตการโก’’ติปิ วทนฺติฯ ‘‘อฑฺฒพาหูติ กปฺปรโต ปฏฺฐาย ยาว อํสกูฏ’’นฺติ ลิขิตํฯ อิโต ปฏฺฐายาติ อิมํ ปาฬิํ อาทิํ กตฺวาฯ ทณฺฑมุคฺคโร นาม เยน รชิตจีวรํ โปเถนฺติฯ ‘ปจฺจตฺถรณคติก’นฺติ วุตฺตตฺตา, ‘‘ตมฺปิ ครุภณฺฑเมวาติ วุตฺตตฺตา จ อปิ-สทฺเทน ปาวาราทิปจฺจตฺถรณํ สพฺพํ ครุภณฺฑเมวา’’ติ วทนฺติฯ