อญฺญถา ‘‘จีวรกาลสมโย นาม อนตฺถเต กถิเน วสฺสานสฺส ปจฺฉิโม มาโส, อตฺถเต กถิเน ปญฺจ มาสา’’ติ (ปารา. 649) วิภงฺเค วุตฺตตฺตา อนฺตราปกฺกมนนฺติกาทิอุพฺภาราภาเวปิ ปญฺจหิ ปญฺจสุ มาเสสุ อนาปตฺติเยวาติ มิจฺฉาคาโห สิยา ฯ ตโต อาปตฺติเขตฺเต อนาปตฺติเขตฺตสญฺญาย ตํ ตํ อาปตฺติํ อาปชฺชติ, อิตเรสญฺจ ภิกฺขูนํ ลาภนฺตรายํ กโรตีติ เวทิตพฺพํฯ

อาทายสตฺตกกถาวณฺณนา

[311] สนฺนิฏฺฐานนฺติเก ทฺเวปิ ปลิโพธา เอกโต ฉิชฺชนฺตีติ อิธ, ปริวารฏฺฐกถายญฺจ วุตฺตํ อิมิสฺสา ขนฺธกปาฬิยา สเมติ เอกโต อุภินฺนมฺปิ ธุรนิกฺเขปสฺส กตตฺตาฯ ‘‘อิทํ พหิสีมายเมว วุตฺตํ สนฺนิฏฺฐานนฺติกํ สนฺธาย วุตฺตํฯ ยํ ปน วุตฺตํ ปริวาเร ‘จตฺตาโร กถินุทฺธารา สิยา อนฺโตสีมาย อุทฺธริยฺยนฺติ, สิยา พหิสีมาย อุทฺธริยฺยนฺติ, นิฏฺฐานนฺติโก สนฺนิฏฺฐานนฺติโก นาสนนฺติโก อาสาวจฺเฉทิโก’ติ (ปริ. 416)ฯ ตตฺถ พหิสีมาย สนฺนิฏฺฐานนฺติโก อุทฺธริยฺยตีติ อิธ ทสฺสิตนโยวฯ กถํ อนฺโตสีมาย สนฺนิฏฺฐานนฺติโก? อกตจีวรมาทาย ‘น ปจฺเจสฺส’นฺติ คโต, คตคตฏฺฐาเน ผาสุวิหารํ อลภนฺโต ตเมว วิหารํ อาคจฺฉติ, ตสฺส จีวรปลิโพโธ ฐิโตฯ โส จ ‘เนวิมํ จีวรํ กาเรสฺส’นฺติ จิตฺเต อุปฺปนฺนมตฺเต ฉิชฺชติ, ตสฺมา อนฺโตสีมาย อุทฺธริยฺยติ, ตสฺมา ทุวิโธ สนฺนิฏฺฐานนฺติโก’’ติ โปราณคณฺฐิปเท ลิขิตํ, ตํ ยุตฺตํ, อญฺญถา อนฺโตสีมาย ‘‘เนวิมํ จีวรํ กาเรสฺส’’นฺติ ปวตฺตอุพฺภาโร อิตเรสุ สโมธานํ น คจฺฉตีติ อติริตฺโต สิยาฯ สีมาติกฺกนฺติโกติ จีวรกาลสีมาติกฺกนฺติโกฯ สอุพฺภาเร จีวรปลิโพโธ ปฐมํ ฉิชฺชนฺโต วิย ขายติ, อถ โข สาเปกฺขตาย จีวรกรเณ สอุสฺสาโหว โหตีติ เลสํ สนฺธาย ปริวารวเสน ‘‘ทฺเว ปลิโพธา อปุพฺพํ อจริมํ ฉิชฺชนฺตี’’ติ (มหาว. อฏฺฐ. 311) วุตฺตํฯ ‘‘กตจีวโร’’ติ วุตฺตตฺตา อิธ น สมฺภวติฯ

[316] สพฺพํ อตฺตโน ปริกฺขารํ อนวเสเสตฺวา ปกฺกมนฺโต ‘‘สมาทาย ปกฺกมตี’’ติ วุจฺจติฯ ‘‘กถินุทฺธาเร วิเสโส นตฺถิฯ ปุคฺคลาธิปฺปายวิเสเสน เกวลํ วารทสฺสนตฺถํ สมาทายวารา วุตฺตา’’ติ สพฺเพสุ คณฺฐิปเทสุ ลิขิตํฯ อิธ ปน ปุคฺคลาธิปฺปาเยน ปโยชนํ วีมํสิตพฺพํฯ ปกฺกมนนฺติกสฺส อภาวา ‘‘ยถาสมฺภว’’นฺติ วุตฺตํฯ วิปฺปกเตปิ ธุรนิกฺเขปวเสน ปกฺกมนนฺติกตา สมฺภวติ, ตสฺมา ปกฺกมนนฺติกวาโรปิ วตฺตพฺโพติ เจ? น, สนฺนิฏฺฐานนฺติกลกฺขณปฺปสงฺคโตฯ อกตจีวรสฺส น สวนนฺติกตา จฯ