อุปชฺฌาเยน อนุมตํเยว ปฐมคมนนฺติ เจ? น, อสิทฺธตฺตา, สิทฺเธปิ ยถาวุตฺตนยสิทฺธิโต จ ฯ น หิ วาริตฺตสฺส อนุมติ อนาปตฺติกรา โหติ, เอวํ สนฺเตปิ วิจาเรตฺวา คเหตพฺพํฯ โกฏฺฐกนฺติ ทฺวารโกฏฺฐกํฯ น นิสฺสชฺชิตพฺพํ, น นิทหิตพฺพํ วาฯ

อุปชฺฌายวตฺตกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

นสมฺมาวตฺตนาทิกถาวณฺณนา

[68] อธิมตฺตํ เคหสฺสิตเปมํ น โหตีติ เอตฺถ เคหสฺสิตเปมํ น อกุสลมิจฺเจว ทฏฺฐพฺพํ ขีณาสวานมฺปิ สาธารณตฺตา อิมสฺส ลกฺขณสฺสฯ น ขีณาสวานํ อสมฺมาวตฺตนาภาวโตติ เจ? น, เตสํ น ปณาเมตพฺพํ ตํสมนฺนาคมนสิทฺธิโต, ตสฺมา ‘‘มเมส ภาโร’’ติ มมตฺตกรณํ ตตฺถ เปมนฺติ เวทิตพฺพํฯ ‘‘เอโก วตฺตสมฺปนฺโน…เป.… เตสํ อนาปตฺตี’ติ เอตฺถ วิย สเจ เอโก วตฺตสมฺปนฺโน ภิกฺขุ ‘ภนฺเต, ตุมฺเห อปฺโปสฺสุกฺกา โหถ, อหํ ตุมฺหากํ สทฺธิวิหาริกํ, อนฺเตวาสิกํ วา คิลานํ วา อุปฏฺฐหิสฺสามิ, โอวทิตพฺพํ โอวทิสฺสามิ, อิติ กรณีเยสุ อุสฺสุกฺกํ อาปชฺชิสฺสามี’ติ วทติ, เต เอวาสทฺธิวิหาริกาทโย ‘ภนฺเต, ตุมฺเหว เกวลํ อปฺโปสฺสุกฺกา โหถา’ติ วทนฺติ, วตฺตํ วา น สาทิยนฺติ, ตโต ปฏฺฐาย อาจริยุปชฺฌายานํ อนาปตฺตี’’ติ วุตฺตํฯ

นสมฺมาวตฺตนาทิกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

ราธพฺราหฺมณวตฺถุกถาวณฺณนา

[73] ‘‘ปูติมุตฺตนฺติ มุตฺตํ ปูติกาโย วิยา’’ติ วตฺวาปิ ‘‘ปูติภาเวน มุตฺตํ ปฏินิสฺสฏฺฐํ เภสชฺชํ ปูติมุตฺตเภสชฺช’’นฺติ ลิขิตํฯ สพฺพตฺถ อิตฺถนฺนาโมติ เอโกว น-กาโร โหติฯ

ราธพฺราหฺมณวตฺถุกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ