เมนู

สาริปุตฺตโมคฺคลฺลานปพฺพชฺชากถาวณฺณนา

[60] กิํ กาหสีติ กิํ กาหติฯ ‘‘กิํ กโรติ, กิํ กโรสี’’ติ วา พฺยญฺชนํ พหุํ วตฺวาติ อตฺโถฯ ปฏิปาเทนฺโตติ นิคเมนฺโตฯ ‘‘ปจฺจพฺยถา , ปจฺจพฺยถ’’นฺติปิ ปฐนฺติฯ กปฺปนหุเตหีติ เอตฺถ ทสกานํ สตํ สหสฺสํ, สหสฺสานํ สตํ สตสหสฺสํ, สตสหสฺสานํ สตํ โกฏิ, โกฏิสตสหสฺสานํ สตํ ปโกฏิ, ปโกฏิสตสหสฺสานํ สตํ โกฏิปโกฏิ, โกฏิปโกฏิสตสหสฺสานํ สตํ นหุตนฺติ เวทิตพฺพํฯ กปฺปนหุเตหีติ เอวมนุสารโต อพฺภตีตํ นามาติ ขนฺธกภาณกานํ ปาโฐติฯ

[63] ‘‘กุลจฺเฉทายา’’ติ ปาโฐ, กุลุปจฺเฉทายาติ อตฺโถฯ มนุสฺสา ‘‘ธมฺเมน กิร สมณา สกฺยปุตฺติยา นยนฺติ, นาธมฺเมนา’’ติ น ปุน โจเทสุนฺติ เอวํ ปาฐเสเสน สมฺพนฺโธ กาตพฺโพฯ

เอตฺตาวตา เถโร นิทานํ นิฏฺฐเปสีติ เวทิตพฺพํฯ โหนฺติ เจตฺถ –

‘‘ยํ ธมฺมเสนาปติ เอตฺถ มูล-

คนฺถสฺส สิทฺธิกฺกมทสฺสเนน;

นิทานนิฏฺฐานมกํสุ ธมฺม-

สงฺคาหกา เต วินยกฺกมญฺญูฯ

‘‘นิทานลีนตฺถปทานเมว,

นิทานิฏฺฐานมิทํ วิทิตฺวา;

อิโต ปรํ เจ วินยตฺถยุตฺต-

ปทานิ วีมํสนเมว เญยฺย’’นฺติฯ

สาริปุตฺตโมคฺคลฺลานปพฺพชฺชากถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

อุปชฺฌายวตฺตกถาวณฺณนา

[64] พุทฺธุปชฺฌายกานํ อิตเรสํ เอหิภิกฺขูนํ นิวาสนปารุปนกปฺปโต เนสํ วิสุํ วิสุํ สทิสตฺตา ‘‘ทุนฺนิวตฺถา ทุปฺปารุตา อนากปฺปสมฺปนฺนา’’ติ วุตฺตาฯ น เกวลญฺจ อิตฺถมฺภูตา ปิณฺฑาย จรนฺติ, อปิจ มนุสฺสานํ ภุญฺชมานานํ อุปรีติอาทิฯ มนุสฺสา อุชฺฌายนฺติ ปิปาสาสหนโต, อิตเรสํ อากปฺปสมฺปตฺติยา ปสนฺนตฺตา จฯ

[65] เกน โก อุปชฺฌาโย คเหตพฺโพติ? ‘‘ตทา โส ยสฺส สนฺติเก ปพฺพาชิโต, เอตรหิ ยสฺส สนฺติเก อุปสมฺปทาเปกฺโข โหติฯ