6. ฉฏฺฐสิกฺขาปทวณฺณนา

[860] ‘‘นิสีทนฺติยา เอกา, นิปชฺชนฺติยา เอกา’’ติ อวตฺวา ‘‘นิสีทิตฺวา คจฺฉนฺติยา’’ติอาทิ น วตฺตพฺพํฯ น หิ คมนปจฺจยา เอสา อาปตฺตีติ? น, ปริโยสานาธิปฺปายวเสน วุตฺตตฺตาฯ ‘‘นิสีทิตฺวา นิปชฺชนฺติยา ทฺเว’’ติ วจเนนปิ คมนํ อิธ นาธิปฺเปตนฺติ ทสฺสิตํ โหติ, ตถา ‘‘นิปชฺชิตฺวา นิสีทนฺติยา ทฺเว’’ติปิ วตฺตพฺพํฯ ยทิ เอวํ ‘‘ตสฺมิํ อภินิปชฺชติ, อาปตฺติ ทฺวินฺนํ ปาจิตฺติยาน’’นฺติ กสฺมา น วุตฺตนฺติ เจ? อนิสีทิตฺวาปิ นิปชฺชนสมฺภวโตฯ นิปชฺชนตฺถาย นิสีทิตฺวา นิปชฺชนฺติยา นิปชฺชนกปโยคตฺตา เอกา อาปตฺตีติ เกจิฯ

ฉฏฺฐสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

7. สตฺตมสิกฺขาปทวณฺณนา

[867] อนาปตฺติวาเร ‘‘ธุวปญฺญตฺเต’’ติ น วุตฺตํ ‘‘สนฺถริตฺวา วา สนฺถราเปตฺวา วา’’ติ วุตฺตตฺตา ฯ อิธ ฉฏฺเฐ วุตฺตนเยน ปกติยา ปญฺญตฺเต อภินิสีทติ วา อภินิปชฺชติ วา, ปาจิตฺติยเมวฯ อญฺญตฺถ ธุวปญฺญตฺตํฯ อิธ วุตฺตนเยน สนฺถริตฺวา วา สนฺถราเปตฺวา วา อภินิสีทติ วา อภินิปชฺชติ วา, ปาจิตฺติยเมวฯ อุภยตฺถาปิ ปญฺจเม วุตฺตนเยน อนาปุจฺฉา ปกฺกเมยฺย, ปาจิตฺติยเมว, อนาปตฺติวาเร มาติกายํ วุตฺตกาลโต อญฺญกาลสฺส อปรามฏฺฐตฺตาติ โน ตกฺโกติ อาจริโยฯ อปิจ อตฺถาปตฺติกาเล อาปชฺชติ, โน วิกาเลติอาทิตฺติเก, อตฺถาปตฺติ รตฺติํ อาปชฺชติ, โน ทิวาติอาทิตฺติเก จ อฏฺฐกถายํ อิธ ปญฺจมฉฏฺฐสตฺตมสิกฺขาปเทหิ สงฺคหิตาปตฺตีนํ อปรามฏฺฐตฺตา ยถาสมฺภวํ ติวิธกาเล ติวิธเมตํ โยเชตฺวา ทสฺเสตุํ วฏฺฏติ เอว มหาปเทสนยานุโลมโตฯ

สตฺตมสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

8. อฏฺฐมสิกฺขาปทวณฺณนา

[869] อฏฺฐเม ภิกฺขุสฺส ทุกฺกฏํ สมฺภวติฯ

อฏฺฐมสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

9. นวมสิกฺขาปทวณฺณนา

[875-7] ทุคฺคาหวเสน วา สุคฺคาหวเสน วา ยถาวุตฺตนเยน สปถกรเณ อาปตฺตีติ เวทิตพฺพํฯ ยสฺมา มาติกายํ ‘‘อตฺตานํ วา ปรํ วา’’ติ วุตฺตํ, ตสฺมา ยา อตฺตานเมว อารพฺภ สปถํ กเรยฺย, ตสฺสา เอกา ฯ ปรเมวารพฺภ ตสฺสา เอกาฯ อุโภปิ อารพฺภ ตสฺสา ทฺเว อาปตฺติโย สมฺภวนฺติฯ ติกจฺเฉโท ปเนตฺถ ปรเมวารพฺภ สปถกรณํ สนฺธาย ปวตฺโตฯ

นวมสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

10. ทสมสิกฺขาปทวณฺณนา

[882] ทสเม อนาปตฺติวาโร โรทนสฺเสว, น วธสฺส, ตสฺมา ญาติพฺยสนาทีหิ ผุฏฺฐาปิ อตฺตานํ วธติ เอว, น โรทติ, ทุกฺกฏเมวฯ

ทสมสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

อนฺธการวคฺควณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

3. นคฺควคฺควณฺณนา

1-2. ปฐมทุติยสิกฺขาปทวณฺณนา

[883] นคฺควคฺคสฺส ปฐมทุติยานิ อุตฺตานานิฯ ปฐเม อยํ วิเสโส – ภิกฺขุสฺส ตถา นฺหายนฺตสฺส ทุกฺกฏํ อญฺญตฺร ชนฺตาฆรอุทกปฏิจฺฉาทีหิฯ น จ วิครหิ ตตฺถ ภควา อตฺตนาว อนนุญฺญาตตฺตา อุทกสาฏิกายาติ โปราณาฯ ‘‘เอกเมว นิวาเสตฺวา, ปารุปิตฺวา จ นหายิตุํ น วฏฺฏตี’’ติ โปราณคณฺฐิปเท วุตฺตํฯ

ปฐมทุติยสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

3. ตติยสิกฺขาปทวณฺณนา

[894] ตติเย อนฺโตจตูหปญฺจาหํ ธุรํ นิกฺขิปนฺติยาปิ อาปตฺติ เอวฯ ลิงฺคปริวตฺเต ธุรํ นิกฺขิปนฺติยา ทุกฺกฏํ ติกทุกฺกฏตฺตาฯ ‘‘สมฺพหุลาหิ ภิกฺขุนีหิ สทฺธินฺติ เอตฺถ จตสฺโสปิ สมฺพหุลา’’ติ โปราณคณฺฐิปเท วุตฺตํฯ

ตติยสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ