[326-8] ปสุปาลกาติ อชปาลกาฯ เยน มชฺชติ, ตสฺส พีชโต ปฏฺฐายฯ เกจิ ‘‘สจิตฺตกปกฺเข จิตฺตํ อกุสลเมวาติ (กงฺขา. อฏฺฐ. ปฐมปาราชิกวณฺณนา) วุตฺตตฺตา วตฺถุํ ชานิตฺวา ปิวโต อกุสล’’นฺติ วทนฺติฯ เอวํ สติ ‘‘อกุสเลเนว ปาตพฺพตายาติ น วตฺตพฺพ’’นฺติ วุตฺเต ‘‘สจิตฺตกปกฺขเมว สนฺธายา’’ติ วทนฺติฯ เอวํ สติ ‘‘กุสลากุสลาพฺยากตจิตฺตนฺติ วตฺตพฺพ’’นฺติ วุตฺเต ตมฺปิ ‘‘ตพฺพหุลนเยน วุตฺต’’นฺติ วทนฺติฯ กงฺขาวิตรณิยมฺปิ อวิเสเสตฺวา ‘‘อกุสลจิตฺต’’นฺติ (กงฺขา. อฏฺฐ. สุราปานสิกฺขาปทวณฺณนา) วุตฺตํ, ตสฺมา ‘‘ตํ อกุสเลเนว ปิวตี’’ติ วทนฺตีติฯ
สุราปานสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ
2. องฺคุลิปโตทกสิกฺขาปทวณฺณนา
[330] องฺคุลิปโตทกสิกฺขาปทํ อุตฺตานตฺถเมวฯ
3. หสธมฺมสิกฺขาปทวณฺณนา
[336] ตติเย กถํ ติเวทนํ? หสาธิปฺปาเยเนว ‘‘ปรสฺส ทุกฺขํ อุปฺปาเทสฺสามี’’ติ อุทกํ ขิปนฺตสฺส ทุกฺขเวทนํฯ เสสํ อุตฺตานํฯ
อิทํ สญฺญาวิโมกฺขญฺเจ, ติกปาจิตฺติยํ กถํ;
กีฬิตํว อกีฬาติ, มิจฺฉาคาเหน ตํ สิยาฯ
เอตฺตาวตา กถํ กีฬา, อิติ กีฬายํ เอวายํ;
อกีฬาสญฺญี โหเตตฺถ, วินยตฺถํ สมาทเยฯ
เอกนฺตากุสโล ยสฺมา, กีฬายาภิรตมโน;
ตสฺมา อกุสลํ จิตฺตํ, เอกเมเวตฺถ ลพฺภตีติฯ
หสธมฺมสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ