6. อนุปขชฺชสิกฺขาปทวณฺณนา
[121] ฉพฺพคฺคิเยสุเยว เถรา ภิกฺขูติ เกจิฯ ปาเท โธวิตฺวาติอาทิมฺหิ ปวิสนฺตสฺส วา ปาทโธวนปาสาณโต ยาว มญฺจปีฐํ ปสฺสาวตฺถาย นิกฺขมนฺตสฺส วา ยาว ปสฺสาวฏฺฐานนฺติ โยชนา กาตพฺพาฯ เอวํ สนฺเต ‘‘ปสฺสาวตฺถาย นิกฺขมนฺตสฺส วา’’ติ น วตฺตพฺพํ, ‘‘ปสฺสาวฏฺฐานโต นิกฺขมนฺตสฺส วา’’ติ วตฺตพฺพํฯ ปสฺสาวฏฺฐานนฺติ กตฺถจิ โปตฺถเกฯ ตถา หิ มาติกาฏฺฐกถายํ (กงฺขา. อฏฺฐ. อนุปขชฺชสิกฺขาปทวณฺณนา) ‘‘ปวิสนฺตสฺส ปาทโธวนปาสาณโต ยาว มญฺจปีฐํ นิกฺขมนฺตสฺส มญฺจปีฐโต ยาว ปสฺสาวฏฺฐานํ, ตาว อุปจาโร’’ติ วุตฺตํ, ตสฺมา ‘‘ปาเท โธวิตฺวา ปวิสนฺตสฺส, ปสฺสาวตฺถาย นิกฺขมนฺตสฺส จ ทฺวาเร นิกฺขิตฺตปาทโธวนปาสาณโต, ปสฺสาวฏฺฐานโต จ มญฺจปีฐ’’นฺติ กตฺถจิ โปตฺถเก ปาโฐ, โส อปาโฐฯ กสฺมา? มญฺจปีฐานํ อุปจารสฺส วุตฺตตฺตาฯ ปวิสนฺตสฺส ยาว มญฺจปีฐานํ อุปจาโร, นิกฺขมนฺตสฺส ตโต ปฏฺฐาย ยาว ปสฺสาวฏฺฐานํ วจฺจกุฏิจงฺกมฏฺฐานนฺติ อิมินา อตฺเถน ยถา สํสนฺทติ, ตถาวิโธ ปาโฐติ อาจริโยฯ
[122] อุปจารํ ฐเปตฺวาติ อิธ วุตฺตอุปจารํ ฐเปตฺวาฯ ‘‘ทสฺสนสวนูปจาเรปิ สนฺถรนฺตสฺสา’’ติ ลิขิตํฯ
อนุปขชฺชสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ
7. นิกฺกฑฺฒนสิกฺขาปทวณฺณนา
[126-7] ฉสตฺตโกฏฺฐกานิ วาติ เอตฺถ ทฺวารโกฏฺฐกํ อธิปฺเปตํฯ ‘‘นิกฺขมา’’ติ วจนํ สุตฺวาปิ อตฺตโน รุจิยา นิกฺขมติ, อนาปตฺติ; อิธ อคฺคิสาลาทิ เอว อุปจาโรติฯ
นิกฺกฑฺฒนสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ
8. เวหาสกุฏิสิกฺขาปทวณฺณนา
[129] ‘‘ปมาณมชฺฌิมสฺส คลปฺปมาเณ ทินฺนตุลาปิ เวหาสกุฏิเยวา’’ติ ลิขิตํ, ‘‘น สา อิธ อธิปฺเปตา’’ติ วุตฺตํฯ
เวหาสกุฏิสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ