7. ธมฺมเทสนาสิกฺขาปทวณฺณนา

[66] ‘‘วิญฺญู ปฏิพลา’’ติ วจนโต อวิญฺญู อิตฺถิยาปิ เทเสนฺตสฺส อนาปตฺติฯ อิธ ยกฺขีอาทโย มนุสฺสิตฺถี วิย อโนฬาริกตฺตา ทุกฺกฏวตฺถุกา ชาตาฯ ติรจฺฉานคตมนุสฺสวิคฺคหิตฺถิยา ปฏิพลตาย วุตฺตตฺตา อิตราปิ ทุกฺกฏวตฺถุเยวาติ เอเกฯ ‘‘มาตุคามายา’’ติ ลิงฺควิปลฺลาเสน วุตฺตํฯ ‘‘อฏฺฐกถาทิปาฐํ ฐเปตฺวา ทมิฬาทินา ยถารุจิ กเถตุํ ลภติ กิรา’’ติ ลิขิตํ, ยถา ยกฺขีอาทโย ทุกฺกฏวตฺถุกา ชาตา, ตถา ปุริสวิคฺคหํ คเหตฺวา ฐิเตน ยกฺขาทินา สทฺธิํ ฐิตสฺส มาตุคามสฺส ธมฺมํ เทเสนฺโต ทุกฺกฏํ อนาปชฺชิตฺวา กสฺมา ปาจิตฺติยมาปชฺชตีติ เจ? อีสกมฺปิ ทุติยปกฺขํ อภชนโตฯ มนุสฺสมาตุคาโมปิ น ทุติโย, ปเคว ยกฺขาทโยติฯ น ทุติยานิยเต ตสฺส ทุติยตฺตาติ เจ? น ตตฺถ ทุฏฺฐุลฺลวาจาเปกฺขา ทุติยตา, กินฺตุ นิสชฺชาเปกฺขา, อิธ จ น นิสชฺชมตฺตํ, กินฺตุ เทสนา อิธาธิปฺเปตาฯ สา จ นิปชฺชนโต โอฬาริกา, ตสฺมา อสมตฺถนิทสฺสนํฯ

ธมฺมเทสนาสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

8. ภูตาโรจนสิกฺขาปทวณฺณนา

[67] ‘‘จตุตฺถปาราชิกวตฺถุ จ อิทญฺจ เอกเมวา’’ติ วุตฺตํ, น ยุตฺตํฯ กสฺมา? ตตฺถ ‘‘โมฆปุริสา’’ติ วุตฺตตฺตาฯ เต อริยมิสฺสกา น โหนฺตีติ ทฺเวปิ เอกสทิสานีติ มม ตกฺโกฯ ‘‘อริยาปิ ปฏิชานิํสุ, เตสมฺปิ อพฺภนฺตเร วิชฺชมานตฺตา อุตฺตริมนุสฺสธมฺมสฺสา’’ติ ลิขิตํฯ ‘‘สพฺเพปิ ภูตํ ภควาติ ปุถุชฺชนอริยานํ อุตฺตริมนุสฺสธมฺมสฺส อาโรจิตตฺตา ‘ภูต’นฺติ วุตฺตํ, น อตฺตโน อุตฺตริมนุสฺสธมฺมํ สนฺธายาติ อปเร’’ติ วุตฺตํฯ

[77] ปุพฺเพ อวุตฺเตหีติ จตุตฺถปาราชิเก อวุตฺเตหีติฯ

ภูตาโรจนสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ