เมนู

มหาอริฏฺฐตฺเถโร เจติยคิริมฺหิ ปพฺพชิโตฯ อมจฺจสฺส ปริเวณฏฺฐาเนติ สมฺปติกาลวเสนาหฯ มหินฺทตฺเถโร ทฺวาทสวสฺสิโก หุตฺวา ตมฺพปณฺณิทีปํ สมฺปตฺโต, ตตฺถ ทฺเว วสฺสานิ วสิตฺวา วินยํ ปติฏฺฐาเปสิ, ทฺวาสฏฺฐิวสฺสิโก หุตฺวา ปรินิพฺพุโตฯ วินโย สํวรตฺถายาติ วินยปิฏกํ, ตสฺส ปริยาปุณนํ วาฯ ยถาภูตญาณทสฺสนํ สปฺปจฺจยนามรูปปริคฺคโหฯ มคฺคาทิปจฺจเวกฺขเณ อสติ อนฺตรา ปรินิพฺพานํ นาม นตฺถิ เสกฺขสฺส มรณํ วา, สติเยว โหติฯ ตสฺมา อาห ‘‘วิมุตฺติญาณทสฺสน’’นฺติฯ อนุปาทาปรินิพฺพานตฺถายาติ กญฺจิ ธมฺมํ อนุปาทาย อคฺคเหตฺวา อีสกมฺปิ อนวเสเสตฺวา ปรินิพฺพานตฺถายาติ อตฺโถฯ อุปนิสาติ ‘‘วินโย สํวรตฺถายา’’ติอาทิกา การณปรมฺปราฯ เอตฺตาวตา อตฺตหิตนิปฺผตฺติํ ทสฺเสตฺวา อิทานิ ปรหิตนิปฺผตฺติํ ทสฺเสตุํ ‘‘เอตทตฺถํ โสตาวธาน’’นฺติ อาหฯ ตสฺสตฺโถ – อตฺตโน วินยกถนํ วินยมนฺตนญฺจ อุคฺคเหตุํ ปเรสํ โสตสฺส โอทหนํ โสตาวธานํฯ ตโต อุคฺคหิตวินยกถามนฺตนานํ เตสํ อุปนิสา ยถาวุตฺตการณปรมฺปรา สิทฺธาเยวาติ น ปุน ทสฺสิตาติ เวทิตพฺพาฯ อญฺญถา เอตทตฺถา อุปนิสาติ อิมินา วจเนเนว อนุปาทาปรินิพฺพานสฺส สงฺคหิตตฺตา อนุปาทาปรินิพฺพานโต อุทฺธํ โสตาวธานาสมฺภวโต เอตทตฺถํ โสตาวธานนฺติ อนฺเต น สมฺภวตีติ นิรตฺถกํ ภเวยฺย, น จ นิรตฺถกํ ปรหิตนิปฺผตฺติยา มูลการณทสฺสนตฺถตฺตาติ เวทิตพฺพํฯ

เอวํ ยถา ยถา ยํ ยํ, สมฺภเวยฺย ปทํ อิธ;

ตํ ตํ ตถา ตถา สพฺพํ, ปโยเชยฺย วิจกฺขโณติฯ

พาหิรนิทานกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

ปาราชิกวณฺณนา

เวรญฺชกณฺโฑ