ทาตุกาโม หุตฺวาติ เอตฺถ ทินฺนทิวสโต, สุตทิวสโต วา ปฏฺฐาย ทสาหํ เวทิตพฺพํฯ ลิงฺคปริวตฺเตน ปน ทสาหาติกฺกเม ปตฺตสามิกสฺส ภิกฺขุสฺส, ภิกฺขุนิยา ปน รตฺตาติกฺกเม นิสฺสคฺคิยํฯ

ปตฺตสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

2. อูนปญฺจพนฺธนสิกฺขาปทวณฺณนา

[612-3] พหู ปตฺเต วิญฺญาเปนฺตีติ เอกเมกํ วิญฺญาเปนฺตา พหู ภิกฺขู พหู ปตฺเต วิญฺญาเปนฺติ, พหู วา ภิกฺขู ปตฺเต วิญฺญาเปนฺตีติ อตฺโถฯ ‘‘น, ภิกฺขเว, ปตฺโต วิญฺญาเปตพฺโพ, โย วิญฺญาเปยฺย, อาปตฺติ ทุกฺกฏสฺสา’’ติ อิทํ สิกฺขาปทํ อูนปญฺจพนฺธเนน สมูหตํ โหติ น โหตีติ? น โหติ ตเมว คเหตฺวา ‘‘วิญฺญาเปติ, ปโยเค ทุกฺกฏ’’นฺติ วุตฺตตฺตาติ เอเกฯ ปฏิลาภมฺปิ ปริยาทิยิตฺวา ตํ ทุกฺกฏํ วุตฺตํ, ตสฺมา ตํ ‘‘ปฏิลาเภน นิสฺสคฺคิโย โหตี’’ติ อิมินา สมูหตํ โหติฯ อญฺญถา สทุกฺกฏํ นิสฺสคฺคิยํ อาปชฺชติ อนาปตฺติวารวิโรโธ จฯ ยา กาจิ ปน อกตวิญฺญตฺติ อนนุญฺญาตกาเล ทุกฺกฏเมวฯ ภินฺเนนาติ อิตฺถมฺภูตลกฺขเณ, เภเทนาติ วา อตฺโถ, เหตฺวตฺเถ กรณวจนํฯ

อูนปญฺจพนฺธนสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

3. เภสชฺชสิกฺขาปทวณฺณนา

[620] ‘‘สา อโหสิ สุวณฺณมาลา’’ติ วจนโต ฐเปตฺวา สหธมฺมิเก อญฺเญสํ ยถาสุขํ รูปิยํ ทาตุํ วฏฺฏติ อุคฺคณฺหาเปตุํ, สพฺโยหาราเปภุญฺจาติ อาจริโย, วีมํสิตพฺพํ อิทฺธิมสฺส อิทฺธิวิสยตฺตาฯ

[622] ‘‘เยสํ มํสํ กปฺปตี’’ติ วจเนน เยสํ มํสํ น กปฺปติ, เตสํ สปฺปิอาทิ กิญฺจาปิ น กปฺปติ, น ปน นิสฺสคฺคิยวตฺถูติ เวทิตพฺพํฯ ตถา น ปณีตโภชนวตฺถูติฯ อุคฺคหิตกํ กตฺวา นิกฺขิตฺตนฺติ อชฺโฌหรณตฺถํ นิกฺขิตฺตํฯ อิตรญฺหิ ปฏิคฺคเหตฺวา อชฺโฌหริตุํ วฏฺฏติฯ อุภเยสมฺปีติ ปจฺฉาภตฺตํ ปฏิคฺคหิเตหิ, ปุเรภตฺตํ ปฏิคฺคหิเตหิ จ กตานํฯ ‘‘มํสสฺส อกปฺปิยตฺตา’’ติ การณปติรูปกํ วตฺวาฯ