เมนู

4. ปุราณจีวรสิกฺขาปทวณฺณนา

[503-505] ภตฺตวิสฺสคฺคนฺติ ภตฺตกิจฺจาธิฏฺฐานํฯ ภตฺตกิจฺจาธิฏฺฐานวิภาคนฺติ โปราณาฯ ตตฺถ นาม ตฺวนฺติ ตตฺถ ตยา กตกมฺเม เอวํ อกตฺตพฺเพ สติ โธวาปิสฺสสิ นามฯ อถ วา โส นาม ตฺวนฺติ อตฺโถฯ อุภโตสงฺเฆ อุปสมฺปนฺนาติ ภิกฺขูนํ สนฺติเก อุปสมฺปทาย ปฏิกฺขิตฺตตฺตา ตทนุปสงฺคภยา เอวํ วุตฺตนฺติ เวทิตพฺพํฯ ‘‘ปุราณจีวร’’นฺติ เอตฺถ ปุราณภาวทีปนตฺถเมว ‘‘สกิํ นิวตฺถมฺปิ สกิํ ปารุตมฺปี’’ติ วุตฺตํ, ตสฺมา ‘‘จีวรํ นาม ฉนฺนํ จีวรานํ อญฺญตรํ จีวรํ วิกปฺปนุปคํ ปจฺฉิม’’นฺติ วจนสฺส โอกาโส น ชาโตติ เอเกฯ ยสฺมา วิกปฺปนุปคปจฺฉิมํ อิธ นาธิปฺเปตํ, นิวาสนปารุปนุปคเมวาธิปฺเปตํ, เตเนว นิสีทนปจฺจตฺถรเณ ทุกฺกฏํ วุตฺตํ, ตสฺมา น วุตฺตนฺติ เอเกฯ ชาติปฺปมาณาวจนโต ยํ กิญฺจิ ปุราณวตฺถํ โธวาเปนฺตสฺส นิสฺสคฺคิยเมว, เตเนว ‘‘อนาปตฺติ จีวรํ ฐเปตฺวา อญฺญํ ปริกฺขารํ โธวาเปตี’’ติ วุตฺตํฯ ถวิกมฺปิ หิ อสุจิมกฺขิตํ ปริภุตฺตํ โธวาเปติ, นิสฺสคฺคิยเมว โอฬาริกตฺตา, อปฺปติรูปตฺตา จฯ เตเนว กงฺขาวิตรณิยํ อิมสฺมิํ ฐาเน จีวรปริจฺเฉโท น วุตฺโตติ เอเก, วิจาเรตฺวา ยุตฺตตรํ คเหตพฺพํฯ ‘‘รชิตฺวา กปฺปํ กตฺวาติ กปฺปิยํ กตเมว นิวาเสตุํ, ปารุปิตุํ วา วฏฺฏติ, เนตร’’นฺติ วุตฺตํฯ อิมินา จ มชฺฌิมตฺเถรวาโท อุปตฺถมฺภิโต โหติ, โนปตฺถมฺภิโตฯ รชิตฺวาติอาทิ ปน วินยวิธิทสฺสนตฺถํ วุตฺตนฺติ มม ตกฺโกฯ ยถา อญฺญาติกาย อญฺญาติกสญฺญีวาเร ตีณิ จตุกฺกานิ, เอวํ เวมติกญาติกวาเรสุ จาติ นว จตุกฺกานิ โหนฺติฯ เอตฺถาห – เอกวารํ โธวิตฺวา โธวเนสุ ธุรํ นิกฺขิปิตฺวา ปุน ‘‘ทุทฺโธต’’นฺติ มญฺญมานา โธวติ, อนาปตฺติยา ภวิตพฺพํ, ทุติยวารํ อวุตฺตา โธวติ นาม โหตีติ? วุจฺจเต – สเจ ภิกฺขุ ‘‘อลํ เอตฺตาวตา โธเตนา’’ติ ปฏิกฺขิปติ, ปุน โธวนฺตี อวุตฺตา โธวติ นามาติ ยุชฺชติฯ โน เจ, วุตฺตาว โหตีติ เวทิตพฺพํฯ ภิกฺขุสฺส ลิงฺคปริวตฺตเน เอกโตอุปสมฺปนฺนาย วเสน อาปตฺติ สากิยานีนํ วิยฯ

[506] เอเกน วตฺถุนาติ เยน เกนจิ ปฐเมนฯ ‘‘ติณฺณํ จตุกฺกานํ วเสนา’’ติ ปาโฐฯ ภิกฺขูนํ สนฺติเก อฏฺฐวาจิกาย อุปสมฺปนฺนาย ปากฏตฺตา ตํ อวตฺวา สากิยานิโยว วุตฺตา อปากฏตฺตาฯ

ปุราณจีวรสิกฺขาปทวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

5. จีวรปฏิคฺคหณสิกฺขาปทวณฺณนา

[508-510] อปญฺญตฺเต สิกฺขาปเทติ เอตฺถ ‘‘คณมฺหา โอหียนสิกฺขาปเท’’ติ ลิขิตํฯ อรญฺญวาสีนิเสธนสิกฺขาปเท อปญฺญตฺเตติ เอเก, ‘‘ตํ น สุนฺทร’’นฺติ วทนฺติฯ วิหตฺถตายาติ อายาเสนฯ

[512] อุปจาโรติ ทฺวาทสหตฺโถฯ