‘‘ยญฺจ ปุพฺพภาเค ‘อวหริสฺสามี’ติ ปวตฺตํ จิตฺตํ, ยญฺจ คมนาทิสาธกํ, ปรามสนาทิสาธกํ วา มชฺเฌ ปวตฺตํ, ยญฺจ ฐานาจาวนปโยคสาธกํ , เตสุ อยเมเวโก ปจฺฉิโม จิตฺตโกฏฺฐาโส อิธ อธิปฺเปโต ‘เถโน’ติ อปเร’’ติ อนุคณฺฐิปเท วุตฺตํฯ อูนมาสกมาสปาทาทีสุ ‘‘อวหรณจิตฺเตสุ เอกจิตฺตโกฏฺฐาโสติ อาจริยา วทนฺตี’’ติ วุตฺตํฯ

ปญฺจวีสติอวหารกถาวณฺณนา

ปญฺจวีสติ อวหารา นาม วจนเภเทเนว ภินฺนา, อตฺถโต ปน อภินฺนาฯ อากุลา ทุวิญฺเญยฺยวินิจฺฉยาติ อาจริยานํ มุเข สนฺติเก สพฺพากาเรน อคฺคหิตวินิจฺฉยานํ ทุวิญฺเญยฺยาฯ ทุกติกปฏฺฐานปาฬิ (ปฏฺฐา. 5.1.1 อาทโย, ทุกติกปฏฺฐานปาฬิ) วิย อากุลา ทุวิญฺเญยฺยวินิจฺฉยา, เกวลํ ตํ อาจริยา ปุพฺพาปรวิโรธมกตฺวา สงฺคีติโต ปฏฺฐาย อาคตนยมวินาเสตฺวา วณฺณยนฺตีติ ‘‘ปฏฺฐานปาฬิมิวาติ อปเร วทนฺตี’’ติ จ วุตฺตาฯ โปราณาติ สงฺคีติอาจริยาฯ อยเมตฺถ สามีจิ เอว, สเจ น เทติ, อาปตฺติ นตฺถิ, ปาราชิกภยา ปน ยถา สิกฺขากาโม เทติ, เอวํ ทาตพฺพเมวฯ ยานิ ปเนตฺถ วตฺถูนิ, ตานิ สีหฬทีเป อาจริเยหิ สงฺฆาทีนมนุมติยา อฏฺฐกถาสุ ปกฺขิตฺตานิ, ‘‘อนาคเต พฺรหฺมจารีนํ หิตตฺถาย โปตฺถการุฬฺหกาลโต ปจฺฉาปี’’ติ วุตฺตํฯ อาณตฺติกํ อาณตฺติกฺขเณปิ คณฺหาติ, กาลนฺตเรนาปิ อตฺถสาธโก, กาลนฺตรํ สนฺธายาติ อิทเมเตสํ นานตฺตํฯ ภฏฺเฐติ อปคเตฯ อนฺตรสมุทฺเท อตุรุมุหุเทฯ ผรติ สาเธติฯ นวโธโตติ นวกโตฯ ปาสาณสกฺขรนฺติ ปาสาณญฺจ สกฺขรญฺจฯ