เมนู

อิติ ญตฺติจตุตฺถกมฺมํ อิมานิ สตฺต ฐานานิ คจฺฉติฯ เอวํ กมฺมานิ จ กมฺมวิปตฺติ จ เตสํ กมฺมานํ การกสงฺฆปริจฺเฉโท จ วิปตฺติวิรหิตานํ กมฺมานํ ฐานเภทคมนญฺจ เวทิตพฺพํฯ

อิติ ปาฬิมุตฺตกวินยวินิจฺฉยสงฺคเห

กมฺมากมฺมวินิจฺฉยกถา สมตฺตาฯ

ปกิณฺณกกณฺฑมาติกา

คณโภชํ ปรมฺปรํ, นาปุจฺฉา ปํสุกูลกํ;

อจฺฉินฺนํ ปฏิภานญฺจ, วิปฺปกตอุทฺทิสนํฯ

ติวสฺสนฺตํ ทีฆาสนํ, คิลานุปฏฺฐวณฺณนํ;

อตฺตปาตมนเวกฺขํ, สิลาปวิชฺฌลิมฺปนํฯ

มิจฺฉาทิฏฺฐิโคปทานํ, ธมฺมิการกฺขุจฺจาราทิ;

นฺหานฆํสํ ปณฺฑกาทิ, ทีฆเกสาทฺยาทาสาทิฯ

นจฺจาทงฺคเฉทนิทฺธิ, ปตฺโต สพฺพปํสุกูลํ;

ปริสฺสาวนํ นคฺโค จ, ปุปฺผคนฺธอาสิตฺตกํฯ

มโฬริเกกภาชนํ, เจลปฏิ ปาทฆํสี;

พีชนี ฉตฺตนขาทิ, กายพนฺธนิวาสนํฯ

กาชหรํ ทนฺตกฏฺฐํ, รุกฺขาโรโห ฉนฺทาโรโป;

โลกายตํ ขิปิตโก, ลสุณํ นกฺกมิตพฺพํฯ

อวนฺทิโย ตูลภิสิ, พิมฺโพหนอาสนฺทาทิ;

อุจฺจาสนมหาสนํ, จีวรอธมฺโมกาโสฯ

สทฺธาเทยฺยํ สนฺตุตฺตรํ, นิกฺเขโป สตฺถกมฺมาทิ;

นหาปิโต ทสภาโค, ปาเถยฺยํ มหาปเทโส;

อานิสํโสติ มาติกาฯ

34. ปกิณฺณกวินิจฺฉยกถา

[1] อิทานิ ปกิณฺณกกถา จ เวทิตพฺพาฯ ‘‘คณโภชเน อญฺญตฺร สมยา ปาจิตฺติย’’นฺติ (ปาจิ. 217) วุตฺตํ คณโภชนํ (ปาจิ. อฏฺฐ. 217-218) ทฺวีหิ อากาเรหิ ปสวติ วิญฺญตฺติโต วา นิมนฺตนโต วาฯ กถํ วิญฺญตฺติโต ปสวติ? จตฺตาโร ภิกฺขู เอกโต ฐิตา วา นิสินฺนา วา อุปาสกํ ทิสฺวา ‘‘อมฺหากํ จตุนฺนมฺปิ ภตฺตํ เทหี’’ติ วา วิญฺญาเปยฺยุํ, ปาเฏกฺกํ วา ปสฺสิตฺวา ‘‘มยฺหํ เทหิ, มยฺหํ เทหี’’ติ เอวํ เอกโต วา นานาโต วา วิญฺญาเปตฺวา เอกโต วา คจฺฉนฺตุ นานาโต วา, ภตฺตํ คเหตฺวาปิ เอกโต วา ภุญฺชนฺตุ นานาโต วาฯ สเจ เอกโต คณฺหนฺติ, คณโภชนํ โหติ, สพฺเพสํ อาปตฺติฯ ปฏิคฺคหณเมว เหตฺถ ปมาณํฯ เอวํ วิญฺญตฺติโต ปสวติฯ

กถํ นิมนฺตนโต ปสวติ? จตฺตาโร ภิกฺขู อุปสงฺกมิตฺวา ‘‘ตุมฺเห, ภนฺเต, โอทเนน นิมนฺเตมิ, โอทนํ เม คณฺหถ อากงฺขถ โอโลเกถ อธิวาเสถ ปฏิมาเนถา’’ติ เอวํ เยน เกนจิ เววจเนน วา ภาสนฺตเรน วา ปญฺจนฺนํ โภชนานํ นามํ คเหตฺวา นิมนฺเตติฯ เอวํ เอกโต นิมนฺติตา ปริจฺฉินฺนกาลวเสน อชฺชตนาย วา สฺวาตนาย วา เอกโต คจฺฉนฺติ, เอกโต คณฺหนฺติ, เอกโต ภุญฺชนฺติ, คณโภชนํ โหติ, สพฺเพสํ อาปตฺติฯ เอกโต นิมนฺติตา เอกโต วา นานาโต วา คจฺฉนฺติ, เอกโต คณฺหนฺติ, เอกโต วา นานาโต วา ภุญฺชนฺติ, อาปตฺติเยวฯ เอกโต นิมนฺติตา เอกโต วา นานาโต วา คจฺฉนฺติ, นานาโต คณฺหนฺติ, เอกโต วา นานาโต วา ภุญฺชนฺติ, อนาปตฺติฯ จตฺตาริ ปริเวณานิ วา วิหาเร วา คนฺตฺวา นานาโต นิมนฺติตา, เอกฏฺฐาเน ฐิเตสุเยว วา เอโก ปุตฺเตน เอโก ปิตราติ เอวมฺปิ นานาโต นิมนฺติตา เอกโต วา นานาโต วา คจฺฉนฺตุ, เอกโต วา นานาโต วา ภุญฺชนฺตุ, สเจ เอกโต คณฺหนฺติ, คณโภชนํ โหติ, สพฺเพสํ อาปตฺติฯ เอวํ ตาว นิมนฺตนโต ปสวติฯ

ตสฺมา สเจ โกจิ สงฺฆภตฺตํ กตฺตุกาเมน นิมนฺตนตฺถาย เปสิโต วิหารํ อาคมฺม ‘‘ภนฺเต, สฺเว อมฺหากํ ฆเร ภิกฺขํ คณฺหถา’’ติ อวตฺวา ‘‘ภตฺตํ คณฺหถา’’ติ วา ‘‘สงฺฆภตฺตํ คณฺหถา’’ติ วา ‘‘สงฺโฆ ภตฺตํ คณฺหตู’’ติ วา วทติ, ภตฺตุทฺเทสเกน ปณฺฑิเตน ภวิตพฺพํฯ